Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 120: Câu trần thuật đơn có từ “là”

ppt 31 trang Hải Phong 17/07/2023 1450
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 120: Câu trần thuật đơn có từ “là”", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_ngu_van_lop_6_tiet_120_cau_tran_thuat_don_co_tu_la.ppt

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 120: Câu trần thuật đơn có từ “là”

  1. MÔN NGỮ VĂN LỚP 6/1 1
  2. KIỂM TRA BÀI CŨ: 1. Thế nào là câu trần thuật đơn? Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm chủ - vị (C–V) tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến. 2
  3. A Con gái tôi vẽ đây ư? S B Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. Đ C Yên một chút nào! S D Tôi đi học, còn em bé đi nhà trẻ. S 3
  4. Tuần 33 Tiết 120 – Tiếng Việt: 4
  5. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần Xét ví dụ sau: thuật đơn có từ “là”: a. Tôi là học sinh. CN VN b. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. CN VN c. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày CN trong trẻo, sáng sủa. VN 5
  6. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ Xét ví dụ sau: VỊ NGỮ a. Tôi là học sinh. a. “là”+ Danh từ CN VN b. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. b. “là”+ Cụm danh từ CN VN c. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một + Cụm danh từ CN c. “là” ngày trong trẻo, sáng sủa. VN 5
  7. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: Trong câu trần thuật đơn có từ “là”: - Vị ngữ thường do từ “là” kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. 5
  8. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” VỊ NGỮ Câu trần thuật đơn có từ “là” VN “là” + Danh từ (a) Xét ví dụ sau: Cụm danh từ (b,c) e. Hạnh phúc là đấu tranh. ĐT Động từ f. Yếu tố cần thiết để nâng cao Cụm động từ sức khỏe là tập thể dục - thể thao. CĐT g. Học tập chăm chỉ là tốt về nhiều mặt CTT Cụm tính từ d. Dế Mèn trêu chị Cốc là dại. Tính từ VN 7
  9. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: Trong câu trần thuật đơn có từ “là”: - Vị ngữ thường do từ “là” kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. - Ngoài ra, vị ngữ còn có thể là kết hợp giữa từ “là” với tính từ (cụm tính từ), động từ (cụm động từ). 5
  10. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” Chọn những từ, cụm từ phủ định thích hợp (không, không phải, chưa, chưa phải) điền vào trước các vị ngữ sao cho thích hợp. 1. Anh ấy là một cầu thủ xuất sắc. CN VN 2. Tôi là học sinh giỏi. CN VN 8
  11. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” Chọn những từ, cụm từ phủ định thích hợp (không, không phải, chưa, chưa phải) điền vào trước các vị ngữ sao cho thích hợp. 1. Anh ấy là một cầu thủ xuất sắc. CN VN Anh ấy không phải là một cầu thủ xuất sắc. 2. Tôi là học sinh giỏi. CN VN Tôi không phải là học sinh giỏi. 8
  12. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: Xét các ví dụ: Trong câu trần thuật đơn có từ “là”: - Vị ngữ thường do từ “là” kết hợp với 1. Học là để giúp ích cho xã hội. danh từ (cụm danh từ) tạo thành. CN VN - Ngoài ra, vị ngữ còn có thể là kết hợp giữa từ “là” với tính từ (cụm tính Câu trần thuật đơn có từ “là” từ), động từ (cụm động từ). - Khi biểu thị ý phủ định, vị ngữ kết 2. Anh trai gọi Kiều Phương là hợp với các cụm từ: không phải, chưa CN VN phải. Mèo. * Không phải câu trần thuật đơn nào Câu trần thuật đơn không có có từ “là” cũng được gọi là câu trần từ “là” thuật đơn có từ “là”. 5
  13. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: II/ Các kiểu câu trần thuật a. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. đơn có từ “là”: b. Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm. c. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. d. Dế Mèn trêu chị Cốc là dại. 10
  14. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” Nối cột A với cột B cho phù hợp A B Bà đỡ Trần / là người VN trình bày cách hiểu 1-b 1 huyện Đông Triều. a về sự vật, hiện tượng, Câu giới thiệu khái niệm. Danh từ / là những từ VN giới thiệu sự vật, 2-a 2 chỉ người, vật, hiện b hiện tượng, khái niệm. Câu định nghĩa tượng, khái niệm. Ngày thứ năm trên VN miêu tả đặc điểm, 3-c đảo Cô Tô / là một trạng thái của sự vật, 3 c ngày trong trẻo, sáng hiện tượng, khái niệm. Câu miêu tả sủa. Dế Mèn trêu chị Cốc / VN thể hiện sự đánh 4-d 4 d Câu đánh giá là dại. giá 11
  15. Tiết 12 0– Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: II/ Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”: - Câu giới thiệu - Câu định nghĩa - Câu miêu tả - Câu đánh giá 12
  16. Tiết 12 0– Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: II/ Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”: - Câu giới thiệu - Câu định nghĩa - Câu miêu tả - Câu đánh giá 14
  17. Quan sát bốn bức tranh và trình bày cảm nhận về bức tranh em thích nhất. Trong đó có câu trần thuật đơn có từ “là” và nêu tác dụng? Kiều Phương Chợ nổi Lượm Đảo Cô Tô.
  18. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”: II/ Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”: III/ Luyện tập: Bài tập 1, 2: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu cụ thể nào? 15
  19. 2 1 5 2 4 Luật chơi 12
  20. LUẬT CHƠI: Có 5 ngôi sao, trong đó là 4 ngôi sao ẩn chứa 4 câu hỏi tương ứng và 1 ngôi sao may mắn. Mỗi nhóm lần lượt chọn một ngôi sao. * Nếu nhóm chọn ngôi sao và trả lời đầy đủ câu hỏi ẩn sau ngôi sao thì được 10 điểm, nếu trả lời sai không được điểm. Thời gian suy nghĩ là 15 giây. * Nếu nhóm chọn ngôi sao ẩn sau là ngôi sao may mắn sẽ được cộng 10 điểm thưởng mà không phải trả lời câu hỏi, và được chọn ngôi sao tiếp theo để tham gia trả lời câu hỏi. * Nếu nhóm chọn trả lời sai thì các nhóm khác dành quyền trả lời (bằng cách đưa tay). Nếu trả lời đúng được 5 điểm, trả lời sai không được điểm. 13
  21. 1 Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu nào? Người ta gọi chàng là Sơn Tinh. (Sơn Tinh, Thủy Tinh) Người ta gọi chàng là Sơn Tinh. CN VN →Không phải câu trần thuật đơn có từ “là” Thời gian:Hết398115141312765421110 giờ 14
  22. 4 Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu nào? Tre là cánh tay của người nông dân. Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ. (Thép Mới) Tre / là cánh tay của người nông dân. CN VN Tre / còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ. CN VN - Câu trần thuật đơn có từ “là” - Kiểu câu miêu tả. Thời gian Hết111121314151083962754 giờ 15
  23. 2 Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu nào? Bồ các là bác chim ri. Chim ri là dì sáo sậu. (Đồng dao) Bồ các / là bác chim ri. - Câu trần thuật đơn có từ “là” CN VN Chim ri / là dì sáo sậu. - Kiểu câu giới thiệu. CN VN Thời gian: 381315141297654211110 Hết giờ 16
  24. 5 Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu nào? Khóc là nhục. Rên, hèn. Van, yếu đuối. Và dại khờ là những lũ người câm. (Tố Hữu) Khóc / là nhục. Rên / hèn. Lược bỏ từ “là” Van / yếu đuối. Và dại khờ / là những lũ người câm. - Là những câu trần thuật đơn có từ “là” - Kiểu câu đánh giá. Thời gian: Hết921111213141087654315 giờ 17
  25. 3 Ngôi sao may mắn ! 18
  26. Tiết 120 – Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” III/ Luyện tập: Bài tập 1, 2: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau. Cho biết đây có phải là câu trần thuật đơn có từ “là”không? Nếu phải thì đấy là kiểu cụ thể nào? a. Câu định nghĩa b. Người ta / gọi chàng là Sơn Tinh. Không phải là câu trần thuật đơn có từ “là” c. Tre / là cánh tay của người nông dân. - Câu trần thuật đơn có từ “là” Tre / còn là nguồn vui duy nhất của tuổi - Kiểu câu miêu tả. thơ. d. Bồ các / là bác chim ri. - Câu trần thuật đơn có từ “là” Chim ri / là dì sáo sậu. - Kiểu câu giới thiệu. e. Khóc / là nhục. - Câu trần thuật đơn có từ “là” Rên / hèn. - Kiểu câu đánh giá. Van / yếu đuối. Và dại khờ / là những lũ người câm. 27
  27. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ “LÀ” Đặc điểm Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là” Đặc điểm Đặc điểm C â u g Câu giới thiệu Câu địnhi nghĩa Câu miêu tả Câu đánh giá ớ i t h i ệ u
  28. Lưu ý ! - Không phải câu trần thuật đơn nào có từ là cũng được gọi là câu trần thuật đơn có từ “là”. - Trong câu trần thuật đơn có từ “là”, đôi khi từ “là” được thay thế bằng dấu phẩy ( , ).
  29. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: - Học bài: + Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ “là”. + Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là” - Bài tập: + Hoàn thành các bài tập SGK. + Viết đoạn văn từ năm đến 7 câu tả một người bạn thân của em, trong đoạn văn có ít nhất một câu trần thuật đơn có từ “là”. Nêu tác dụng của câu trần thuật đơn có từ “là” trong đoạn văn. - Chuẩn bị bài học: Câu trần thuật đơn không có từ “là” 29