Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 5: Đoạn mạch song song

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 5: Đoạn mạch song song

1. Bài 5: I/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG : 1.Nhớ lại kiến thức ở lớp 7 : Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song: - Cường độ dòng điện chạy qua mạch chính bằng tổng các cường độ dòng điện chạy qua các mạch rẽ. I = I1 + I2 (1) - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế hai đấu mỗi mạch rẽ. U = U1 = U2 (2) Các hệ thức (1), (2) vẫn đúng đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song.
2. Bài 5: I/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG : 2.Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song: K A B C1. Quan sát sơ đồ mạch điện hình bên và + - cho biết các điện trở R1 , V A R2 được mắc với nhau R như thế nào? Nêu vai trò 1 của ampe kế và vôn kế R2 trong sơ đồ.
3. K A B + - V A R1 R2 Trả lời: Sơ đồ mạch điện cho biết điện trở R1 được mắc song song với điện trở R2. Ampe kế đo cường độ dòng điện chạy trong mạch chính. Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở đồng thời đo hiệu điện thế hai đầu của đoạn mạch
4. Bài 5: I/ CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG : K A B C2: Hãy chứng minh rằng đối với đoạn mạch gồm + - hai điện trở mắc song V A song, cường độ dòng điện R chạy qua mỗi điện trở tỉ lệ 1 nghịch với điện trở đó. R2 IR 12= (3) IR21 Trả lời: Vì R1 mắc song song R2 nên ta có: U1 = U2 hay I1R1 = I2R2 Suy ra: IR 12= IR21
5. Tiết 5: II/ ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH SONG SONG: 1.Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song : C3. Hãy chứng minh công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc song song là: 1 1 1 =+ (4) RRRtd 12 RR12 Từ đó suy ra Rtd = (5) RR12+
6. Chứng minh: Áp dụng định luật Ôm cho đoạn mạch song song và cho từng điện trở, ta có: UUU III=;;12 = = RRRtd 12 U UU Từ (1) ta có: =+12 RRRtd 12 1 1 1 Và từ (2) = + (4) RRRtd 12 RR12 =Rtd (5) RR12+
7. Bài 5: II/ ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH SONG SONG: K A B 2. Thí nghiệm kiểm tra: + - V A Lần lượt mắc mạch điện R1 theo hai sơ đồ bên, trong R đó UAB không đổi, so sánh 2 cường độ dòng điện trong hai mạch điện. K A B + - 3. Kết luận: (sgk) V A Rtd
8. Bài 5: III/ VẬN DỤNG: C4. Trong phòng học đang sử dụng Trả lời: một đèn dây tóc và một quạt trần có + Đèn và quạt phải mắc cùng hiệu điện thế định mức 220V. song song vào nguồn. Hiệu điện thế của nguồn là 220V. Mỗi đồ dùng đó đều có công tắc và + Sơ đồ mạch điện: cầu chì bảo vệ riêng. + Đèn và quạt được mắc như thế nào vào nguồn để chúng hoạt động bình thường ? M + Vẽ sơ đồ mạch điện. Cho kí hiệu sơ đồ của quạt điện là + Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động, vì M quạt vẫn được mắc vào hiệu điện thế đã cho.
9. Bài 5: C5: Cho hai điện trở R1 = R2 = 30Ω được mắc như hình vẽ: R1 R2 + Tính điện trở tương đương của đoạn mạch đó. + Nếu mắc thêm một điện trở R3 = 30Ω vào đoạn mạch trên như hình vẽ thì điện trở tương đương của đoạn mạch mới bằng bao nhiêu? So sánh điện trở đó với mỗi điện trở thành phần. R3 R1 R2
10. 30 Giải: + R = =15  12 2 RR12. 3 15.30 + Rtd = = =10  RR12+ 3 45 Rtd nhỏ hơn mỗi điện trở thành phần. Mở rộng: điện trở tương đương của đoạn mạch gồm ba điện trở mắc song được tính theo công thức: 1 1 1 1 = + + RRRRtd 1 2 3
11. Ghi nhớ §èi víi ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song:  Cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua m¹ch chÝnh b»ng tæng cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c m¹ch rÏ: I = I1+ I2  HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch song song b»ng hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu mçi ®o¹n m¹ch rÏ: U = U1 = U2  §iÖn trë t¬ng ®¬ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc: 1 1 1 =+ RRRtd 12  Cêng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua mçi ®iÖn trë tû lÖ nghÞch víi ®iÖn trë ®ã IR 12= IR21
12. Học thuộc ghi nhớ của bài Đọc “Có thể em chưa biết” Làm bài tập 5.1 – 5.6 SBT