Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Văn bản: Người ngồi đợi trước hiên nhà (Huỳnh Như Phương)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ Văn Lớp 7 - Văn bản: Người ngồi đợi trước hiên nhà (Huỳnh Như Phương)

1. VĂN BẢN: NGƯỜI NGỒI ĐỢI TRƯỚC HIÊN NHÀ Huỳnh Như Phương
2. I. Đọc - tìm hiểu chung 3. Tìm hiểu chung 1. Tác giả * Thể loại: Tản văn - Tên thật: Huỳnh Như Phương, quê * Ngôi kể: thứ nhất, tác giả xưng tôi Quảng Ngãi. Đề tài: - Năm sinh 1955; hiện đang ở TP Bài tản văn viết về dì Bảy. Hồ Chí Minh, ông là giảng viên Viết về hoàn cảnh của dì Bảy khi có chồng tham gia chiến tranh của trường Đại học Khoa học Xã và bỏ mạng ở nơi chiến trường bom đạn ấy. hội và Nhân văn - ĐHQG TP.HCM Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm. + Tác dụng: Nhằm bộc lộ tình cảm, suy nghĩ của tác giả với câu chuyện được kể. Ông chuyến nghiên cứu và giảng Bố cục: 3phần dạy văn học. + Phần 1: Từ đầu đến “đôi người đôi ngả”: Tình cảnh ly tán “kẻ Bắc người Nam” của những gia đình có người tập kết ra 2. Văn bản Bắc. a. Xuất xứ: Trích “Thành phố - + Phần 2: Tiếp theo đến “tìm mộ phần của dượng”: Tình cảnh những thước phim quay chậm, NXB đáng thương của dì Bảy khi dượng Bảy ra chiến trận. Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh”. + Phần 3: còn lại: Tấm lòng thủy chung, son sắt của Dì. b. Đọc, từ khó
3. II. Đọc hiểu văn bản 2. Nhân vật Dượng Bảy a. Gia cảnh 1. Sự kiện chính. - Dượng Bảy người Tam Kỳ (Quảng - Dượng Bảy cùng nhiều người con đất Nam), mồ côi cả cha mẹ, đi bộ đội, Quảng lên đường ra Bắc tập kết. đóng quân ở làng tôi, thầm yêu dì, rồi - Ra miền Bắc rồi vào lại miền Nam đơn vị đứng ra làm lễ cưới chiến đấu, dượng Bảy vẫn liên lạc với b. Những cống hiến hi sinh gia đình. - Chỉ một tháng sau khi lấy vợ đơn vị - Dượng Bảy ngã xuống trong trận chuyển đi, đôi người đôi ngả. đánh ở Xuân Lộc, trên đường tiến vào - Dượng hi sinh trong trận đánh ở Xuân Lộc, cửa ngõ phía Đông Bắc Sài Sài Gòn. Gòn, chỉ mươi ngày trước khi chiến Vẫn có người đàn ông để ý đến dì, nhưng lòng dì không còn rung động. tranh ngưng tiếng súng. - Dì Bảy năm nay tròn 80 tuổi, đang Dượng Bảy đại diện cho những người yêu thương gia ngồi một mình đợi Tết. đình, người anh hùng ra đi bỏ lại đằng sau là gia đình, người thân. Chiến đấu để giải phóng dân tộc, để nhân dân được
4. 3. Sự hi sinh thầm lặng của dì Bảy. * Chi tiết kể về hi sinh thầm lặng dì Bảy: - Khi dượng Bảy ra Bắc tập kết: dì mới 20 tuổi, mới kết hôn với dượng Bảy được một tháng. + Hai mươi năm dì chờ đợi mỏi mòn; có người ngỏ ý, dạm hỏi, dì vẫn hông lung lạc, với niềm tin sẽ có ngày Dượng trở về. + Dì thường ngồi trên bộ phản gỗ ngoài hiên nhìn ra con ngõ nhỏ, nơi xưa Dượng lần đầu đến... − Náo nức trong niềm vui chờ đợi. − dì ngồi trước hiên nhà mỏi mắt nhìn ra đường cái...để ngóng chờ tin tức của Dượng. − Khi biết Dượng hi sinh: dì nén nỗi đau vào trong, lập bàn thờ cho Dượng. - Ngày hòa bình: − dì đã ngoài 40 tuổi, không còn rung động với ai, dì có vào thành phố Hồ Chí Minh ít lâu nhưng nhớ quê, dì lại trở về chăm sóc bà, trông coi nhà thờ, vườn tược.. − buổi chiều muộn dì lại ngồi trước hiên nhìn ra con đường kéo dài như nỗi chờ mong vô vọng.. - Bây giờ: Sống một mình trong căn nhà cũ, tròn 80 tuổi một mình đợi Tết.
5. * Nhận xét về dì Bảy: - Số phận đáng thương (mới lấy chồng đã phải chia li; chồng dì đi tập kết ra Bắc, rồi hi sinh) - Phẩm chất cao đẹp − Yêu thương chồng: Luôn chờ đợi dượng Bảy; cầu nguyện cho dượng tránh hòn tên mũi đạn nơi chiến trường. − Thủy chung, tình nghĩa ⦁ Giản dị, có tình yêu và niềm tin trong sáng, mãnh liệt; ⦁ Có tấm lòng thủy chung son sắt; ⦁ Có sự hi sinh thầm lặng; − Dì Bảy là người phụ nữ đức hạnh, đại diện cho phẩm chất của những người mẹ, người vợ Việt Nam anh hùng hi sinh cả thanh xuân, tuổi trẻ của mình, nén nỗi đau cá nhân vào bên trong, âm thầm góp sức vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. * Chi tiết: dì Bảy ngồi đợi Dượng trước hiên nhà được lặp đi lặp lại nhiều lần trong văn bản => Khắc họa chân thực hành động thường ngày của dì. + Nhấn mạnh tình yêu, niềm hi vọng, niềm tin của dì dành cho Dượng Bảy. + Khắc họa sâu đậm chân dung dì Bảy, vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong chiến tranh giàu đức hi sinh, giàu tình yêu thương, luôn thủy chung.
6. Thông tin cụ thể về họ tên địa chỉ của dì Bảy 4. Tình cảm của tác giả + Bà Lê Thị Thỏa, năm nay tròn 80 tuổi. Lòng yêu mến, tự hào, ngưỡng mộ tình yêu + Ở ngôi nhà gần cầu Vĩnh Phú thuộc thị trấn Mộ và Đức, tỉnh Quảng Ngãi. vẻ đẹp thủy chung, son sắt của dì Bảy nói riêng Đây là thông tin thực, chính xác về dì Bảy, và người phụ nữa Việt Nam trong chiến Tác dụng: tranh Làm tăng tính chân thực, tin cậy cho sự việc được nói chung. kể. Đây chính là đặc trưng của tản văn, tạo màu sắc + Đồng cảm, xót xa trước đau thương, mất cá nhân cho bài tản văn; mát − Tạo nên sức hấp dẫn về một vấn đề có ý nghĩa xã mà chiến tranh đã gây ra cho nhiều gia đình hội được đề cập trong văn bản: những ki sinh Việt thầm lặng và vẻ đẹp thủy chung của người phụ Nam, đặc biệt là những người phụ nữ. nữ Việt Nam trong chiến tranh.
7. Tổng kết 1. Nghệ thuật − Sử dụng ngôn ngữ mang đậm màu sắc địa phương, gần với khẩu ngữ. − Giọng điệu tự nhiên, dung dị, xúc động. − Kết hợp tự sự với biểu cảm, miêu tả một cách tự nhiên. − Sử dụng nhiều phép tu từ so sánh, ẩn dụ, − Ngôn ngữ thấm đượm chất trữ tình. 2. Nội dung – Ý nghĩa * Qua câu chuyện kể về dì Bảy, tác giả đã ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong chiến tranh giàu đức hi sinh, thủy chung, tình nghĩa. * Giúp người đọc thấm thía những nỗi đau thương mà chiến tranh gây ra cho nhiều gia đình Việt Nam. Tác giả bày tỏ niềm trân trọng, biết ơn, tự hào, thương cảm với nỗi đau và những hi sinh thầm lặng của bao