Bài giảng Ngữ văn Khối 9 - Bài 23: Mùa xuân nho nhỏ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Khối 9 - Bài 23: Mùa xuân nho nhỏ

1. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải
2. I. Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác 1. Tác giả: - Thanh Hải tên thật là Phạm Bá Ngoãn (1930 – 1980). - Quê quán: Thừa Thiên – Huế. - Ông có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu. 2. Tác phẩm: Sáng tác tháng 11 – 1980 trước khi tác giả qua đời.
3. II. Tìm hiểu chung về văn bản 1. Đọc: - Giọng điệu tha thiết, chân thành. - Chú ý nhấn mạnh các điệp ngữ ở khổ 4 và 5. 2. Từ khó: 3. Bố cục: ( 3 đoạn) - Đoạn 1: Khổ thơ 1: Mùa xuân của thiên nhiên, của đất trời. - Đoạn 2: Khổ thơ 2, 3: Mùa xuân của đất nước, cách mạng. - Đoạn 3: 3 khổ thơ cuối: Mùa xuân riêng của tác giả.
4. III. Phân tích: 1. Cảm nhận về mùa xuân của thiên nhiên, đất trời: - Dòng sông xanh - Bông hoa tím biếc Không gian rộng, - Tiếng chim hót khoáng đạt. - Nghệ thuật: đảo trật tự ➔ Tô đậm màu sắc và không gian Mùa xuân đẹp, đầy sức sống Giọt mưa xuân Giọt âm thanh - “Giọt” Giọt màu sắc Giọt thời gian - “Hứng” ➔ Thái độ nâng niu, trân trọng. Cảm xúc phơi phới, một mùa xuân đẹp, giàu sức sống, tràn ngập niềm vui, say mê lòng người.
5. 2. Mùa xuân của cách mạng, chiến đấu: Người cầm súng lộc giất đầy - Hình ảnh Người ra đồng lộc trải dài. Chồi non, sắc xuân. + “Lộc” Lộc xuân, mùa xuân nảy nở. Con người đem lại mùa xuân cho đất nước trong chiến đấu và sản xuất. - “Hối hả”, “xôn xao” ➔ Từ láy Không khí khẩn trương, rộn ràng, náo nức. - Liên tưởng: + Đất nước 4000 năm – vất vả, gian lao. + Đất nước những vì sao – cứ đi lên phía trước Mùa xuân của đất nước cũng rất đẹp và đầy sức sống.
6. 3. Mùa xuân riêng của tác giả: ? Trước mùa xuân của đất trời, của đất nước, tác giả có ước vọng gì? Làm con chim hót - Ước Làm một nhành hoa Làm một nốt trầm Làm một mùa xuân nho nhỏ ? Tại sao tác giả lại xưng hô là “Ta” ?Điều đó có ý nghĩa gì ? Tâm sự, ước vọng của tác giả. - “Ta” Tâm sự ước vọng của nhiều người. ? Tác giả nguyện làm “Một mùa xuân nho nhỏ” để làm gì ? - “Lặng lẽ dâng cho đời” ➔ Sự cống hiến khiêm tốn, trân thành.
7. 3. Mùa xuân riêng của tác giả: ? Trong khổ thơ thứ 5, tác giả sử dụng nghệ thuật gì ? Tác dụng ra sao ? - “Dù là ” ➔ Điệp ngữ Sự cống hiến không mệt mỏi, lẽ sống cao đẹp. ? Em cảm nhận như thế nào về khổ thơ cuối? -Khổ cuối: Âm điệu dân ca xứ Huế tha thiết. Niềm tin yêu của tác giả vào cuộc đời, đất nước.
8. IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Giọng thơ thiết tha, sáng tạo trong tứ thơ. - Sử dụng linh hoạt các thủ pháp nghệ thuật. 2. Nội dung: Nhà thơ phác hoạ bức tranh mùa xuân của đất nước, thiên nhiên, lòng người thật đẹp và đầy sức sống.