Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 28, Bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 28, Bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

1. TIẾT 28 BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu1: Chiều của đường sức từ ở bên ngoài thanh nam châm thẳng như thế nào? Câu 2: Hãy dùng mũi tên chỉ chiều đường sức từ tại các vị trí 1,2,3,4 trong hình vẽ sau và ghi tên từ cực của nam châm? 1 S N • 2 • S N • 4 • 3
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu1: Chiều của đường sức từ ở bên ngoài thanh nam châm thẳng như thế nào? Câu 2: Hãy dùng mũi tên chỉ chiều đường sức từ tại các vị trí 1,2,3,4 trong hình vẽ sau và ghi tên từ cực của nam châm? 1 N S • 2 • 2 • S N • 4 • 3
4. BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA: 1) Thí nghiệm Mỗi nhóm thực các yêu cầu dưới đây trong vòng 2 phút rồi thảo luận câu hỏi của nhóm trong vòng 2 phút 1/ Quan sát từ phổ bên trong và bên ngoài ống dây 2/ Dựa vào các đường mạt sắt, hãy vẽ một vài đường sức từ của ống dây ngay trên tấm nhựa Rắc đều một lớp mạt sắt trên tấm 3/ Đặt kim nam châm nối tiếp nhau trên nhựa có luồn sẵn các vòng dây của một đường sức từ vừa vẽ đựơc.Vẽ mũi một ống dây dẫn có dòng điện chạy tên chỉ chiều của đường sức từ. qua. Rồi gõ nhẹ tấm nhựa
5. 1/ Quan sát từ phổ bên trong và bên ngoài ống dây 2/ Dựa vào các đường mạt sắt, hãy vẽ một vài đường sức từ của ống dây ngay trên tấm nhựa 3/ Đặt kim nam Gõ châm nối tiếp nhau nhẹ trên một đường sức từ vừa vẽ đựơc.Vẽ mũi tên chỉ chiều của N S đường sức từ. + - 12 V
6. C1: So sánh với từ phổ của ống dây và từ phổ của nam châm và cho biết chúng có gì giống nhau, khác nhau. Giống nhau: Phần từ phổ bên Khác nhau: Trong lòng ống dây ngoài thanh nam châm và bên cũng có các đường mạt sắt sắp ngoài ống dây có dòng điện chạy xếp gần như song song nhau qua giống nhau Töø phoå cuûa thanh nam chaâm Töø phoå cuûa oáng daây
7. C2: Nhận xét về hình dạng của các đường sức từ.  Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín + - 12 V
8. C3: Nhận xét về chiều của đường sức từ ở hai đầu ống dây so với chiều các đường sức từ ở hai 3 4 cực của thanh nam châm Giống như thanh nam châm, tại 2 S N đầu ống dây, các 1 2 đường sức từ cũng có chiều đi vào một đầu (cực 5 6 Nam) và đi ra từ + - đầu kia (cực Bắc) 12 V
9. I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA: 1) Thí nghiệm 2) Kết luận : a) Phần từ phổ bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm(1)giống nhau. Trong lòng ống dây cũng có các đường sức từ, được sắp xếp gần như (2) song song với nhau. b) Đường sức từ của ống dây là những đường(3) .cong khép kín. c) Giống như thanh nam châm, tại hai đầu ống dây, các đường sức từ có chiều cùng (4) đi vàomột đầu và cùng (5) đi raở đầu kia.
10. + - 12 V
11. I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA: II. QUY TẮC NẮM TAY PHẢI: 1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua Gõ phụ thuộc vào yếu tố nhẹ nào? N S + - 12 V
12. S N N S ++ - + 12 V 12 V Keát luaän: Chieàu ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây phuï thuoäc vaøo chieàu cuûa doøng ñieän chaïy qua caùc voøng daây.
13. I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA: II. QUY TẮC NẮM TAY PHẢI: 1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào? 2) Quy tắc nắm tay phải : Phát biểu : Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
14. Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây
15. Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây. N S Chiều đường sức từ
16. A B Chiều đường sức từ N S Chiều dòng điện
17. Chiều đường sức từ sức đường Chiều N A Chiều dòng điện B S
18. S A Chiều dòng Chiều đường sức từ sức đường Chiều điện B N
19. III. VẬN DỤNG C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng yên nằm định hướng như hình vẽ. Xác định tên các từ cực của ống dây. A B S N S N
20. III. VẬN DỤNG C6: Hình vẽ cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây. A B Chiều đường sức từ N S Chiều dòng điện
21. III. VẬN DỤNG C5:Trên hình vẽ có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Chiều 3 dòng 2 điện 1 S N 4 Chiều đường sức từ 5
22. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ • Làm các bài tập từ bài 24.1 đến bài 24.8 trong SBT. • Học nội dung ghi nhớ. • Chuẩn bị bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép – Nam châm điện. • Lưu ý vì sao người ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện.