Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 110+111: Ôn tập văn miêu tả

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 110+111: Ôn tập văn miêu tả

1. TIẾT 110,111 : ÔN TẬP VĂN MIÊU TẢ I. Hệ thống hóa kiến thức. 1. Thế nào là văn miêu tả? Văn miêu tả là loại văn nhằm giúp người đọc , người nghe hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của sự vật, sự việc, con người, phong cảnh, làm cho những cái đó hiện lên trước mắt người đọc, người nghe. Có 2 loại văn miêu tả: - Văn tả người - Văn tả cảnh. 2. Các bước để làm một bài văn miêu tả. - Xác định đối tượng cần tả. - Quan sát, lựa chọn các chi tiết tiêu biểu. - Trình bày kết quả quan sát được theo một trình tự hợp lí. 3. Dàn ý khái quát của một bài văn miêu tả: - Mở bài: giới thiệu đối tượng được tả. - Thân bài: tả chi tiết đối tượng. - Kết bài: nêu suy nghĩ của bản thân về đối tượng được tả.
2. II.Luyện tập. Bài 1: Sau trËn b·o, ch©n trêi, ngÊn bÓ s¹ch như tÊm kÝnh lau hÕt m©y hÕt bôi. MÆt trêi nhó lªn dÇn dÇn, råi lªn cho k× hÕt. Trßn trÜnh phóc hËu như lßng ®á mét qu¶ trøng thiªn nhiªn ®Çy ®Æn. Qu¶ trøng hång hµo, th¨m th¼m vµ ®êng bÖ ®Æt lªn mét m©m b¹c ®êng kÝnh m©m réng b»ng c¶ mét c¸i ch©n trêi mµu ngäc trai níc biÓn höng hång. Y nh mét m©m lÔ phÈm tiÕn ra tõ trong b×nh minh ®Ó mõng cho sù trêng thä cña tÊt c¶ nh÷ng ngêi chµi líi trªn mu«n thuë biÓn ®«ng. (NguyÔn Tu©n)
3. - Phư¬ng thøc biÓu ®¹t: miªu t¶ - §èi tưîng miªu t¶: MÆt trêi mäc - Néi dung: t¶ C¶nh MÆt trêi lªn trªn biÓn C« T« - NhËn xÐt c¸ch miªu t¶: + Lùa chän ®ưîc c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh tiªu biÓu ®Æc s¾c, thÓ hiÖn ®ưîc linh hån cña c¶nh vËt: - Sö dông tõ ng÷ ®Æc t¶ Sau trËn b·o, ch©n trêi, ngÊn bÓ s¹ch như tÊm kÝnh lau hÕt m©y hÕt- So bôi s¸nh. MÆt liªn trêi t ëngnhó míilªn dÇn mÎ, dÇn, ®éc råi ®¸o, lªn kcho× l¹, k thó× hÕt .vÞ Trßn. trÜnh +phóc N¨ nghËu lùc nh ưs¸ng lßng t¹o ®á métc¸i ®Ñp,qu¶ trøngtµi n ¨thiªnng sö nhiªn dông ®Çy ng«n ®Æn. ngQu¶÷ ®iªutrøng luyÖn hång hµo cña th t¸c¨m gi¶th¼m. vµ ®ưêng bÖ ®Æt lªn mét m©m b¹c ®ư- êng kÝnh m©m réng b»ng c¶ mét c¸i ch©n trêi mµu ngäc trai nước biÓn höng hång. Y như mét m©m lÔ phÈm tiÕn ra tõ trong b×nh minh ®Ó mõng cho sù trưêng thä cña tÊt c¶ nh÷ng ngưêi chµi l- ưíi trªn mu«n thuë biÓn ®«ng. (NguyÔn Tu©n)
4. 2. Bµi 2 Dµn ý -Më bµi: giíi thiÖu c¶nh ®ược t¶ -Th©n bµi: tËp trung t¶ c¶nh vËt chi tiÕt theo mét thø tù. -KÕt bµi: thưêng ph¸t biÓu c¶m tưëng vÒ c¶nh vËt ®ã.
5. A. Më bµi - Giíi thiÖu c¶nh ®Çm sen mïa hoa në B. Th©n bµi * T¶ kh¸i qu¸t: T¶ toµn c¶nh ®Çm sen * T¶ Cô thÓ: T¶ chi tiÕt c©y sen - L¸, th©n, nô, hoa, hương th¬m, h×nh d¸ng, mµu s¾c . . . * Lîi Ých cña hoa sen ®èi víi ®êi sèng con người C. KÕt bµi: - C¶m nghÜ cña em: + ThÝch thó, s¶ng kho¸i tinh thÇn + Yªu mÕn tù hµo v× ®Çm sen lµ vÎ ®Ñp næi bËt cña quª hương.
6. 3. Bµi 3 Dµn ý Bè côc thường cã ba phÇn: - Më bµi: giíi thiÖu ngưêi ®ưîc t¶. -Th©n bµi: miªu t¶ chi tiÕt (ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi, ) - KÕt bµi: thưêng nhËn xÐt hoÆc nªu c¶m nghÜ cña ngưêi viÕt vÒ ngưêi ®ưîc t¶.
7. 3. Bµi 3 * T¶ chung: + H×nh d¸ng: th©n h×nh, m¸i tãc, gư¬ng mÆt, + TÝnh nÕt: hiÕu ®éng, vui vÎ, ngoan ngo·n, * T¶ Cô thÓ (chi tiÕt) + Em bÐ tËp ®i - Ch©n, tay, m¾t, d¸ng ®i. - Sù cæ vò ®éng viªn cña ngưêi lín. + Em bÐ tËp nãi - MiÖng, m¾t, giäng nãi, - Sù b¾t chưíc giäng ngưêi lín
8. A. Më bµi Giíi thiÖu em bÐ ng©y th¬, bô bÉm ®ang tËp ®i tËp nãi. B. Th©n bµi * T¶ chung: + H×nh d¸ng: th©n h×nh, m¸i tãc, gư¬ng mÆt, + TÝnh nÕt: hiÕu ®éng, vui vÎ, ngoan ngo·n. * T¶ Cô thÓ (chi tiÕt) + Em bÐ tËp ®i - Ch©n, tay, m¾t, d¸ng ®i. - MiÖng, m¾t, giäng nãi, + Em bÐ tËp nãi - Sù b¾t chưíc giäng ngưêi lín - Sù cæ vò ®éng viªn cña ngưêi lín. C. KÕt bµi Nªu c¶m nghÜ cña em.
9. Baøi taäp 4: Ñoïc laïi Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân cuûa Toâ Hoaøi vaø Buoåi hoïc cuoái cuøng cuûa A. Ñoâ- ñeâ, sau ñoù haõy tìm ôû moãi baøi moät ñoaïn vaên mieâu taû vaø moät ñoaïn vaên töï söï. Caên cöù vaøo ñaâu maø em nhaän ra ñieàu ñoù? Chæ ra moät vaøi lieân töôûng, ví von, so saùnh maø em cho laø ñoäc ñaùo vaø thuù vò cuûa hai taùc giaû trong hai baøi vaên treân.
10. NOÄI DUNG NHÖÕNG CAÊN CÖÙ Töï söï Boãng chò Coác töø döôùi maët nöôùc bay leân, Caên cöù vaøo haønh ñeán ñaäu gaàn hang toâi, caùch coù maáy böôùc. ñoäng keå traû lôøi cho Chöøng rôù ñöôïc moùn naøo, vöøa cheùn xong chò ta nhöõng caâu hoûi: tìm ñeán ñöùng choã maùt ræa loâng, ræa caùnh vaø chuøi meùp. -Ñoaïn vaên keå veà Tính toâi hay nghòch ranh. Chaúng baän ñeán toâi, vieäc gì? toâi cuõng nghó möu treâu chò Coác. Toâi caát tieáng -Söï vieäc dieãn ra goïi Deá Choaét. Nghe tieáng thöa toâi baûo: nhö theá naøo ? -Chuù mình muoán cuøng tôù ñuøa vui khoâng? -Ñuøa troø gì? Em ñöông leân côn hen ñaây! Höø -Keát quaû ra sao? höø -Thoâi thoâi höø höø Em xin vaùi caû saùu tay
11. NỘI DUNG NHỮNG CĂN CỨ Mieâu taû Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng Deá thanh Caên cöù vaøo nieân cöôøng traùng. Ñoâi caøng toâi maãm boùng. Nhöõng caùi haønh ñoäng taû vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét. traû lôøi cho Thænh thoaûng muoán thöû söï lôïi haïi cuûa nhöõng chieác vuoát, toâi co caúng leân, ñaïp phanh phaùch vaøo caùc ngoïn nhöõng caâu hoûi: coû. Nhöõng ngoïn coû gaõy raïp, y nhö coù nhaùt dao vöøa lia -Ñoaïn vaên taû caùi qua. Ñoâi caùnh toâi tröôùc kia ngaén huûn hoaún, baây giôø gì? Taû ai? thaønh caùi aùo daøi kín xuoáng taän chaám ñuoâi. Moãi khi toâi vuõ leân, ñaõ nghe tieáng phaønh phaïch gioøn giaõ. Luùc -Taû nhö theá naøo? toâi ñi baùch boä thì caû ngöôøi toâi rung rinh moät maøu naâu -Coù gì noåi baät, boùng môõ soi göông ñöôïc vaø raát öa nhìn. Ñaàu toâi to ra vaø noåi töøng taûng, raát böôùng. Hai caùi raêng ñen nhaùnh ñoäc ñaùo ? luùc naøo cuõng nhai ngoaøm ngoaïp nhö hai löôõi lieàm maùy laøm vieäc. Sôïi raâu toâi daøi vaø uoán cong moät veû raát ñoåi huøng duõng. Toâi laáy laøm haõnh dieän vôùi baø con veà caëp raâu aáy laém. Cöù choác choác toâi laïi trònh troïng vaø khoan thai ñöa caû hai chaân leân vuoát raâu.
12. Töï söï Mieâu taû Caên cöù vaøo haønh ñoäng Caên cöù vaøo haønh ñoäng taû keå baèng caùch traû lôøi caùc baèng caùch traû lôøi caùc caâu caâu hoûi:Vieäc keå laø vieäc gì ? hoûi: Taû caùi gì? Taû veà ai? Keå veà ai? Söï vieäc ñöôïc Caûnh (ngöôøi) ñoù ñöôïc taû dieãn ra nhö theáâ naøo? Keát nhö theá naøo? Coù gì noåi baät, quaû ra sao? ñaëc saéc?
13. V¨n miªu t¶ T¶ c¶nh T¶ ngƯỜI Bè côc thưêng cã ba phÇn: Bè côc thưêng cã ba phÇn: - Më bµi: giíi thiÖu c¶nh ®ưîc - Më bµi: giíi thiÖu người được t¶. t¶. -Th©n bµi: tËp trung t¶ c¶nh -Th©n bµi: miªu t¶ chi tiÕt vËt chi tiÕt theo mét thø tù (ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh ®éng, (thêi gian- kh«ng gian). lêi nãi, - KÕt bµi: thưêng ph¸t biÓu - KÕt bµi: thưêng nhËn xÐt hoÆc c¶m tưëng vÒ c¶nh vËt ®ã. nªu c¶m nghÜ cña ngưêi viÕt vÒ ngưêi ®ưîc t¶. Ghi nhí -Dï t¶ c¶nh hay t¶ người th× còng ph¶i lùa chän c¸c chi tiÕt vµ h×nh ¶nh ®Æc s¾c, tiªu biÓu, sau ®ã tr×nh bµy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh. -Muèn t¶ sinh ®éng cÇn ph¶i biÕt liªn tưëng, tưëng tưîng vµ vÝ von so s¸nh.
14. HƯíng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc ghi nhí (sgk/121) - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp