Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 30: Ôn tập về truyện (Tiết 1)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 30: Ôn tập về truyện (Tiết 1)

1. Ôn tập về truyện tiết 1
2. Truyện hiện đại Việt Nam
3. KIẾN THỨC CƠ BẢN Tác giả Tên Phong Năm sinh- Cuộc Giải cách sáng năm đời:sự thưởng mất,quê nghiệp tác quán
4. KIẾN THỨC CƠ BẢN Ngôn ngữ Nhân vật Hoàn cảng sáng tác Tình huống Tác truyện phẩm Cốt truyện(tóm tắt) Phương thức biểu đạt Ngôi kể Nhan đề
5. I,Hệ thống các tác phẩm hiện đại Việt Nam trong chương trình lớp 9 STT Tên tác phẩm Tên tác giả Năm sáng tác Thời kì Kháng chiến chống 1 Làng Kim Lân 1948 Pháp Nguy n Quang Chi c l c ngà ễ 2 ế ượ Sáng 1966 Cuộc kháng Nguyễn Thành 3 Lặng lẽ Sa Pa 1970 chiến chống Long Mĩ Những ngôi sao 4 xa xôi Lê Minh Khuê 1971
6. II, Một số phương diện đặc biệt 1,Nhan đề Biển chỉ dẫn(khi chưa đọc tác phẩm) Kết tinh giá trị nội dung,tư tuởng( sau khi đọc trọn vẹn tác phẩm,đoạn trích)
7. C,Những ngôi sao xa xôi II, Một số phương diện đặc biệt 1,Nhan đề b,Lặng lẽ Sa Pa a, Làng
8. 1,Nhan đề a, Làng -Nhan đề ngắn,đề tài làng quen thuộc,gợi tình yêu quê hương đất nước. -Nhan đề giàu giá trị khái quát,mở rộng phạm vi phản ánh.
9. 1,Nhan đề b,Lặng lẽ SaPa - Nhan đề xuất hiện một địa danh nổi tiếng -Sử dụng biện pháp đảo ngữ để nhấn mạnh tính chất miền đất -Bộc lộ sâu sắc chủ đề của tác phẩm:trong cái yên lặng của SaPa- người ta thường nghĩ đến việc nghỉ ngơi,vẫn có những con người đang thầm lặng cồn hiến cho Tổ Quốc.
10. 1,Nhan đề Những ngôi sao xa xôi Nhan đề "Những ngôi sao xa xôi" trước hết là những ngôi sao trên mũ của người chiến sĩ của những cô gái thanh niên xung phong. "Những ngôi sao xa xôi còn là hình ảnh của quê hương luôn hiển hiện trong tâm trí của các cô gái thanh niên xung phong. "Những ngôi sao xa xôi" còn có ý nghĩa biểu tượng. Đó là thứ ánh sáng dịu dàng, cái ánh sáng ẩn hiện xa xôi lại có sức mê hoặc lòng người. Đó là biểu tượng về sự ngời sáng của phẩm chất cách mạng của những cô gái thanh niên xung phong Trường Sơn. Các cô thanh niên xung phong là "Những ngôi sao xa xôi" nơi cuối rừng Trường Sơn đều ngời sáng vẻ đẹp của con người anh hùng cách mạng .
11. 2,Ngôi kể Ngôi thứ 1 Ngôi kể Ngôi thứ 3
12. 2,Ngôi kể +Thuận lợi cho việc miêu tả thế giới nội tâm của nhân vật với những cảm xúc,suy nghĩ hiện lên 1 cách trưc tiếp. +Chủ động điều chỉnh được nhịp kể nhanh -chậm ,dễ dàng có Tác những liên tưởng tạt ngang dụng +Mối quan hệ giữa người kê- người đọc trở nên gần gũi giúp truyền tải nội dung của tác phẩm +Các sự việc biến cố,nhân vật khác hiện lên qua cái nhìn của người trong cuộc =>tăng độ tin cậy ,sức thuyết phục cho câu chuyện
13. 2,Ngôi kể +Kể tường tận chi tiết mọi sự việc,nhân vật trong tác phẩm với tất cả suy nghĩ thầm kín sâu sắc Tác dụng + Tạo sự sinh động,đa dạng,nhiều chiều hấp dẫn người đọc.
14. 2,Ngôi kể Lưu ý ĐIỂM NHÌN TRẦN THUẬT Một số truyện được kể theo ngôi thứ ba –nhưng được trần thuật chủ yếu ở cái nhìn và gịong điệu của nhân vật ( Ông Hai- Làng, nhân vật ông họa sĩ – Lặng lẽ SaPa)
15. 3,Tình huống truyện Làng Lặng lẽ Chiếc lược SaPa ngà -Ông Hai nghe -Cuộc gặp gỡ bất ngờ tin làng chợ -Bé Thu không chịu nhận cha giữa con người xa lạ đến khi bé nhận thì ông Sáu Dầu theo giặc trong khoảng thời gian phải lên đường-> thể hiện -Tình huống tâm ngắn ngủi và có thể của bé Thu với ba lí thử thách không gặp lại - Ông Sáu làm cây lược cho -> Khiến tiết cấu câu bé Thu nhưng chưa kịp trao nội tâm nhân chuyện nhanh hơn nhân vật đã hi sinh -> Gửi gắm tình vật tự bộc lộ qua cái yêu của cha cho con ->Thể hiện trọn nhìn,ấn tượng của nhân *Chủ đề của tác phẩm: Ca vật khác vẹn tình cảm ngợi tình cha bất diện -> Tạo chất thơ của của nhân vật trong hoàn cảnh éo le của chuyện cảm giác lưi chiến tranh ông Hai luyến vương vấn.
16. 4,Nhân vật a,Nhân vật ông Hai ( Làng – Kim Lân)
17. a,Nhân vật ông Hai ( Làng –Kim Lân) Trước khi Khi nghe tin Khi nghe tin nghe tin làng theo giặc làng cải chính
18. TRƯỚC KHI NGHE TIN -Yêu và luôn tự hào về làng -Nhớ làng,luôn sống với những kỉ niện khi còn ở làng - Khỏa lấp nỗi nhớ bằng cách nghe tin tức làng,về cuộc kháng chiến => Thế giới nghệ thuật tràn đầy ánh sáng âm thanh,tam trạng hân hoan rạo rực thể hiện qua hành động cử chỉ lời nói.
19. KHI NGHE TIN LÀNG THEO GIẶC - Bàng hoàng sững sờ - Xấu hổ tủi nhục - Đau đớn xót xa khi nghĩ về người làng - Cố không tin và tự bào chữa,phủ nhận tin không hay về làng - Uất hận,căm giận khi nghĩ về những con người phản bội kháng chiến - Trăn trở và dằn vặt đến cáu giận với bà Hai - Lo lắng và sợ hãi khi nghĩ đến bà chủ nhà - Bế tắc và tuyệt vọng khi không biết đi đâu về đâu - Đấu tranh nội tâm gay gắt và lựa chọn theo kháng chiến - Trò chuyện với con để củng cố niềm tin cho chính mình =>Diễn biến tâm trạng được miêu tả chân thực sinh động thuyết phục, thế giới xung quanh tràn ngập bóng tối và sự im.lặng
20. NGHE TIN LÀNG CẢI CHÍNH Vỡ ào trong niềm vui sướng hân hoan rạo rực =>Ông Hai hồi sinh bất chấp việc ngôi nhà của ông bị cháy Tíu tít kheo về tinh thần kháng chiến của làng mình =>Tình yêu làng quê thống nhất với tình yêu đất nước ,niềm tin tưởng,thủy chung với cụ Hồ,và kháng chiến đặt lên trên cả lợi ích cá nhân.
21. 4,Nhân vật b,Nhân vật anh thanh niên( Lặng lẽ SaPa – Nguyễn Thành Long)
22. 27 tuổi,quê Lào Cai Nguồn gốc lai “ Viết đơn xin ra lính đi mặt trận” cùng bố lịch nhưng được Làm công tác khí tượng khiêm vật lí địa cầu
23. Trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m,không một bóng người( "người cô độc nhất thế gian”) Điều kiện sống và làm việc Công việc gian khổ ,vất vả : mỗi người phải báo 4 lần,gian khổ nhất là vè lúc 1 giờ sáng
24. Phẩm chất lối sống Quan hệ ứng sử với Công việc Đời sống cá nhân mọi người Có tinh thần trách nhiệm cao,yêu và gắn bó với công Nhiệt tình,hiếu Nghiêm túc,ngăn việc của mình khách,thân thiện,cởi nắp,kỉ luật,biết tổ +Hiểu được việc làm của mình mở lịch thiệp,chân chức cuộc sống ,tìm có ý nghĩa như thế nào,liên thực biết quan tâm thấy nièm vui,niềm quan tới những ai,mang lại tới người khác,khiêm hạnh phúc trong chính điều gì tốn,và đôi khi có bản thân + Tìm thấy niềm vui và hạnh chút vụng về. phúc trong con việc + Coi công việc như một phần của mình -> Thái độ đáng quý,đáng trân trọng của người lao động
25. I,Hệ thống các tác phẩm hiện đại Việt Nam trong chương trình lớp 9 II,Một số phương pháp đặc biệt 1,Nhan đề 2,Ngôi kể 3,Tình huống truyện 4,Nhân vật
26. Trân trọng cảm ơn
27. Ôn tập về truyện tiết 2
28. I,Hệ thống các tác phẩm hiện đại Việt Nam trong chương trình lớp 9 II,Một số phương pháp đặc biệt 1,Nhan đề 2,Ngôi kể Nội Dung 3,Tình huống truyện Tiết trước 4,Nhân vật a,Ông Hai( Làng – Kim Lân) b, Anh thanh niên( Lặng lẽ SaPa – Nguyễn Thành Long )
29. II, Một số phương diện đặc biệt C,Nhân vật ông Sáu(Chiếc lược ngà- Nguyễn Quang Sáng)
30. Hoàn cảnh Li tán gia đình vì tham gia kháng chiến luôn khao khát mong nhớ con
31. Trở về Trở lại thăm chiến nhà khu -Bước chân dồn dập lao về phía -Hân hoan vui sướng ,hạnh phúc khi con,và tiếng gọi nghẹn ngào tìm được khúc ngà làm lược cho con -Cảm giác hụt hẫng,đau đớn khi -Gửi gắm tình yêu thương của mình cho con và làm cây lược: tỉ mỉ,cố con không nhận cha công như 1 người thợ bạc,gò lưng -Buồn bã,thất vọng và tức giọng khắc dòng chữ” Thương nhớ tặng khi thái độ của con với sự quan Thu,con của ba” -Cồn cào mong muốn gặp con: ân tâm của mình hận,day dứt vì trót đánh con -Lầm lũi và cô đơn khi ra đi muốn -Canh cánh trong lòng vì chưa đưa ôm con mà không dám được món quà nhỏ cho con,chỉ yên -Xúc động mãnh liệt khi con cất lòng nhắm mắt khi nghe được lời hứa của đồng đội. tiếng gọi ba Ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế,hiểu đời,hiểu người sâu sắc,ca ngợi sự hi sinh âm thầm của những người lính trong chiến tranh.
32. Bé Trước khi nhận Thu Khi nhận cha cha Khước từ mọi sự quan Bộc lộ tình cảm trong sự tâm cuống quýt với cảm giác ân - Không cất tiếng gọi ba hận ăn năn dù bị đặt vào tình +Tiếng gọi như tiếng xé huống khó sử +Tìm mọi cách giữa ba đặc -> Tình yêu ba mãnh biệt liệt,tôn thờ 1 người +Chỉ chịu cho ba đi khi cha duy nhất chụp chung được ngoại động viên,hứa với má hẹn ngày trở lại của ba
33. e,Ba cô gái thanh niên xung phong:Phương Định ,Nho,chị Thao( Những ngôi sao xa xôi-Lê Minh Khuê)
34. Ba cô gái thanh niên xung phong Phương Định,Nho,Chị Thao Đo khối lượng lấp vào Sống trong một cái hang dưới chân cao điểm,trên hố bom vùng trọng điểm bắn phá Đếm những quả bom,đánh của máy bay Mĩ dấu các quả bom chưa - Gian khổ,ác liệt nổ nếu cần thì phá bom Không gian đối lập ->Nguy hiểm căng thẳng Trong hang>< ngoài hang thần kinh,luôn phải Chi phối phẩm chất đối mặt với cái chết ,tính cách của mỗi con người cô gái
35. Vẻ đẹp tâm hồn ,phẩm chất Tinh thần lạc Tinh thần trách quan yêu đời,tâm Yêu nước gan dạ nhiệm cao với Tình đồng đội gắn hồn trong sáng dũng cảm: công việc: bó sâu nặng mơ mộng +Tự nguyện rời +Phá bom trở +Hiểu thấu tâm tư + Nhiều ước mơ xa gia đình ,quê thành công việc tình cảm,suy nghĩ về tương lái hương đến với thường ngày của nhau +Hồn nhiên ,nữ trường ác liệt +Luôn sẵn sàng +Quan tâm,chăm tính,thích làm +Dẫu bị thương thực hiện nhiệm sóc và lo lắng đẹp ngy trong vẫn tiếp tục vụ mà không cần cho nhau như hoàn cảnh chiến chiến đấu giúp đỡ những người thân tranh ác liệt. +Đặt công trong gia đình việc,nhiệm vụ lên hàng đầu. => Ngòi bút miêu tả tâm lí sinh động,tự nhiên của một cây bút giàu trải nghiệm ,nhiều vốn sống thự tế chiến tranh
36. 4,Nhân vật Ông Hai Anh thanh niên Ông Sáu và bé Thu Ba nữ thanh niên xung phong Đất nước,con người Việt Nam - Yêu làng quê,yêu đất Cuộc kháng gian Công cuộc lao nước khổ,hi sinh mà động vất vả nhọc - Gắn bó chặt chẽ với anh hùng,kiên nhằn mà vẫn phấn quê hương cường chấn,hăng say -Kiên cường dũng cảm - lạc quan,yêu đời Tiền tuyến Hậu phương
37. Trân trọng cảm ơn