Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 114: Lựa chọn trật tự từ trong câu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 114: Lựa chọn trật tự từ trong câu

1. Chào mừng quý thầy cô giáo về dự tiết học NGỮ VĂN : LỚP 8/1
2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là lượt lời ? Khi tham gia hội thoại cần tuân thủ những yêu cầu gì ? Trả lời -Trong hội thoại ,ai cũng được nói.Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời. -Để giữ lịch sự,cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh lượt lời, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác. - Nhiều khi im lặng khi đến lượt lời của mình cũng là một cách biểu thị thái độ.
3. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung. Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Gõ đầu roi xuống đất,cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ : - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! ( Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
4. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung. Gõ đầu roi xuống đất,cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ : Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in đậm theo những cách nào mà không làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu ?
5. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Gõ đầu roi xuống đất,cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ . 1/Cai lệ gõ đầu roi xuống đất,thét bằng giọngkhàn khàn của một người hút nhiều xái cũ. 2/ Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất. 3/ Thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất. 4/ Bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất. 5/Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàncủa một người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét.
6. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Gõ đầu roi xuống đất,cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ : - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! - Việc đặt từ roi ở đầu câu có tác dụng liên kết với câu đứng trước. - Từ thét đặt ở cuối câu có tác dụng liên kết chặt chẽ với câu đứng sau. - Mở đầu bằng cụm từ gõ đầu roi xuống đất có tác dụng nhấn mạnh sự hung hãn dữ dằn của tên cai lệ.
7. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất,thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ. - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! - Liên kết chặt chẽ với câu đứng trước. - Liên kết chặt chẽ với câu đứng sau.
8. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất. - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! - Liên kết chặt chẽ với câu đứng trước. - Liên kết chặt chẽ với câu đứng sau.
9. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Thét bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất: - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! -Không liên kết với câu đứng trước và câu đứng sau. - Không nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.
10. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Bằng giọng khàn khàn của một người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất: - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! Liên kết chặt chẽ với câu đứng sau.
11. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song,tay thước và dây thừng. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàncủa một người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: - Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau ! Nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ và liên kết chặt chẽ với câu đứng sau.
12. Nói tóm lại: hiệu quả diễn đạt của các cách sắp xếp trật tự từ không hoàn toàn giống nhau. Người nói ( người viết ) phải lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu câu giao tiếp mà mình đặt ra.
13. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung. II. Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ. a.Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng,sợ hoặc xảy ra sự gì,hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác,muốn nói mà không dám nói.Đùng đùng,cai lệ giật phắtTrật cái tựthừng từ trong trong những tay anh bộ này và chạy sầm sập đến chỗphận anh câu Dậu. in →đậmThể dưới hiện đâythứ tựthể trước sau của các hoạt động. hiện Chị điều Dậu gì xám ? mặt, vội vàng đặt con xuống đất,chạy đến đỡ lấy tay hắn. → Thể hiện thứ tự trước sau của các hoạt động. ( Ngô Tất Tố,Tắt đèn)
14. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung. II. Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ. b. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.Uể oải,chống tay xuống phản,anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.Run rẩy cất bát cháo,anh mới kề vào đến miệng,cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiếng vào với những roi song, tay thước và dây thừng.
15. Cai lệ và người nhà lí trưởng →Thể hiện thứ bậc cao thấp của các nhân vật ( thể hiện thứ tự xuất hiện của các nhân vật ). Roi song ,tay thước và dây thừng →Trật tự từ này tương ứng với trật tự của cụm từ đứng trước. Cai lệ và người nhà lílí trưởng Roi song ,taytay thướcthước vàvà dâydây thừngthừng
16. a.Gậy tre,chông tre chống lại sắt thép quân thù.Tre xung phong vào xe tăng, đại bát.Tre giữ làng,giữ nước,giữ mái nhà tranh,giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. → Hiệu quả diễn đạt cao hơn vì đảm bảo được sự hàiSo hòasánh về tácngữ dụng âm ( cócủa nhịp những điệu hơn). cách sắp xếp trật tự từ trong các b.Gậy tre,chông tre chống lại sắt thép quân thù.Tre xung bộ phận câu in đậm dưới đây phong vào xe tăng, đại bát.Tre giữ mái nhà tranh,giữ: đồng lúa chín, giữ làng, giữ nước. Tre hi sinh để bảo vệ con người. c.Gậy tre,chông tre chống lại sắt thép quân thù.Tre xung phong vào xe tăng, đại bát.Tre giữ làng, giữ mái nhà tranh,giữ đồng lúa chín,giữ nước. Tre hi sinh để bảo vệ con người.
17. Từ những điều đã phân tích ở mục I và II,hãy rút ra nhận xét về tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu?
18. III – LUYỆN TẬP. Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm dưới đây: a.Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang của thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. ( Hồ Chí Minh,Tinh thần yêu nước của nhân dân ta) → Bà Trưng,Bà Triệu,Trần Hưng Đạo, Quang Trung :Tên các vị anh hùng dân tộc kể theo thứ tự xuất hiện của các vị ấy trong lịch sử.
19. b. Đẹp vô cùng, tổ quốc ta ơi ! Rừng cọ đồi chè ,đồng xanh ngào ngạt Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca ( Tố Hữu, ta đi tới) → Đặt cụm từ Đẹp vô cùng trước hô ngữ Tổ quốc ta ơi để nhấn mạnh vẻ đẹp của non sông mới được giải phóng. → Đảo hò ô lên trước để bắt vần với sông Đảm bảo sự Lô tạo cảm giác kéo dài nhằm thể hiện sự hài hòa về mênh mông bát ngát của sông nước. ngữ âm cho Mặt khác cũng nhằm đảm bảo câu thơ bài thơ. bắt vần với câu trước ( ngạt – hát ).
20. c. _ Ấy cũng may cho cô, vơ vẩn mãi ở ngoài phố thế này mà gặp mật thám hay đội con gái thì khốn. _ Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái tôi cũng chả cần. ( Nguyễn Công Hoan, Ngựa người, người ngựa) → Các từ và cụm từ mật thám, đội con gái được lặp lại ở hai đầu hai vế câu nhằm mục đích liên kết chặt chẽ câu ấy với câu đứng trước.
21. BÀI TẬP NHANH: Xác định trật tự từ trong câu: Câu 1: Lão hút xong, đặt xe điếu xuống, quay ra ngoài, thở khói. ( Nam Cao, Lão Hạc) A. Nhấn mạnh đặc điểm của sự vật,hiện tượng. B. Thể hiện trình tự của các hoạt động. C. Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm.
22. Câu 2: Lão hút xong,đặt xe điếu xuống, quay ra ngoài, thở khói. Sau một điếu thuốc lào, óc người ta tê dại đi trong một nỗi đê mê nhẹ nhõm. ( Nam Cao, Lão Hạc ) A. Tạo sự liên kết với những câu khác . B. Thể hiện trình tự của các hoạt động. C. Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm.
23. Câu 3: Khi trời trong , gió nhẹ, sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá. ( Tế Hanh ) A. Nhấn mạnh đặc điểm của sự vật,hiện tượng. B. Thể hiện trình tự của các hoạt động. C. Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm.
24. TIẾT HỌC KẾT THÚC
25. Cai lệ : viên cai chỉ huy một tốp lính , là chức quan thấp nhất trong quân đội thực dân phong kiến . ở làng Đông Xá , cai lệ được coi là tên tay sai đắc lực của quan phủ , giúp quan tróc nã những người nghèo chưa nộp đủ tiền sưu thuế . Có thể nói đánh trói người là nghề của hắn , được hắn làm với một kĩ thuật thành thạo và sự say mê. thanh gỗ chắc, vuông cạnh, thời trước thường được dùng mang theo người để làm vũ khí. dây to và chắc, thường được bện bằng đay, gai, dùng để buộc ây thân leo dài, cùng họ với mây, lá kép lông chim, có bẹ, thân dùng làm bàn ghế, gậy chống, v.v.
26. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
27. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
28. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
29. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
30. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
31. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
32. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.
33. Tuần 31- tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU I. Nhận xét chung.