Bài giảng môn Vật lí Lớp 8 - Bài 7: Áp suất

Nội dung text: Bài giảng môn Vật lí Lớp 8 - Bài 7: Áp suất

1. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu hỏi 1 Lực là gì? Ta nhận biết cĩ lực tác dụng lên vật khi nào? Trả lời: +Lực là tác dụng của vật này lên vật khác. +Ta chỉ nhận biết được cĩ tác dụng lực vào vật khi vật thay đổi vận tốc hoặc bị biến dạng.
2. Câu hỏi 2 Các em hãy quan sát các hình ảnh sau và phân biệt đâu là lực nâng, lực kéo, lực ép? Lực của quả bĩng tác dụng vào vợt
3. Lực của người tác dụng vào cái hộp
4. Lực của con bị tác dụng vào xe
5. Lực củacủa conbị tácbị tácdụng LựcLực củacủa người táctác LựcLực của của quả bĩng bĩng tác tác vàodụng xe vào xe dụngdụng vào cái hộphộp dụngdụng vào vợtvợt LỰC KÉO LỰC NÂNG LỰC ÉP
6. ĐẶT VẤN ĐỀ: Ví dụ 1:Tại sao máy kéo nặng nề lại chạy được trên nền đất mềm, cịn ơ tơ nhẹ hơn nhiều lại cĩ thể bị lún bánh và sa lầy trên chính quãng đường này?
7. Ví dụ 2: Các ơ tơ đều gây lực ép lên mặt đường, nhưng tại sao con đường cĩ nhiều ơ tơ tải trọng lớn chạy qua đã bị lún và gây ảnh hưởng xấu đến giao thơng ? Bài học hơm nay sẽ giúp các em tìm hiểu về các vấn đề trên!
8. Mặt đường bị biến dạng khi ơ tơ đi qua nhiều chứng tỏ điều gì? Trả lời: Chứng tỏ cĩ lực tác dụng của xe lên mặt đường. Đĩ là lực gì, nĩ cĩ phương chiều như thế nào so với mặt đường nằm ngang? Trả lời: Lực tác dụng của xe lên mặt đường là trọng lượng cĩ phương thẳng đứng vuơng gĩc với mặt đường nằm ngang Trọng lực của xe tác dụng lên mặt đường là lực ép, lực kéo hay lực nâng ? Trả lời: Trọng lực của xe tác dụng lên mặt đường là lực ép.
9. ❖ Trọng lựơng của ơ tơ tác dụng lên mặt đường nằm ngang như trên được gọi là áp lực. ❖ Diện tích tiếp xúc mặt đất của các bánh xe với mặt đường gọi là diện tích bị ép ❖Mặt đường nằm ngang như trên được gọi là mặt bị ép
10. * Áp lực là gì: Những lực này cĩ đặc - Do cĩ trọng điểm gì? lượngNgười nên và khitủ + Phương thẳng đứngđứng trên trên nền nền đứng, chiều từ trên nhà,nhà người cĩ tác và dụng đồ xuống và vuơng vậtlực tácvào dụng vị trí lên gĩc mặt sàn. mặtđang sàn đứng một lựchay Ngườibằngkh« ng? vàtrọng tủ,bàn lượng ghế,máy mĩc, luơncủa người tác hay dụng lên nềnđồ nhàvật nhữngđĩ. lực ép cĩ phương vuơng gĩc với mặt sàn.Những lực này gọi là Áp lực là lực ép cĩ phương vuơng gĩc với mặt bị ép áp lực.
11. Khái niệm: Áp lực là lực ép cĩ phương vuơng gĩc với mặt bị ép. P
12. ( Mỗi bàn là một nhĩm) C1:Trong số các lực ghi ở các hình sau, thì lực nào là áp lực?  - Lực của máy kéo tác dụng lên mặt - Lực của ngĩn tay tác dụng đường là áp lực. lên đầu đinh là áp lực.  - Lực của máy kéo tác dụng lên khúc - Lực của mũi đinh tác dụng lên gỗ là áp lực. gỗ khơng. phải là áp lực. . Khi nào áp lực cĩ độ lớn bằng trọng lượng của vật? Trả lời: áp lực cĩ độ lớn bằng trọng lượng của vật khi mặt bị ép là mặt đất hoặc mặt phẳng song song với mặt đất
13. Tích hợp Mơn Vật lý với giao thơng Ơ tơ quá tải đã gây ra tác dụng áp lực rất lớn lên mặt đường làm mặt đường bị lún sâu.
14. Tích hợp với mơn Cơng Nghệ và cơng việc nội trợ Tác dụng của áp lực là làm cho mặt bị ép sẽ như thế nào? Tác dụng của áp lực là làm cho bề mặt bị ép bị lún, lõm, bị xuyên qua. Khi cắt thịt ta cần chọn dao như thế nào và đặt dao như thế thì sẽ cắt thịt hơn? Ta cần chọn dao cĩ lưỡi thật sắc Lưỡi dao đã gây ra tác nhọn và đặt dao vuơng gĩc với dung áp lực lên miếng thịt miếng thịt Vậy tác dụng của áp lực phụ thuộc các yếu tố nào ta cùng tìm hiểu phần II của bài
15. Thí nghiệm: Quan sát thí nghiệm hình 7.4 SGK các em hãy cho biết 1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào? 2. Các dụng cụ cần chuẩn bị là gì ? 3. Cách làm thí nghiệm như thế nào?
16. Dụng cụ thí nghiệm gồm: Ba khối kim loại hình hơp chữ nhật cĩ trọng lượng bằng nhau
17. Dụng cụ thí nghiệm gồm: Và khối bột đựng trong khay đã được làm phẳng bề mặt
18. BẢNG KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM NHĨM Độ lớn của áp Diện tích bị ép độ lún lực (F) (S) (h) F2 F1 S2 S1 h2 h1 F3 F1 S3 S1 h3 h1 Sau khi làm thí nghiệm thì các nhĩm ghi các dấu “=” “>” “<” vào ơ vuơng ở bảng kết quả trên
19. (1) (2) (3) Tại sao F1= ” vào ô trống thích hợp trong bảng sau: Áp lực (F) Diện tích bị ép (S) Độ lún (h) F2 F1 S2 S1 h2 h1 F3 F1 S3 S1 h3 h1
20. Áp lực (F) Diện tích bị ép (S) Độ lún (h) F1 F2 S1 S2 h1 h2 F1 F3 S1 S3 h1 h3 C3: Chọn từ thích hợp cho các chỗ trống của kết luận dưới đây: Tác dụng của áp lực càng lớn khi áp lực . càng. . (1) . vàlớn diện tích bị ép . . càng. . (2) . . nhỏ. . . Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào mấy yếu tố? Trả lời: Phụ thuộc vào hai yếu tố: + Áp lực + Diện tích bị ép
21. Để xác định tác dụng của áp lực lên mặt bị ép, người ta đưa ra khái niệm áp suất. Vậy áp suất được tính như thế nào?
22. Tích hợp với xây dưng: vật liệu làm mặt đường Tại sao phải dùng bề mặt bị ép là bột chứ khơng dùng 1 tấm ván để làm thí nghiệm? Trả lời: Mặt gỗ cĩ độ cứng vẫn chịu tác dụng của áp lực nhưng khơng bị lún. Cịn bột đã làm phẳng bề mặt thì dễ dàng thấy bị lún hơn và từ đĩ nhận biết được tác dụng của áp lực dễ dàng hơn.
23. Tích hợp với mơn tốn Xét ví dụ sau Một máy kéo cĩ trọng lượng 200 000N, diện tích bánh xe bị ép là 5 m2 Một ơtơ cĩ trọng lượng là 90 000 N, diện tích bánh xe bị ép là 1,5 m2 Hỏi vật nào gây ra tác dụng áp lực lực lớn hơn? Tại sao khơng thể xác định một cách nhanh chĩng tác dụng áp lực của vật nào lớn hơn? Trả lời: Cần phải giữ nguyên một yếu tố hoặc là áp lực hoặc là diện tích bị ép thì mới xác định được
24. Ví dụ: Một máy kéo cĩ trọng lượng 200 000N, diện tích bánh xe bị ép là 5 m2 Một ơtơ cĩ trọng lượng là 90 000 N, diện tích bánh xe bị ép là 1,5 m2 -Hãy tìm xem cứ 1m2 thì máy kéo ép lên nền đất một lực là bao nhiêu? - Hãy tìm xem cứ 1m2 thì ơ tơ tác dụng lên nền đất một lực là bao nhiêu?
25. Ví dụ :Một máy kéo cĩ trọng lượng 200 000N, diện tích bánh xe bị ép là 5 m2 Một ơtơ cĩ trọng lượng là 30 000 N, diện tích bánh xe bị ép là 0,5 m2 Cứ 1m2 thì máy kéo tác dụng lên Được gọi là áp suất của máy kéo nền đất một áp lực là: 40 000N Cứ 1m2 thì ơ tơ tác dụng lên nền đất một áp lực là: 60 000N Được gọi là áp suất của Vậy áp suất là gì? ơ tơ
26. Dựa vào khái niệm áp suất vừa nêu em hãy đưa ra cơng thức tính áp suất?
27. C4: Dựa vào nguyên tắc nào để làm tăng, giảm áp suất? Nêu các cách làm tăng giảm áp suất? - Nguyên tắc là dựa vào cơng thức: Tăng F, giữ nguyên S Tăng áp suất Giữ nguyên F, giảm S Tăng F đồng thời giảm S Giảm F, giữ nguyên S Giữ nguyên F, tăng S giảm áp suất Giảm F đồng thời tăng S
28. C5: Một xe tăng cĩ trọng lượng 340.000N. Tính áp suất của xe tăng lên mặt đường nằm ngang, biết rằng diện tích tiếp xúc của các bản xích với đất là 1,5m2. Hãy so sánh áp suất đĩ với một ơtơ nặng 20.000N cĩ diện tích các bánh xe tiếp xúc với mặt đất nằm ngang là 250cm2. Dựa vào kết quả tính tốn ở trên hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài. Tĩm tắt: Bài làm Pxt = 340 000 N 2 Áp suất của xe tăng lên mặt đường Sxt = 1,5m nằm ngang: F 340000 P = xt 2 ô tô 20 000 N pxt = = 226666,7( N / m ) 2 Sxt 1,5 Sô tô = 250cm = 0,025 Áp suất của ơ tơ lên mặt đường nằm = ? ngang: Foto 200000 2 So sánh pxt và poto p= = = 800000( N / m ) oto S 0,025 Trả lời câu hỏi đầu bài oto ppxt oto
29. Vậy: Máy kéo nặng nề lại chạy được trên nền đất mềm, cịn ơ tơ nhẹ hơn nhiều lại cĩ thể bị lún bánh và sa lầy trên chính quãng đường này là do đâu? Là do ơ tơ đã gây ra áp suất lớn hơn
30. Tích hợp với mơn Cơng Nghệ trong lao động sản xuất: Khi xúc đất trồng cây em cần chọn loại xẻng nào trong 2 loại xẻng dưới đây? Vì sao? Ta cần đặt xẻng như thế nào đề xúc đất được dễ dàng? Cần chọn xẻng cĩ lưỡi nhọn vì diện tích bị ép càng nhỏ thì áp suất càng lớn thì càng dễ đào đất. Cần đặt sao cho lưỡi xẻng vuơng gĩc với mặt đất thì đào đất dễ hơn.
31. Tại sao mũi khoan nhọn ? Giảm diện tích bị ép sẽ làm tăng áp suất, mũi khoan xuyên vào gỗ dễ dàng
32. Tại sao đường ray tàu hoả được đặt trên các thanh tà vẹt? Mố cầu (chân cầu) hay mĩng nhà lại xây to? Đường ray tàu hoả được đặt trên các thanh tà vẹt ,mố cầu (chân cầu) hay mĩng nhà lại xây to để tăng diện tích bị ép, giảm áp suất tác dụng lên mặt đất, tránh làm lún đất nguy hiểm cho tàu,cầu và nhà.
33. Tích hợp với Mơn địa lý trong xây dựng A B C Khi làm nhà thì ta nên xây mĩng theo mơ hình nào? Vì sao? Khi xây nhà ta cần xây mĩng to rộng Vì tăng diện tích bị ép thì áp suất tác dụng xuống mặt đất giảm, giúp nhà khơng bị lún.
34. Một căn nhà tại Bình Dương bị nghiêng và đổ sập do nền mĩng khơng vững chắc
35. Tháp nghiêng Pisa ở Ý- Cơng trình đã bị nghiêng lún- được cho là do mật độ đất tại đĩ khơng ổn định- Độ nghiêng của tháp đã tăng thêm sự hấp dẫn cho kỳ quan này của Thế giới.
36. Tích hợp với mơn Sinh học trong Sức khỏe Hình ảnh chụp X Quang cho thấy diện tích bị ép của xương bàn chân khi đi giày cao gĩt
37. Các bạn gái khơng nên đi giày cao gĩt thường xuyên ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, làm khung xương phát triển lệch lạc. Khung xương khi đi giày thấp gĩt và giày thấp gĩt một cách thường xuyên của các bạn gái
38. Xe chở quá tải nguyên vật liệu
39. THƠNG ĐIỆP Hãy giảm tải trọng của xe để Luơn cĩ những con đường đẹp Đem đến sự bình yên hạnh phúc cho người tham gia giao thơng !
40. Đường Hồng Diệu ở thành phố Hồ Chí Minh
41. Đường Hồng Diệu ở Hà Nội
42. Một con đường đẹp ở nước Mỹ
43. Một con đường đẹp ở Ca na đa
44. Một con đường đẹp ở Tây Ban Nha- Được mệnh danh là một trong những con đường đẹp nhất hành tinh.
45. Ở trường hợp trên thì mặt đường nhựa bị lún là do đâu? Do áp lực của các loại xe cĩ tải trọng quá lớn đã gây ra áp suất rất lớn trên mặt đường đã làm mặt đường bị lún thành các rãnh sâu.
46. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ ❖ Nêu được ý nghĩa của áp suất qua các sự vật hiện tượng chung quanh em, khi nào cần tăng áp suất và khi nào cần giảm áp suất và tìm các hình ảnh liên quan ❖ Làm các bài tập 7.1 đến 7.6 sách bài tập- Dựa vào cơng thức tính áp suât và bài tập vận dụng để giải các câu hỏi và bài tập câu hỏi và bài tập
47. Bài tập vận dụng tích hợp mơn tốn Mặt đường nhựa giao thơng chịu một áp suất là 2 1 500 000 N/m . Hỏi một xe ơ tơ cĩ tải trọng 20 tấn, diện tích bị ép của 4 bánh xe lên mặt đường là 0,5 m2. Vì lý do chở thêm hàng hĩa trong dịp tết nên xe đã chở thêm 10 tấn hàng. a)Tìm áp suất của xe khi chưa chở thêm hàng b)Tìm áp suất của xe khi chở thêm hàng. c)Trường hợp nào thì mặt đường sẽ bị lún, vì sao?
48. Sơ đồ tư duy tích hợp: