Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản: Bạn đến chơi nhà - Trường THCS Hòa Thuận 2

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản: Bạn đến chơi nhà - Trường THCS Hòa Thuận 2

1. TRƯỜNG THCS HÒA THUẬN 2
2. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Đọc thuộc lòng bài thơ “Qua Đèo Ngang”của Bà Huyện Thanh Quan? ? Trình bày tâm trạng nhà thơ trước cảnh vật Đèo Ngang?
3. Văn bản: BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ Nguyễn Khuyến
4. I.Đọc – tìm hiểu chung: 1.Tác giả: - Nguyễn Khuyến (1835- 1909) Quê ở Hà Nam. - Còn được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Ông là nhà thơ lớn của dân tộc và được xem là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam.
5. Từ đường Nguyễn Khuyến
6. I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả 2. Văn bản - Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ ra đời khi Nguyễn Khuyến đã cáo quan về ở ẩn tại quê nhà. Đây là bài thơ hay nhất trong chùm thơ viết về tình bạn - Đọc, tìm hiểu chú thích
7. I. Đọc – Tìm hiểu chú thích - Từ khó: 1. Tác giả 2. Văn bản - Hoàn cảnh sáng tác Giải nghĩa các từ : nước cả, khôn, rốn , chửa ? - Đọc, tìm hiểu chú thích - Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm + nước cả : nước đầy, nước lớn + khôn : không thể, khó, e rằng khó + rốn : cuống hoa, cánh hoa bao bọc. + chửa : chưa
8. I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả 2. Văn bản - Hoàn cảnh sáng tác - Đọc, tìm hiểu chú thích - Phương thức biểu đạt chính. - Bố cục:
9. BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ Đã bấy lâu nay, bác tới nhà, Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Ao sâu nước cả, khôn chài cá, Trình Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. bày Cải chửa ra cây, cà mới nụ, hoàn Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. cảnh Đầu trò tiếp khách, trầu không có, Bác đến chơi đây, ta với ta! Quan niệm về Kết cấu độc đáo tình bạn
10. I. Đọc – Tìm hiểu chung 1. Tác giả Bạn đến chơi nhà 2. Văn bản: Đã bấy lâu nay, bác tới nhà, Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. - Thể thơ: Ao sâu nước cả, khôn chài cá, Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. Cải chửa ra cây, cà mới nụ, - Thất ngôn bát cú đường luật Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. (chữ Nôm). Đầu trò tiếp khách, trầu không có, - Bài có 8 câu, mỗi câu 7 chữ. Bác đến chơi đây, ta với ta! - Gieo vần bằng, vần chân ở (Nguyễn Khuyến) câu 1, 2, 4, 6, 8. - Kết cấu: 1/6/1. - Phép đối: câu 3/câu 4; câu 5/câu 6.
11. II. Đọc – hiểu văn bản 1. Giới thiệu tình huống “Đã bấy lâu nay, bác tới nhà”. Thời gian (lâu rồi) Xưng hô thân mật, tôn trọng. => Tâm trạng vui mừng, phấn khởi của nhà thơ khi có bạn đến chơi
12. 2. Hoàn cảnh tiếp bạn: Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa Ao sâu nước cả, khôn chài cá Vườn rộng, rào thưa khó đuổi gà Cải chửa ra cây, cà mới nụ Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa Đầu trò tiếp khách, trầu không có - Trẻ – vắng không có món - Chợ – xa cao sang đãi bạn
13. Những thứ có sẵn – món ngon vườn nhà Cá Gà
14. Món ngon Có cá Ao sâu , nước cả nhưng Không bắt được Có gà Vườn rộng rào thưa Không có món ngon vườn nhà để đãi bạn
15. Những thứ dân dã - “cây nhà lá vườn” Cải Cà Bầu Mướp
16. Món dân dã Mướp đương hoa cải , cà , bầu , mướp Bầu vừa rụng rốn nhưng Cải chửa ra cây Cà mới nụ Không có món ăn dân dã để đãi bạn
17. Đầu trò tiếp khách, trầu không có, Không có cả trầu để tiếp bạn
18. Nhận xét về 6 câu thơ, có 2 ý kiến: 1- Nguyễn Khuyến không có gì tiếp bạn vì gia cảnh ông rất nghèo. 2-Tỏc giả núi quỏ lờn cho vui về cuộc sống thanh bạch của mình . Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao?
19. 2. Hoàn cảnh tiếp bạn: -Trẻ –vắng => không có món - Chợ – xa cao sang đãi bạn -cá - khó chài - gà - khó bắt => không có món ăn -cải - chưa ra cây “cây nhà lá vườn” -cà – mới nụ đãi bạn. -Trầu => không có cả trầu Cách nói phóng đại. Giọng điệu dí dỏm đùa vui .
20. II. Đọc – hiểu văn bản 2. Hoàn cảnh tiếp bạn => Nghệ thuật: phép liệt kê, phép đối, cách nói phóng đại, giọng điệu dí dỏm. => Tác giả là người trọng tình nghĩa hơn vật chất, tin ở sự cao cả của tình bạn.
21. 3. Quan niệm về tình bạn ta với ta : nhà thơ và người bạn Bác đến chơi đây ta với ta.! => Thể hiện tình bạn đậm đà, thắm thiết, chân thành.
22. Thảo luận nhóm 15141312111018303834151413121110363533162019172226235855605957565352511827305429282450493834403932363533311620191722252623215855605957565352514847464544432737542928245049424140393231252137987654321987654321 ❖So sánh cụm từ “ta với ta” trong bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến với cụm từ “ ta với ta” trong bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan.
23. So sánh cụm từ trong hai bài thơ Bạn đến chơi nhà và Qua Đèo Ngang * Giống: Cùng khép lại hai bài thơ. * Khác : Qua Đèo Ngang Bạn đến chơi nhà - Chỉ một người: Tác - Chỉ hai người: Tác giả với hình bóng của giả với bạn – tuy hai chính mình mà một -Nỗi cô đơn gần như - Tình bạn đậm đà, tuyệt đối của chính tác thắm thiết, chân giả thành
24. Cách lập ý Bạn đến mừng vui • Không có gì về vật chất đãi bạn Có tình bạn chân thành Giá trị biểu cảm cao
25. Em nhận xét gì về ngôn ngữ được sử dụng trong bài thơ? A. Ngôn ngữ cổ xưa B. Ngôn ngữ trang nhã kiểu cách C. Ngôn ngữ bình dị , tự nhiên
26. IV.Tổng kết: 1/ Nghệ thuật: - Sáng tạo tình huống , lập ý chặt chẽ. - Phép đối, liệt kê, nói phóng đại, giọng thơ hóm hỉnh. - Ngôn ngữ: bình dị, tự nhiên. 2. Nội dung: - Bài thơ được lập ý bằng cách cố tạo ra một tình huống khó xử khi bạn đến chơi, để rồi hạ một câu kết: “Bác đến chơi đây, ta với ta!”, nhưng trong đó là một giọng thơ hóm hỉnh chứa đựng tình bạn đậm đà, thắm thiết. 3. Ý nghĩa văn bản Bài thơ thể hiện một quan niệm về tình bạn, quan niệm đó vẫn còn có ý nghĩa , giá trị lớn trong cuộc sống của con người hôm nay.
27. - Học thuộc bài thơ. Nắm vững nội dung và nghệ thuật của bài thơ - Viết bài văn ngắn nêu cảm nhận của em về tình bạn của Nguyễn Khuyến. - ChuÈn bÞ bµi míi : Ôn tập phần văn