Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 128: Mây và sóng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 128: Mây và sóng

1. Kiểm tra bài cũ: Trong chương trình Ngữ Văn THCS em đã học những văn bản nào nói về tình mẫu tử hãy kể tên? - Cổng trường mở ra ( Lý Lan) - Mẹ tôi ( E.A mi – xi ) -Trong lòng mẹ ( Nguyên Hồng ) - Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ (Nguyễn Khoa Điềm)
2. Tiết 128. Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
3. I- Tìm hiểu chung: 1- Tác giả -Ra-bin-đra-nát Ta-go (1861-1941) - Là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ và nhận giải Nô-ben văn học 1913. -Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc, dân chủ sâu sắc và tinh thần nhân văn cao cả cùng chất trữ tình nồng đượm. TAGOR (1861-1941)
4. Ta-go ( 1861-1941), là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ, là nhà văn đầu tiên của Châu Á được nhận giải Nôben về văn học ( 1913 )
5. I- Tìm hiểu chung: a) Xuất xứ: Mây và Sóng vốn được viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập thơ Si-su ( Trẻ thơ) xuất bản năm 1909 và được chính Ta-go dịch ra tiếng Anh in trong tập Trăng non xuất bản năm 1915.
6. Bài thơ viết bằng tiếng Ben gan
7. Bài thơ được dịch ra Tiếng Anh.
8. a) Xuất xứ: Bài “ Mây và sóng” trích từ tập “ Si-su” ( Trẻ thơ), viết bằng tiếng Ben gan, xuất bản năm 1909. b) Thể thơ: Thơ tự do
9. Văn bản Mây và sóng Mẹ ơi, trên mây có người gọi con: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”. Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?” Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”. “Mẹ mình đang đợi ở nhà” - con bảo - “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”. Thế là họ mỉm cười bay đi. Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ. Con là mây và mẹ sẽ là trăng. Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.
10. Văn bản Mây và sóng Trong sóng có người gọi con: “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”. Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?” Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi.” Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”. Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua. Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn. Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Con lăn,lăn,lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ. Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
11. ❖Bố cục -Phần 1:Từ đầu -> “xanh thẳm”: Câu chuyện với mẹ về những người ở trên mây và trò chơi thứ nhất của em bé. -Phần 2:Tiếp theo -> hết văn bản: Câu chuyện với mẹ về những người ở trong sóng và trò chơi thứ hai của em bé ❖Kết cấu: -Giống:Trình tự tường thuật ở 2 phần đều giống nhau +Thuật lại lời rủ rê +Thuật lại lời từ chối và lý do từ chối +Tả trò chơi do chính bé nghĩ ra -Khác: Ý và lời không hề trùng lặp
12. II-Tìm hiểu văn bản: 1/ Trò chơi của mây và sóng : a.Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng:
13. Mục đích của những lời nói nầy là gì ? Em có nhận xét gì về cách đi được mời gọi? Lời nói Của những người sống trên mây Của những người sống trong sóng “Bọn tớ chơi→Tiếng từ khi gọi thức của dậy một cho thế giới“Bọn rộng tớ ca lớn, hát từdiệu sáng kì, sớm cho đến Đến tận Thậtcùng→Mục đơn trái đích: giản,đất, rủ em mơ bé mộng cùngĐến đivà chơi kìrìa diệu biển cả, nhắm đến lúc chiềuhấp tà. dẫn, Bọn bí tớ ẩn chơi rực với rỡ sắchoàng màu, hôn.vui tươi, Bọn tớ với ngao du nơi này bìnhđưa minh tay vàng, lên bọn được tớ chơi nhấc với nơi nọ mắt mà khônglại, sẽ biết được từng đếnlàn nơi vầngbổng trăng lênnhững bạc tận”. lời tầng ca du mây dương vànao”. bấtsóng tận. nâng đi.
14. II-Tìm hiểu văn bản: 1/ Trò chơi của mây và sóng : a.Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng: b. Lời từ chối của em bé:
15. -Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”. Em bé bị thế giới đó hấp dẫn, lôi cuốn và rất muốn đi chơi cùng -Con hỏi:” Nhưng làm thế nào mây, cùng sóng. mình ra ngoài đó được?”. → Rất phù hợp với tâm lí của tuổi thơ. -”Mẹ mình đang đợi ở nhà” - Con bảo- “Làm sao có thể → mình không xa mẹ được ( Hàm ý) rời mẹ mà đến được?”. - Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm → Quyết tâm không muốn rời xa mẹ sao có thể rời mẹ mà đi được?”. → Lời từ chối rất dễ thương. →Tình yêu mẹ da diết, nồng thắm đã chiến thắng những ham muốn vui chơi, sự cám dỗ, đó chính là sự níu giữ của tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt → Ca ngợi tình mẫu tử → Giá trị nhân văn sâu sắc.
16. 1/ Trò chơi của mây và sóng : - Những trò chơi vô cùng hấp dẫn, thú vị, cuốn hút vào một thế giới rực rỡ sắc màu. - Lời từ chối của bé : tình yêu thương mẹ đã thắng lời mời gọi, rủ rê của mây và sóng.
17. Tiết 129. Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
18. II-Tìm hiểu văn bản: 2/ Trò chơi của em bé:
19. Em có nhận xét gì về trò chơi sáng tạo của bé ? + Con là mây + Mẹ là trăng → Hai bàn tay con ôm lấy mẹ. + Mái nhà là bầu trời xanh thẳm + Con là sóng + Mẹ là bến bờ kì lạ → Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười Nội dung –Trò chơi kì thú có thiên nhiên lung linh, có vòm trời rộng lớn, có mẹ diễn ra trong mái nhà thân yêu của chính mình. → Một em bé rất thông minh, giàu trí tưởng tượng, khát khao khám phá thế giới và rất yêu mẹ Nghệ thuật – Trí tưởng tượng bay bổng, sáng tạo, sử dụng điệp từ .
20. Thảo luận: Hãy so sánh và chỉ ra điểm giống và khác nhau giữa trò chơi của những người trên mây, trong sóng và trò chơi của em bé? Giống nhau: - Đều là những trò chơi thú vị và hấp dẫn - Đều xuất hiện các hình ảnh của thiên nhiên: mây, sóng, trăng Khác nhau: + Trò chơi của những người trên mây, trong sóng: có các hình ảnh của thiên nhiên + Trò chơi của em bé: được xây dựng bằng trí tưởng tượng, sáng tạo, có hình ảnh của thiên nhiên, có tình mẫu tử sâu nặng.
21. 2/ Trò chơi sáng tạo của bé : -Con là mây, sóng ; mẹ là trăng, bến bờ ; mái nhà là bầu trời xanh. Con : ôm lăn cười vang lòng mẹ. - Trò chơi: hay, hấp dẫn, gần gũi, hạnh phúc hơn vì có kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và tình mẫu tử.
22. Tình mẫu tử ở khắp mọi nơi, thiêng liêng bất diệt không tách rời chia cắt.
23. 3/ Ý nghĩa triết lý của bài thơ : - Hình ảnh thiên nhiên : tượng trưng cho sự quyến rũ trong đời; vừa biểu hiện tình mẹ ngang tầm vũ trụ . - Cuộc sống vốn nhiều cám dỗ, muốn khước từ, con người cần có chỗ dựa vững chắc như tình mẫu tử.
24. NGHỆ THUẬT Bố cục hai phần giống nhau nhưng không trùng lặp. Hình thức đối thoại lồng trong lời kể. Hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, giàu ý nghĩa tượng trưng, liên tưởng. Chất triết lý trữ tình nồng đượm .
25. Dòng nào sau đây thể hiện đúng nhất ý nghĩa của bài thơ? A. Tình yêu tha thiết của đứa con với mẹ B. Ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng, cao đẹp C. Tấm lòng yêu thương, trân trọng của tác giả với trẻ thơ
26. Ý NGHĨA VĂN BẢN Ca ngợi tình mẹ con thiêng liêng , cao đẹp.
27. Luyện tập •Cảm nhận của em về câu thơ “Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ”? -Sự hòa hợp kỳ diệu giữa em bé và thiên nhiên vũ trụ trong trò chơi ấm áp tình mẫu tử .
28.  Em hiểu như thế nào về  Tình mẹ con có ở khắp ý câu thơ “ Và không ai nơi, thiêng liêng, bất trên thế gian này biết diệt. mẹ con ta ở chốn nào”?  Bài thơ ngợi ca tình  Theo em chất trữ tình mẫu tử thiêng liêng bất triết lý thể hiện trong bài diệt. Niềm hạnh phúc thơ như thế nào? tuyệt vời của con khi được mẹ âu yếm chở che, được sống trong tình yêu thương của hai người mẹ: mẹ của em và thiên nhiên .
29. SƠ ĐỒ TƯ DUY – TIẾT 128,129 : BÀI MÂY VÀ SÓNG ( R. Ta-go ) 1/ Trò chơi của mây và sóng : - Những trò chơi vô cùng hấp dẫn, thú vị, Ta-go ( 1861-1941), là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn cuốn hút vào một thế giới rực rỡ sắc màu. Độ, là nhà văn đầu tiên của Châu Á được nhận giải - Lời từ chối của bé : tình yêu thương mẹ đã Nôben về văn học ( 1913 ) thắng lời mời gọi, rủ rê của mây và sóng. Bài “ Mây và sóng” trích từ tập “ Si-su” ( Trẻ thơ), viết bằng tiếng Ben gan, xuất bản năm 1909. 2/ Trò chơi sáng tạo của bé : -Con là mây, sóng ; mẹ là trăng, bến bờ ; mái nhà là bầu trời xanh. Con : ôm lăn cười vang lòng mẹ. - Trò chơi: hay, hấp dẫn, gần gũi,hạnh Bố cục hai phần giống nhau nhưng không trùng phúc hơn vì có kết hợp hài hòa giữa thiên lặp. Hình thức đối thoại lồng trong lời kể. nhiên và tình mẫu tử. Hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, giàu ý 3/ Ý nghĩa triết lý của bài thơ : nghĩa tượng trưng, liên tưởng. - Hình ảnh thiên nhiên : tượng trưng cho sự quyến rũ trong đời; vừa biểu hiện tình mẹ ngang tầm vũ trụ . Chất triết lý trữ tình nồng đượm . - Cuộc sống vốn nhiều cám dỗ, muốn khước từ, con người cần có chỗ dựa vững chắc như tình mẫu tử. Ca ngợi tình mẹ con thiêng liêng , cao đẹp.
30. IV- Luyện tập: *Về nhà: Dựa vào văn bản “Mây và sóng”, hãy vẽ một bức tranh về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt bằng chính cảm xúc của bản thân em?
31. -Học thuộc lòng bài thơ, nắm chắc Học thuộc ghi nhớ, nắm chắc nội nhữngdung văn đặc b ảsắcn, hi nộiểu bidungết thêm và nghệ những thuậtnét độ củac đá bàio c ủ. a ca Huế. 2. Sưu tầm thêm các làn điệu dân ca -m Sưuà em tầm biế t.những bài thơ nói về 3. Đọc trước bài: Liệt kê. tình mẫu tử 4. Soạn bài: Quan Âm Thị Kính. -Soạn bài: Ôn tập về thơ.