Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép-Nam châm điện - Nguyễn Thị Thúy Hằng

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép-Nam châm điện - Nguyễn Thị Thúy Hằng

1. TRƯỜNG THCS VÂN DU Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cơ về dự giờ thăm lớp ! Giáo viên: NguyƠn ThÞ Thĩy H»ng
2. Một nam châm điện cĩ thể hút được xe tải nặng hàng chục tấn, trong khi đĩ chưa cĩ nam châm vĩnh cửu nào cĩ được lực hút mạnh như vậy. Nam châm điện được cấu tạo ra như thế nào, cĩ gì lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu ?
3. BÀI 25. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN 1. Thí nghiệm Quan sát và nhận a) Bố trí thí xét về gĩc lệch Kết luận nghiệm như của kim nam hình 25.1 châm. - Đĩng K, cho dịng điện chạy qua ống dây - Đặt lõi sắt non hoặc lõi thép vào trong lịng ống dây.Đĩng K Hiện tượng xảy Kết luận b) Bố trí thí ra với đinh sắt nghiệm như hình 25.2 - Ống dây cĩ lõi sắt non đang hút đinh sắt Ngắt cơng tắc K - Ống dây cĩ lõi thép đang hút đinh sắt. Ngắt cơng tắc K
4. BÀI 25. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN Lõi sắt non hoặc lõi thép làm tăng tác dụng từ của ống dây vì khi đặt trong từ trường thì lõi sắt, thépTạibị saonhiễmlõi sắttừ vànontrở thành một nam châm nữa hoặc lõi thép làm tăng Khơng nhữngtácsắtdụng, théptừmàcủacácốngvật liệu từ như niken, cơban đặt trong từ trường cũng bị nhiễm từ dây cĩ dịng điện chạy qua? Chính sự nhiễm từ của sắt non và thép khác nhau nên người ta đã dùng sắt non để chế tạo nam châm điện, cịn thép để chế tạo nam châm vĩnh cửu.
5. BÀI 25. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN II. NAM CHÂM ĐIỆN C2: CácC2:con Quan số sátkhácvànhauchỉ ra( 1000,các 1500) ghi trên ốngbộ phậndây chocủabiếtnamốngchâmdâyđiệncĩ thể được sử dụngmơvớitả trênnhữnghìnhsố25.3.vịng Chodây khác nhau, tùy theobiếtcáchý nghĩachọncủađểcác nốiconhai đsốầu ống dây với nguồnkhác nhauđiện ghi trên ống dây Dịng chữ 1A-22 Ω cho biết ống dây được dùng với dịng điện cường độ 1A, điện trở của ống dây là 22 Ω * Cĩ thể làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật, bằng cách tăng cường độCĩdịngthể làmđiệntăngchạy qua các vịng dây hoặclựctăngtừ củasố namvịng của ống dây (kí hiệu là n)châm điện bằng cách nào?
6. BÀI 25. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN • C3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn? Nam b mạnh hơn a Nam d mạnh hơn c a) b) c) d) I = 1A I = 1A I = 1A I = 2A n = 250 n = 500 n = 300 n = 300 b) d) e) I = 1A I = 2A I = 2A n = 500 n = 300 n = 750 Nam e mạnh hơn b và d
7. Một số ứng dụng của nam châm điện trong đời sống và kỹ thuật cần Cẩu điện Tàu điện chạy trên đệm Chuơng báo động từ tiếp điểm T P mạch điện 1 S P mạch điện 2 chuơng điện
8. BÀI 25. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN C4: Khi chạm mũi chiếc kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đĩ mũi kéo hút được các vụn sắt? Giải thích vì sao?  Vì khi chạm vào đầu thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châm. Mặc khác, kéo làm bằng thép nên sau khi khơng cịn tiếp xúc với nam châm nữa, nĩ vẫn giữ được từ tính lâu dài. C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì phải làm gì?  Chỉ cần ngắt dịng điện đi qua ống dây của nam châm. C6: Nam châm điện cĩ lợi ích gì hơn nam châm vĩnh cửu Lợi thế của nam châm điện : - Cĩ thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số vịng dây và tăng cường độ dịng điện đi qua ống dây. - Chỉ cần ngắt dịng điện đi qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính. - Cĩ thể thay đổi tên từ cực của nam châm điện bằng cách đổi chiều dịng điện qua ống dây.
9. • Học thuộc ghi nhớ • Làm các bài tập 25 trang 31 SBT • Tìm hiểu thêm cách làm tăng từ trường của nam châm.
10. Pin Dùng dây dẫn cĩ vỏ bọc cách điện quấn quanh một chiếc đinh sắt. Mắc hai đầu dây dẫn vào hai cực của một quả pin. Khi đĩ chiếc đinh cĩ thể hút được sắt, thép và trở thành một nam châm điện.
11. Pin Đặt chiếc kim khâu dọc theo chiếc đinh trên, sau vài phút kim NAM cũng trở thành một nam châm. Đặt miếng xốp nhỏ trên mặt nước rồi đặt kim này lên miếng xốp. Kim luơn định hướng theo phương Nam – Bắc. BẮC
12. Nam châm và những ứng dụng mang lại cho cuộc sống Bạn đang sống trong một thế giới mà từ trường nam châm vây phủ khắp xung quanh, những khơng ai để ý đến nĩ và cũng khơng ai nghĩ rằng những thiết bị cơng nghệ hiện đại mà chúng ta đang sử dụng đều cĩ từ trường. Bạn hãy thử hình dung cuộc sống mình xem sao nhé. Chẩn đốn y học hiện đại bằng từ trường nam châm: Kỹ thuật chẩn đốn MRI là kỹ thuật chụp cộng hưởng từ, là một kỹ thuật chuẩn đốn hình hiện đại dùng từ trường và sĩng ra-đi-o. Các thiết bị điện: hầu hết các thiết bị điện chúng ta đang dùng như máy giặt, máy xay sinh tố, máy ép trái cây, máy bơm đều sử dụng động cơ cĩ nguồn gốc từ nam châm điện, sử dụng lực từ trường làm quay trục động cơ. Ứng dụng nam châm trong ngành giải trí: Các hệ thống loa âm thanh đều sử dụng nam châm cĩ lực từ cực mạnh với một cuộn dây điện bên trong, tín hiệu điện sẽ chạy qua cuộn dây, tác động vào màng loa tạo thành sĩng âm thanh. Tái chế rác thải: Một trong những loại phế thải được thu gom để tái chế nhiều nhất là sắt, và cơng cụ để phân loại chúng hiệu quả nhất từ các bãi rác thải là dùng nam châm. Cũng nhờ đĩ mà lượng rác thải hàng năm giảm đi 15 lần so với diện tích ban đầu của chúng. Phát hiện vùng đất mới: Ứng dụng đầu tiên nhất và được sử dụng rộng rãi nhất từ khi nam châm được phát hiện ra là dùng làm la bàn. Cũng nhờ đĩ mà Châu Mỹ được phát hiện ra bởi nhà thám hiểm Colombus. Ứng dụng của nam châm trong cuộc sống cĩ lẽ đã quá rõ ràng và đa dạng, hãy hình dung về một thế giới khơng cĩ nam châm , khơng cĩ từ trường cĩ lẽ cuộc sống của con người khơng thể nào văn minh tiến bộ như ngày hơm nay.