Chuyên đề 6 Rèn kĩ năng thực hành tách chất ra khỏi hỗn hợp

Nội dung text: Chuyên đề 6 Rèn kĩ năng thực hành tách chất ra khỏi hỗn hợp

1. Chuyên đề 6- HKI- Tổ KHTN năm học 2022-2023 Môn thực hiện: Khoa học tự nhiên 6 Tên chuyên đề: RÈN KĨ NĂNG THỰC HÀNH TÁCH CHẤT RA KHỎI HỖN HỢP GV thực hiện: Đc Nguyễn Thị Hà I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:Sau khi học xong bài này HS - Trình bày được một số cách đơn giản để tách chất ra khỏi hỗn hợp và ứng dụng của các cách tách đó. - Sử dụng được một số dụng cụ, thiết bị cơ bản để tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách lọc, cô cạn, chiết. - Chi ra được mối liên hệ giữa tính chất vật lí của một số chất thông thường với phương pháp tách chúng ra khỏi hỗn hợp và ứng dụng của các chất trong thực tiễn. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. - Năng lực KHTN: Hình thành, phát triển biểu hiện của các năng lực: + Nhận biết và nêu được tên các sự vật, hiện tượng, khái niệm, quy luật, quá trình tự nhiên. + Giải thích được mối quan hệ giữa các sự vật và hiện tượng. + Lập kế hoạch thực hiện. + Thực hiện kế hoạch + Viết, trình bày báo cáo và thảo luận. + Nhận ra, giải thích được vấn đề thực tiễn dựa trên kiến thức và kĩ năng về KHTN. 3. Phẩm chất: Hình thành và phát triển phẩm chất chăm chỉ, trung thực. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: hình ảnh liên quan đến bài học, dụng cụ và hóa chất thực hiện thí nghiệm, giáo án, máy chiếu. 2 - HS : Đồ dùng học tập, vở chép, sgk, dụng cụ GV phân công. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
2. a) Mục tiêu: Khai thác sự hiểu biết của HS về việc tách chất ra khỏi hỗn hợp. b) Nội dung: GV đưa ra câu hỏi, HS suy nghĩ, trả lời c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: - GV yêu cầu HS: Hãy lấy ví dụ về việc tách chất ra khỏi hỗn hợp. Nếu muốn biến nước biển thành nước ngọt (nước dùng cho sinh hoạt) thì em sẽ làm như thế nào? - HS thảo luận theo cặp đôi, trình bày kết quả. - GV ghi nhận kết quả, nêu nhận xét: Trong tự nhiên, các chất thường tồn tại ở trong các hỗn hợp khác nhau. Vì vậy, để sử dụng các chất người ta phải tách chất ra khỏi hỗn hợp. Việc tách nước biển thành nước ngọt có thể được tiến hành theo nhiều cách khác nhau nhưng đều dựa trên những tính chất của các chất. Để hiểu rõ hơn về một số cách đơn giản tách chất ra khỏi hỗn hợp trong thực tiễn, chúng ta sẽ học bài học Tách chất ra khỏi hỗn hợp”. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Tìm hiểu tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách cô cạn a) Mục tiêu: - Trình bày được cách tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách cô cạn và ứng dụng của cách tách đó. - Sử dụng được một số dụng cụ, thiết bị cơ bản để tách muối ăn ra khỏi dung dịch muối bằng cách cô cạn. - Chi ra được mối liên hệ giữa tính chất vật lí của muối ăn với phương pháp tách chúng ra khỏi hỗn hợp. b) Nội dung: GV hướng dẫn, đưa ra câu hỏi, yêu cầu HS trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Kết quả sau thí nghiệm d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng - GV tổ chức cho HS thực hiện thí nghiệm cách cô cạn tách muối ra khỏi dung dịch nước bằng cách - Các bước làm thí nghiệm: cô cạn. + Nhỏ 1 ml dung dịch nước muối vào - GV giới thiệu các dụng cụ cần dùng để bát sứ.
3. thực hiện thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm + Đun nóng bát sứ trên ngọn lửa đèn theo các bước như sgk hướng dãn cho HS cồn để nước bay hơi hết. quan sát. - Kết quả: - GV đặt câu hỏi: + Khi nước bay hơi hết, trong bát sứ + Khi nước bay hơi hết, trong bát sứ còn lại còn lại muối ăn chất gì? + Muối ăn được tách ra khỏi nước do + Dựa vào tính chất vật lí nào của muối ăn sự khác nhau về tính bay hơi. để tách nó ra khỏi nước? *Kết luận: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ Có thể tách chất rắn tan, khó bay hơi, - HS đọc thông tin, quan sát GV làm thí bền với nhiệt độ cao khỏi dung dịch nghiệm và trả lời câu hỏi. của nó bằng cách cô cạn. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện HS đứng dậy trình bày những điều quan sát được từ thí nghiệm. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức Hoạt động 2: Tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách lọc a) Mục tiêu: - Trình bày được cách tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách lọc và ứng dụng của cách tách đó. - Sử dụng được một số dụng cụ, thiết bị cơ bản để tách cát ra khỏi hỗn hợp cát nước bằng cách lọc. - Chỉ ra được mối liên hệ giữa tính chất vật lí của cát với phương pháp tách nó ra khỏi hỗn hợp. b) Nội dung: GV hướng dẫn thực hiện thí nghiệm, cho HS tiến hành thực hiện và thu kết quả. c) Sản phẩm: Kết quả sau thí nghiệm d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ II. Lọc - GV tổ chức cho HS thực hiện thí nghiệm - Các bước thí nghiệm:
4. tách cát ra hỗn hợp nước và cát bằng cách + Gấp giấy lọc và đặt vào phễu lọc. + Đặt phễu lên bình tam giác, làm ướt - GV giới thiệu các dụng cụ cần dùng và giấy lọc bằng nước. cách sử dụng giấy lọc để thực hiện. + Để cát trong hỗn hợp lẵng xuống. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong sgk + Rót từ từ hỗn hợp nước và cát xuống tr62, sử dụng hình 11.2 SGK để trình bày phễu lọc đã có giấy lọc, tráng cốc và cách tách cát ra khỏi hỗn hợp cát và nước. đổ tiếp vào phễu. Chò cho nước chảy - GV thực hiện thí nghiệm và nêu câu hỏi: xuống bình tam giác. Thí nghiệm trên đã dựa vào tính chất vật lí - Kết quả: Cát đã được lọc ra khỏi nào cát để tách nó ra khỏi nước? nước. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ *Kết luận: Người ta sử dụng cách lọc - HS đọc thông tin, quan sát GV làm thí để tách các chất rắn không tan trong nghiệm và trả lời câu hỏi. chất lỏng ra khỏi hỗn hợp của chúng. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện HS đứng dậy trình bày những điều quan sát được từ thí nghiệm. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức và cho HS đọc thêm phần “Em có biết” để biết những hệ thống lọc ngày nay. Hoạt động 3: Tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách chiết a) Mục tiêu: - Trình bày được cách tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách chiết và ứng dụng của cách tách đó. - Sử dụng được một số dụng cụ, thiết bị cơ bản để tách dầu ăn ra khỏi hỗn hợp dầu ăn và nước bằng cách lọc. - Chỉ ra được mối liên hệ giữa tính chất vật lí của cát với phương pháp tách nó ra khỏi hỗn hợp. b) Nội dung: GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm, cho HS quan sát, phân biệt và trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: Kết quả sau thí nghiệm.
5. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ III. Chiết - GV tổ chức cho HS thực hiện thí nghiệm tách Cách thí nghiệm: dầu ăn ra khỏi nước bằng cách chiết. + Đặt phễu chiết lên giá thí nghiệm - GV giới thiệu dụng cụ thí nghiệm, GV cho HS và khóa phễu. quan sát hình 11.4sgk, yêu cầu HS trình bày các + Lắc đều hỗn hợp dầu ăn và nước bước thực hành thí nghiệm. rồi rót hỗn hợp vào phễu chiết. - GV hướng dãn HS theo các bước và thảo luận: + Đậy nắp phễu chiết. Để yên + Dựa vào tính chất vật lí nào của dầu ăn để phiễu chết sau một thời gian cho tách nó ra khỏi hỗn hợp dầu ăn và nước? dầu ăn và nước trong hỗn hợp tách + Khi nào thì cần lặp lại quá trình chiết? thành lớp. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ + Mở nắp phễu chiết - HS vừa lắng nghe, vừa quan sát và thực hiện + Mở khóa phễu từ từ để thu lớp theo sự hướng dẫn của GV để thực hiện thí nước ở dưới vào bình tam giác. nghiệm, rút ra câu trả lời. Kết quả: Dầu ăn được tách ra khỏi - GV quan sát nhắc nhở HS trong quá trình thực nước do sự khác nhau về khả năng hiện. hòa tan (dầu không tan trong nước, Bước 3: Báo cáo, thảo luận tách lớp với nước). - Sau khi tìm hiểu xong, GV gọi HS đứng dậy nêu cách phân biệt. - Gọi một số HS khác đứng dậy đóng góp ý kiến, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: Có thể tách các chất lỏng không tan trong nhau và tách lớp bằng cách chiết. - GV hướng dẫn và giúp HS đưa ra kết luận về nguyên tắc của các cách tách như cô cạn, lọc, chiết dựa trên sự khác nhau về tính chất vật lí để tách chất ra khỏi hỗn hợp.
6. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Củng cố, khắc sâu kiến thức, kĩ năng về cách tách chất ra khỏi hỗn hợp bằng cách cô cạn, lọc, chiết. b) Nội dung: GV nêu câu hỏi, HS trả lời c) Sản phẩm: Kết quả phân biệt ba loại hỗn hợp của HS. d) Tổ chức thực hiện: - GV đặt câu hỏi: a. Loại bỏ cát lẫn trong nước ngầm b. Tách dầu vừng ra khỏi hỗn hợp của nó với nước c. Tách calcium carbonate từ hỗn hợp của calcium carbonate và nước. Vì sao em chon cách đó? - HS suy nghĩ, đưa ra câu trả lời: a. Loại bỏ cát lẫn trong nước ngầm bằng cách lọc vì cát có kích thước lớn hơn lỗ trống trong giấy lọc, bị giữ lại khi qua giấy lọc. b. Tách dầu vừng ra khỏi hỗn hợp của nó với nước bằng cách chiết vì dầu vừng không tan trong nước và tách lớp với nước. c. Tách calcium carbonate từ hỗn hợp của calcium carbonate và nước bằng cách lọc vì calcium carbonate không tan trong nước. - GV nhận xét, chốt lại kiến thức. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Vận dụng được các kiến thức về tách chất b) Nội dung: GV đưa ra câu hỏi, HS suy nghĩ , trả lời. c) Sản phẩm: Kết quả trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: - GV cho HS làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi sau: Câu 1: Để thu muối ăn, những người làm muối (từ nước biển sạch) có thể làm nước bay hơi nhanh hơn bằng những cách nào? Câu 2: Em hãy lấy một số ví dụ trong cuộc sống có sử dụng cách lọc để tách chất khỏi hỗn hợp. - HS suy nghĩ, đưa ra câu trả lời:
7. C1: Những người làm muối có thể sử dụng các cách sau: cô cạn, sử dụng ánh nắng, gió, đưa nước biển vào bề mặt rộng.., C2: Ví dụ:sử dụng hệ thống lọc trong máy lọc nước gia đình, sử dụng màng vải lọc bã đậu tương lấy phần chất lỏng, sử dụng phin lọc bã cà phê... - GV nhận xét, bổ sung, chuẩn kiến thức bài học. HIỆU TRƯỞNG TỔ TRƯỞNG GIÁO VIÊN (Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên) Nguyễn Thị Thắm Vũ Thị Thanh Hương Nguyễn Thị Hà