Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 25: Mây và sóng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 25: Mây và sóng

1. MÂY VÀ SÓNG R.Ta-go
2. I TÌM HIỂU CHUNG
3. 1,Tác giả: -Ra-bin- đra- nát (1861-1941) sinh ở Can- cút-ta Ấn Độ,trong 1 gia đình quý tộc -Ông để lại gia tài văn hóa nghệ thuật đồ sộ với 52 tập thơ ,42 vở kịch ,12 bộ tiểu thuyết ,hàng trăm truyện ngắn, trên 1500 bức họa và số lượng ca khúc lớn.
4. 1,Tác giả: -Năm 1913,với tập "Thơ Dâng” ông là nhà văn đầu tiên của châu Á được nhận giải Nô- ben về văn học -Phong cách thơ: +Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc ,tinh thần nhân văn cao cả và tính chất trữ tình triết lý nồng đượm. +Thơ ông còn sử dụng thành công những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng ,những hình ảnh liên tưởng,so sánh ,tương phản và thủ pháp trùng điệp.
5. 2,Tác phẩm: Hoàn cảnh sáng tác - “Mây và sóng” được viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập thơ Si-su (Trẻ thơ), xuất bản năm 1909 và được Ta-go dịch ra tiếng Anh, in trong tập Trăng non xuất bản năm 1915. -Nội dung:Ca ngợi những tình cảm trong sáng,cao đẹp,đặc biệt là tình mẫu tử.
6. 3,Đọc và bố cục
7. MÂYMÂY VÀ VÀ SÓNG SÓNG R.TaR.Ta-go-go Mẹ Mẹơi, ơi, những những người người sống sống trên trên mây mây đang đang gọi gọi con: con: “Chúng“Chúng ta tachơi chơi đùa đùa từ từkhi khi thức thứcdậydậy cho cho đến đến lúc lúc chiều chiều tà, tà, ChúngChúng ta tachơi chơi với với buổi buổi sớm sớm mai mai vàng, vàng, ChúngChúng ta tachơi chơi với với vầng vầng trăng trăng bạc.” bạc.” ConCon hỏi: hỏi: “Nhưng “Nhưng tôi tôi làm làm sao sao mà màlên lên được được với với các các người?” người?” Họ Họtrả trả lời: lời: “Hãy “Hãy đến đến bên bên bờ bờtrái trái đất, đất, Và Vàđưa đưa tay tay lên lên trời, trời, Em Emsẽ sẽđược được nhấc nhấc bổng bổng lên lên mây.” mây.” ConCon nói: nói: “Mẹ “Mẹ tôi tôi đang đang đợi đợi ở nhàở nhà LàmLàm sao sao tôi tôi có cóthể thể bỏ bỏmẹ mẹtôi tôi mà màđi điđược?” được?” ThếThế là làhọ họcười cười rồi rồi bay bay đi đimất. mất. NhưngNhưng con con biết biết một một trò trò chơi chơi thích thích hơn hơn trò trò ấy, ấy, mẹ mẹơi. ơi. ConCon sẽ sẽlà làmây mây và vàmẹ mẹsẽ sẽlà làtrăng. trăng. ConCon sẽ sẽlấy lấy hai hai tay tay trùm trùm lên lên người người mẹ, mẹ, Và Vàmái mái nhà nhà sẽ sẽlà làbầu bầu trời trời xanh xanh thẳm. thẳm.
8. MÂYMÂY VÀ VÀ SÓNG SÓNG R.TaR.Ta-go-go NhữngNhững người người sống sống trong trong sóng sóng nước nước gọi gọi con: con: “Chúng“Chúng ta ta hát hát từ từ sớm sớm mai mai đến đến tối, tối, ChúngChúng ta ta ngao ngao du du khắp khắp nơi nơi này này nơi nơi nọ nọ MàMà không không biết biết mình mình đã đã từng từng qua qua những những nơi nơi nào”. nào”. ConCon hỏi: hỏi: “Nhưng “Nhưng tôi tôi làm làm sao sao gặp gặp được được các các người?” người?” HọHọ bảo bảo con: con: “Hãy “Hãy đến đến chỗ chỗ gần gần sát sát biển biển VàVà đứng đứng đó, đó, nhắm nhắm nghiền nghiền mắt mắt lại, lại, LàLà em em sẽ sẽ được được đưa đưa lên lên trên trên làn làn sóng” sóng” ConCon bảo: bảo: “Buổi “Buổi chiều, chiều, mẹ mẹ tôi tôi luôn luôn luôn luôn muốn muốn tôi tôi ở ởnhà nhà với với mẹ mẹ - - LàmLàm sao sao tôi tôi có có thể thể bỏ bỏ mẹ mẹ tôi tôi mà mà đi đi được?” được?” ThếThế là là họ họ cười, cười, múa múa nhảy nhảy rồi rồi đi đi qua. qua. NhưngNhưng con con biết biết một một trò trò chơi chơi hay hay hơn hơn trò trò ấy ấy ConCon sẽ sẽ là là sóng, sóng, mẹ mẹ sẽ sẽ là là một một bờ bờ biển biển lạ lạ lùng. lùng. ConCon sẽ sẽ lăn, lăn, lăn, lăn, lăn lăn mãi mãi VàVà vỗ vỗ vào vào gối gối mẹ, mẹ, cười cười vang. vang. VàVà không không một một ai ai trên trên cõi cõi đời đời này này biết biết nơi nơi đâu đâu mẹ mẹ con con ta ta đang đang ở. ở.
9. Phần 1: (Từ đầu đến “xanh thẳm”): Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ BỐ CỤC Phần 2: (Còn lại): Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ.
10. MÂYMÂY VÀ VÀ SÓNG SÓNG R.TaR.Ta-go-go MẹMẹ Mẹơi, ơi ơi, những những người người sống sống trên trên mây mây đang đang gọi gọi con: con: “Chúng“Chúng ta tachơi chơi đùa đùa từ từkhi khi thức thứcdậydậy cho cho đến đến lúc lúc chiều chiều tà, tà, ChúngChúng ta tachơi chơi với với buổi buổi sớm sớm mai mai vàng, vàng, ChúngChúng ta tachơi chơi với với vầng vầng trăng trăng bạc. bạc.”” ConCon hỏi: hỏi: “Nhưng “Nhưng tôi tôi làm làm sao sao mà màlên lên được được với với các các người? người?”” Họ Họtrả trả lời: lời: “Hãy “Hãy đến đến bên bên bờ bờtrái trái đất, đất, Và Vàđưa đưa tay tay lên lên trời, trời, Em Emsẽ sẽđược được nhấc nhấc bổng bổng lên lên mây. mây.”” ConCon nói: nói: “Mẹ “Mẹ tôi tôi đang đang đợi đợi ở nhàở nhà LàmLàm sao sao tôi tôi có cóthể thể bỏ bỏmẹ mẹtôi tôi mà màđi điđược? được?”” ThếThế là làhọ họcười cười rồi rồi bay bay đi đimất. mất. NhưngNhưng con con biết biết một một trò trò chơi chơi thích thích hơn hơn trò trò ấy, ấy, mẹ mẹơi. ơi. ConCon sẽ sẽlà làmây mây và vàmẹ mẹsẽ sẽlà làtrăng. trăng. ConCon sẽ sẽlấy lấy hai hai tay tay trùm trùm lên lên người người mẹ, mẹ, Và Vàmái mái nhà nhà sẽ sẽlà làbầu bầu trời trời xanh xanh thẳm. thẳm.
11. MÂYMÂY VÀ VÀ SÓNG SÓNG R.TaR.Ta-go-go NhữngNhững người người sống sống trong trong sóng sóng nước nước gọi gọi con: con: “Chúng“Chúng ta ta hát hát từ từ sớm sớm mai mai đến đến tối, tối, ChúngChúng ta ta ngao ngao du du khắp khắp nơi nơi này này nơi nơi nọ nọ MàMà không không biết biết mình mình đã đã từng từng qua qua những những nơi nơi nào nào”.”. ConCon hỏi: hỏi: “ Nhưng“Nhưng tôi tôi làm làm sao sao gặp gặp được được các các người? người?”” HọHọ bảo bảo con: con: “ Hãy“Hãy đến đến chỗ chỗ gần gần sát sát biển biển VàVà đứng đứng đó, đó, nhắm nhắm nghiền nghiền mắt mắt lại, lại, LàLà em em sẽ sẽ được được đưa đưa lên lên trên trên làn làn sóng sóng”” ConCon bảo: bảo: “ Buổi“Buổi chiều, chiều, mẹ mẹ tôi tôi luôn luôn luôn luôn muốn muốn tôi tôi ở ởnhà nhà với với mẹ mẹ - - LàmLàm sao sao tôi tôi có có thể thể bỏ bỏ mẹ mẹ tôi tôi mà mà đi đi được? được?”” ThếThế là là họ họ cười, cười, múa múa nhảy nhảy rồi rồi đi đi qua. qua. NhưngNhưng con con biết biết một một trò trò chơi chơi hay hay hơn hơn trò trò ấy ấy ConCon sẽ sẽ là là sóng, sóng, mẹ mẹ sẽ sẽ là là một một bờ bờ biển biển lạ lạ lùng. lùng. ConCon sẽ sẽ lăn, lăn, lăn, lăn, lăn lăn mãi mãi VàVà vỗ vỗ vào vào gối gối mẹ, mẹ, cười cười vang. vang. VàVà không không một một ai ai trên trên cõi cõi đời đời này này biết biết nơi nơi đâu đâu mẹ mẹ con con ta ta đang đang ở. ở.
12. Mở ra không gian chia sẻ của tình mẫu tử. Người mẹ không trực tiếp xuất hiện nhưng đối tượng của đối Mẹ ơi thoại, và là đối tượng để em bé biểu lộ cảm xúc Tạo liên tưởng ngầm với phần thơ sau
13. Trình tự tường thuật Nhưng không trùng mỗi phần đều có lặp -Lời mời gọi của mây -Tính chất hấp dẫn của hoặc sóng cảnh vật và trò chơi ở -Lời từ chối và lí do hai phần khác nhau từ chối của bé -Cung bậc tình cảm ở -Trò chơi do em bé hai phần cũng khác sáng tạo nhau →Thủ pháp trùng điệp kết câu tăng tiến góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm tạo nhịp điệu cho bài thơ
14. II TÌM HIỂU CHI TIẾT
15. 1,Thế giới trên mây và trong sóng vẫy gọi
16. Thế giới trên mây Thế giới của sóng Bọn tớ trên từ chơi từ khi Bọn tớ ca hát từ sáng sớm thức dạy cho đến lúc chiều cho đến hoàng hôn.Bọn tớ tà.Bọn tớ chơi với lúc bình ngao du từ nơi này ,nơi nọ minh vàng,bọn tớ chơi với mà không biết từng tới nơi vầng trăng bạc. nao. - Thế giới diệu kì:người trên mây và trong sóng có thể đến với bé và cất lời mời gọi tha thiết - Thế giớ đẹp đẽ lung linh kì ảo
17. Thế giới trên mây Thế giới của sóng Bọn tớ trên từ chơi từ khi Bọn tớ ca hát từ sáng sớm thức dạy cho đến lúc chiều cho đến hoàng hôn.Bọn tớ tà.Bọn tớ chơi với lúc bình ngao du từ nơi này ,nơi nọ minh vàng,bọn tớ chơi với mà không biết từng tới nơi vầng trăng bạc. nao. → Đây là thế giới của niềm vui và sự tự do. Nghệ thuật:Biện pháp nhân hóa,điệp ngữ,điệp cấu trúc câu Hình ảnh thơ đẹp lung linh.
18. Cách đến với mây Cách đến với sóng Hãy đến nơi tận cùng Hãy đến rìa biển cả, trái đất đưa tay lên nhắm nghiền mắt trời,cậu sẽ được nhấc lại,cậu sẽ được sóng bổng lên tận tầng mây nâng đi. → Cách đến với thế giới của mây và sóng :kì diệu như phép màu trong truyện cổ tích.
19. Nhưng làm thế nào để lên được đó - Nhưng làm thế nào để mình ra ngoài đó được? Em bé tò mò,thích thú,bị cuốn hút bởi những lời mời gọi và muốn đến ngay với thế giới của mây và sóng Thế giới của những người trên mây và trong sóng rất hấp hấp dẫn trẻ em vì: -Phù hợp vớitâm lí ham vui,ham chơi -Tác động với trí tưởng tượng phong phú -Đánh thức trí tò mò,ham hiểu biết và muốn đi xa để khám phá cuộc sống
20. Ý nghĩa Thiên nhiên luôn có 1 sức vẫy gọi mãnh liệt với con người đặc biệt là với tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên,giàu trí tưởng tượng và giàu ước mơ khát vọng. Sâu xa hơn sự hấp dẫn lí thú của các trò chơi trên mây và trong sóng còn tượng trưng cho những cám dỗ của cuộc sống.
21. 1,Thế giới trên mây và trong sóng vẫy gọi -Thế giới trên mây và trong sóng là một thiên nhiên kì ảo,hấp dẫn,là 1 thế giới của niềm vui và sự tự do. -Con đường đến với thế giới ấy diệu kì như có phép màu -Thế giới ấp thật hấp dẫn trẻ thơ→ Ta-go rất am hiểu tâm lí trẻ em. Ý nghĩa +Thiên nhiên luôn có sức vẫy gọi mãnh liệt với loài người đặc biệt là với tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên giàu trí tưởng tượng và giàu ước mơ khát vọng + Sâu sa hơn sự hấp dẫn ,lí thú của các trò chơi trên mây và trong sóng còn tượng trưng sâu sa là các cám dỗ trong cuộc sống.
22. 2, Sức níu giữ của tình mẫu tử a, Em bé từ chối lời mời gọi của mây và sóng.
23. Lời từ chối với mây Lời từ chối với sóng Mẹ mình đang đợi ở Buổi chiều mẹ luôn nhà làm sao có muốn mình ở nhà là thể rời mẹ mà đi sao có thể rời mẹ mà được? đi được. Em nghĩ đến mẹ Em hiểu lòng mẹ Em bé rất yêu mẹ, không muốn rời xa mẹ Lời từ chối hồn nhiên,ngây thơ nhưng cũng rất dứt khoát Những người trên mây và trong sóng vui vẻ không níu kéo nữa.
24. 2, Sức níu giữ của tình mẫu tử a, Em bé từ chối lời mời gọi của mây và sóng. -Lí do:em rất yêu mẹ và không muốn rời xa mẹ -Cách từ chối:hồn nhiên ,đáng yêu nhưng cũng rất dứt khoát. Kết quả:những người trên mây và trong sóng đều vui vẻ,và không níu kéo nữa →Ý nghĩa nhân văn sâu sắc.Tình mẫu tử sâu nặng b, Em bé sáng tạo trò chơi cùng mẹ
25. Con là mây mẹ sẽ là trăng Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm. Hình ảnh so sánh mang ý nghĩa biểu tượng Mây-con ( hồn nhiên ,trong sáng) Trăng-mẹ(dịu hiềm, ấm áp) →ngợi ca tình mẫu tử gắm bó,quấn quýt
26. "Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Con lăn,lăn,lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ. Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.” Biên pháp điệp ngữ đặc sắc -Hình ảnh so sánh mang ý nghĩa biểu tượng + Sóng –con(hồn nhiên,tinh nghịch) +Bến bờ kì la-mẹ( bao dung,thiêng liêng) Ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng ,bất diệt.
27. Con biết có trò chơi nào khác hay không Con là mây Mẹ là trăng Con là sóng Mẹ là bến bờ kì lạ -Bé được thỏa thích vui chơi ,thỏa sức sâng tạo và khám phá -Bé được đám mình trong niềm hạnh phúc ngập tràn của tình mẫu tử thiêng liêng Bé có mẹ ,bé có cả vũ trụ lớn lao ngay chính dưới mái nhà ấm áp → Trò chơi của bé là sự sáng tạo kì diệu cảu tuổi thơ hồn nhiên bên mẹ ,là sự hòa hợp tuyệt vời giữa tình yêu thiên nhiên và tình mẫu tử.
28. 2, Sức níu giữ của tình mẫu tử a, Em bé từ chối lời mời gọi của mây và sóng. b, Em bé sáng tạo trò chơi cùng mẹ -Trò chơi thứ 1:Con là mây ,mẹ là trăng gắn bó quấn quýt →Hạnh phúc,gần gũi ,thân thương dưới mái nhà ấm cúng. -Trò chơi thứ 2:Con là sóng,mẹ là bến bờ kì lạ→ Tình mẫu tử thiêng liêng ,bất diệt. Trò chơi là 1 sáng tạo kì diệu của tuổi thơ hồn nhiên bên mẹ là sự hòa hợp tuyệt vời giữa tình yêu thiên nhiên và tình mẫu tử.
29. Hình ảnh người mẹ -Mẹ chơi đùa cùng con sẵn sàng ,lắng nghe những tâm sự ,mộng mơ ,khát vọng của con -Mẹ luôn quan tâm ,săn sóc con -Mẹ chấp cánh cho những ước mơ của con bay cao bay xa Một người mẹ dịu hiền bao dung và tâm lí thấp thoáng trong bài thơ. "Trong vũ trụ có lắm kì quan,nhưng kì quan đẹp nhất là trái tim người mẹ.”
30. Thiên nhiên Con người Thơ mộng Tình mẫu tử diệu kì thiêng Mây liêngMẹ bất diệt Đối sánh Sóng con Quyến rũ Níu giữ cám dỗ mãnh liệt
31. III TỔNG KẾT