Chuyên đề liên môn Tuổi trẻ Việt Nam trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ cứu nước

Nội dung text: Chuyên đề liên môn Tuổi trẻ Việt Nam trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ cứu nước

1. CHỦ ĐỀ LIÊN MÔN TUỔI TRẺ VIỆT NAM TRÊN TUYẾN ĐƯỜNG TRƯỜNG SƠN THỜI CHỐNG MỸ CỨU NƯỚC Số tiết: 04 (từ tiết 143 đến tiết 146) Thời gian thực hiện (theo tuần chuyên môn): 29,30 * LÍ DO CHỌN CHỦ ĐỀ. - Do nội dung kiến thức liên quan mật thiết với nhau (nằm trong mối quan hệ tương hỗ của môn Ngữ Văn với Giáo dục công dân). - Nội dung chủ đề phù hợp với quỹ thời gian (5tiết) trong phân phối chương trình môn Ngữ Văn 9 năm học 2022 - 2023. - Căn cứ vào Công văn 3280/BGD ĐT-GDTrH về việc hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học cấp THCS, THPT, ngày 27 tháng 8 năm 2020 để xây dựng chủ đề tích hợp văn bản - làm văn trong học kì II. - Chủ đề góp phần giúp học sinh học thấy được mối quan hệ giữa học văn bản và làm văn trong nhà trường. Qua các hoạt động học tập, học sinh biết thể hiện tìm sự việc và nhân vật trong truyện hiện đại. - Tích hợp kiến thức đọc hiểu văn bản và kĩ năng thực hành nghe - nói - viết trong mỗi bài học tạo hứng thú học tập cho học sinh. Các em có cái nhìn hoàn chỉnh và thấy được mối liên hệ giữa các môn học. Từ đó có ý thức tìm tòi, học hỏi và vận dụng kiến thức đã học vào đòi sống sinh động. - Các văn bản được sử dụng trong hoạt động đọc hiểu sẽ trở thành nguồn ngữ liệu để hướng dẫn HS tiếp thu các tri thức cơ bản về Tập làm văn * THỜI GIAN DỰ KIẾN: Tuần Tiết Bài dạy Ghi chú 29 143 Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc 30 144,145146 Những ngôi sao xa xôi I. MỤC TIÊU CỦA CHỦ ĐỀ: A. MỤC TIÊU CHUNG 1. Phẩm chất: - Biết yêu thiên nhiên, đất nước với những biểu hiện phong phú trong cuộc sống cũng như trong văn học; - Yêu quý và tự hào về truyền thống của đất nước, kính trọng, biết ơn người có công với đất nước; biết trân trọng và bảo vệ cái đẹp; - Giới thiệu và gìn giữ các giá trị văn hóa, các di tích lịch sử, có lý tưởng sống và có ý thức sâu sắc về chủ quyền quốc gia và tương lai dân tộc. - Chăm đọc sách báo; thường xuyên hoàn thành nhiệm vụ học tập, siêng năng trong công việc gia đình, nhà trường; yêu lao động; có ý chí vượt khó; tích cực rèn luyện để chuẩn bị nghề nghiệp cho tương lai. 2. Năng lực: + Năng lực chung: Tự học, giao tiếp, sáng tạo. + Năng lực chuyên biệt: đọc - hiểu văn bản, phân tích chi tiết, hình ảnh, nhận xét nghệ thuật, cảm thụ tác phẩm văn học Qua bài học, HS biết: a. Đọc hiểu: - Nêu được ấn tượng chung về văn bản - Nhận biết được ý kiến, lí lẽ, bằng chứng trong văn bản; chỉ ra mối liên hệ giữa ý kiến, lí lẽ, bằng chứng - Xác định được mục đích và nội dung chính của văn bản - Nhận biết được đặc điểm của văn bản nghị luận đời sống và nghị luận phân tích một tác phẩm văn học, chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó - Nêu được những trải nghiệm trong cuộc sống đã giúp bản thân hiểu rõ hơn các ý tưởng hay các vấn đề đặt ra trong văn bản b. Viết: - Viết văn bản tự sự (về một truyền thuyết, câu chuyện được nghe, được chứng kiến, được tham gia ). c. Nói và nghe
2. - Trình bày được ý kiến cá nhân về các vấn đề phát sinh trong quá trình học tập - Kể được một câu chuyện có yếu tố tưởng tượng - Nắm bắt được nội dung chính mà nhóm đã trao đổi, thảo luận và trình bày lại được nội dung đó - Nghe tóm tắt được nội dung thuyết trình của người khác và nhận biết được tính hấp dẫn của bài trình bày; chỉ ra được những hạn chế (nếu có) của bài - Trình bày được ý kiến về một vấn đề đời sốn, nêu rõ ý kiến và các lí lẽ, bằng chứng thuyết phục. Biết bảo vệ ý kiến của mình trước sự phản bác của người nghe. B. MỤC TIÊU CỤ THỂ CỦA CHỦ ĐỀ 1. Kiến thức: - Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm, hồn nhiên, trong cuộc sống chiến đấu nhiều gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trong truyện. - Thấy được nét đặc sắc trong cách miêu tả nhân vật (đặc biệt là nghệ thuật miêu tả tâm lí, ngôn ngữ) và nghệ thuật kể chuyện của nhà văn Lê Minh Khuê. - Từ truyện ngắn trên em hiểu thế nào là bảo vệ Tổ quốc và nội dung nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. - Nêu được một số quy định trong HP 1992 và Luật nghĩa vụ Quân sự ( sửa đổi năm 2005) về Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. 2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng đọc - hiểu một tác phẩm tự sự (cốt truyện, nhân vật, nghệ thuật) sáng tác trong thời kì chống Mĩ cứu nước - Thấy được tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng “tôi”. - Cảm nhận được một hình tượng nhân vật văn học. - Có ý thức liên hệ với các văn bản liên quan để tìm hiểu về nhân vật và thấy được nhân vật đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn chống Mĩ cứu nước. Phân tích một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu cho bút pháp nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của nữ nhà văn Lê Minh Khuê. - Vận dụng bài học để viết văn nghịn luận xã hội về lí tưởng sống của thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn chống Mĩ cứu nước. - Từ việc đọc - hiểu văn bản em có ý thức tham gia các hoạt động bảo vệ trật tự an ninh ở trường học và nơi cư trú. - Tuyên ruyền vận động bạn bè và người thân thực hiện tốt nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc. 3. Thái độ: - Yêu quý, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn và tính cách của những con người đó trải qua những năm khói lửa chiến tranh, sống xứng đáng vớithế hệ cha anh. - Học sinh thêm tự hào về thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn chống Mĩ cứu nước. - Biết trân trọng vẻ đẹp, tài năng, phẩm cách của con người. - Biết yêu thương, trân trọng, tự hào về những anh hùng dân tộc. - Học sinh có ý thức học tập nghiêm túc, đúng đắn. 3.Thái độ: -Say mê đọc sách và đọc đúng phương pháp, lựa chọn sách cho phù hợp. - Hình thành thói quen đánh giá các sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội một cách khách quan - Nghiêm túc, cẩn thận khi viết văn nghị luận. 4. Năng lực cần hướng tới: * Năng lực chung: + Năng lực tự học: Khai thác được tài liệu phục vụ cho bài học. + Năng lực giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm có hiệu quả. + Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết sử dụng công cụ, phương tiện CNTT phục vụ bài học; phân tích và xử lý tình huống. * Năng lực đặc thù: - Năng lực giải quyết vấn đề - Năng lực khi làm bài tập làm văn II. PHƯƠNG TIỆN VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Phương tiện dạy học: - Máy tính, máy chiếu, bộ loa.
3. - Bài soạn - Sách giáo khoa, sách giáo viên, phiếu học tập 2. Hình thức tổ chức dạy học: - Dạy học cá nhân, nhóm, cả lớp; - HS thuyết trình, giới thiệu, trao đổi thảo luận... III. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ 1. Nội dung 1. Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc 2. Nội dung 2. Những ngôi sao xa xôi IV. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC. 1. Bảng mô tả các mức độ nhận thức theo định hương phát triển năng lực VẬN DỤNG NHẬN BIẾT THÔNG HIỂU Vận dụng thấp Vận dụng cao -Nêu những điều em đã tìm hiểu được -Nhân vật -Em nhận xét gì về -Qua bài viết em về tác giả Lê Minh Khuê dựa vào nội Phương Định có các kiểu câu tác giả viết bài văn dung em truy cập trên mạng và phần hoàn cảnh sống sử dụng trong văn phân tích nhân Chú thích SGK? và chiến đấu bản? vật PĐ? - Những ngôi sao xa xôi được in như thế nào ? -Nêu luận điểm của ? trong tập truyện nào? Nội dung bài - Em có nhận nhân vật PĐ và ba viết đề cập đến vấn đề gì? xét gì về nội cô gái TNXP? Hãy xác định PTBĐ chính của VB? dung và cách -Nội dung của bài viết này là gì? trình bày từng -Hãy chỉ ra bố cục của bài viết? Em có nhận xét, đánh nhận xét gì về bố cục của văn bản giá của tác giả ? này? Tác dụng? -Qua bài viết em nhận thấy thế hệ trẻ -Theo em bố cục Việt Nam trên tuyến đường trường của bài viết có Sơn thời chống mĩ hiện lên như thế mạch lạc và chặt nào? Em sẽ làm gì để xứng đáng với chẽ không? Vì thế hệ cha anh? sao? V. Biên soạn câu hỏi, bài tập theo định hướng phát triển năng lực CÁC YÊU CẦU CẦN ĐẠT CỦA CÂU HỎI BÀI TẬP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CHUYÊN ĐỀ ? Nêu hoàn cảnh ra đời tác phẩm? ? Nhận xét cách kể chuyện: - Ngôi kể? - Giọng điệu? 1. NHẬN BIẾT - Lời văn? ? Phương thức biểu đạt? ? Nhân vật chính của truyện? ? Xác định bố cục của đoạn trích, nêu nội dung mỗi phần? ? Nhan đề của truyện có ý nghĩa gì? ? Không gian ấy gợi một cuộc sống ntn? 2. THÔNG HIỂU ? Giữa không gian ấy, cuộc sống của ba cô gái được phản ánh ntn? ? Vậy cuộc sống của ba cô gái trên không gian mặt đường là hiện thực cuộc sống ntn? ? Có thể gọi không gian mặt đường trên cao điểm là không gian gì? ? Từ đó em hiểu gì về hiện thực chiến tranh trên tuyến lửa Trường Sơn 3. VẬN DỤNG trong những năm chống Mĩ?
4. ? Nhận xét về những phẩm chất anh hùng của họ? So sánh với hình ảnh 4. VẬN DỤNG CAO những người lính lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe - Các bài tập thực hành: Hồ sơ (tập hợp các sản phẩm thực hành). Bài trình bày (thuyết trình, đóng vai, đọc diễn cảm, ) VI. THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH HỌC TẬP * Hoạt động 2: Nội dung 2: Giao bài và hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài ở nhà: - Ôn lại để nắm chắc kiến thức bài học + Nhóm 1: Sưu tầm tranh ảnh, tài liệu về các hoạt động chính trị xã hội ở địa phương em. + Nhóm 2: Tìm hiểu các phương án xử lí rác thải tại địa phương em và ở các nước tiên tiến trên thế giới. Văn bản: NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI Số tiết: 3 (144,145,146). Thời gian thực hiện: Tuần 30 TIẾT 145,146. TUẦN 30 I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức. - Cảm nhận được tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của ba cô thanh niên xung phong trên cao điểm trên tuyến đường Trường Sơn thời kì chống Mĩ 2. Kĩ năng. - Đọc- hiểu 1 tp tự sáng tác trong thời kì k/c chống Mĩ cứu nước. Phân tích tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng “ tôi”.Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng nhân vật trong tác phẩm. 3. Thái độ. - Trân trọng, tự hào, kính phục lòng DŨNG CẢM của 3 cô gái thanh niên xung phong. 4. Định hướng phát triển năng lực. a. Các phẩm chất: - Yêu quê hương đất nước. - Tự lập, tự tin, tự chủ. b. Các năng lực chung: + Năng lực tự học: Khai thác được tài liệu phục vụ cho bài học. + Năng lực giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm có hiệu quả. + Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết sử dụng công cụ, phương tiện CNTT phục vụ bài học; phân tích và xử lí tình huống. c. Các năng lực chuyên biệt: - Năng lực sử dụng ngôn ngữ khi giao tiếp. - Năng lực cảm thụ văn học. II. CHUẨN BỊ 1. Chuẩn bị của giáo viên - Bảng phụ. Nghiên cứu SGV - SGK, tư liệu liên quan đến nội dung bài dạy - Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu bài tập liên quan đến nội dung bài học - Chuẩn kiến thức kĩ năng, SGK, SGV, SBT, SVBT. 2. Chuẩn bị của học sinh - Tìm hiểu và sưu tầm các thông tin về nội dung bài dạy theo hướng dẫn của GV. - Soạn và trả lời các câu hỏi phần Đọc - hiểu của bài học ra vở soạn văn. - Trả lời các câu hỏi và làm các bài tập trong sách BT sách VBT. - Xem lại nội dung các bài có liên quan đến nội dung bài học. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC 1. ĐẶT VẤN ĐỀ/ XUẤT PHÁT/ KHỞI ĐỘNG *Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số, trật tự lớp học *Kiểm tra: ?Không gian cuộc sống của ba cô gái TNXP được thể hiện như thế nào? *Giới thiệu bài mới 2. BÀI MỚI
5. - Mục tiêu: Hiểu được hoàn cảnh sống, những vẻ đẹp chung và riêng của những cô thanh niên xung phong. - Phương pháp và KT: KT đặt câu hỏi, nêu vấn đề - Hình thức: cá nhân, cặp đôi. - Định hướng NL, phẩm chất: + NL : Cảm thụ thẩm mĩ. + Phẩm chất: Yêu quê hương đất nước, trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc và phát huy truyền thống cao đẹp trong cuộc sống hiện tại, chăm chỉ học tập và hoàn thành nhiệm vụ học tập. - Thời gian: 35 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Đọc, hiểu văn bản. 1.Hoàn cảnh sống của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt đường. ? Đối lập với không gian ấy là không gian a. Không gian mặt đường. nào? b. Không gian hang đá: ở trong một cái hang ngay (HS : Không gian hang đá) dưới chân cao điểm ? Không gian trong hang đá là cảnh sinh hoạt - Sự nghỉ ngơi: (tr114) Chui vào hang là sà ngay đến thường nhật của ba cô thanh niên xung phong. một thế giới khác: " Cái mát lạnh làm toàn thân rung Không gian ấy hiện lên qua những chi tiết lên đột ngột; nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nghe ca nào? nhạc; hoặc có thể nghĩ lung tung. - Tiếng hát: (tr114)"Tôi dựa vào thành đá, khe khẽ hát, bịa ra lời mà hát. Chị Thao hát. - Đòi ăn kẹo : (tr117) "Nho vừa tắm ở dưới suối lên, cứ quần áo ướt, đòi ăn kẹo... - Biểu hiện dáng vẻ trẻ trung: chống tay về phía sau, trông nó nhẹ nhàng như một que kem trắng". - Đón mưa đá: vui thích cuống cuồng: Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá!" -> Không gian êm dịu, bình yên, tươi trẻ, hồn nhiên vui tươi. Hay có thể gọi đó là không gian bình yên. => Sự tương phản: ? Nhận xét gì về cuộc sống của họ trong - Khốc liệt>< bình yên. không gian hang đá? - Căng thẳng>< êm dịu. - Đe doạ sự sống>< bảo toàn sự sống. ? Có sự tương phản nào giữa hai không gian => Trường Sơn- nơi diễn ra cuộc chiến tranh tàn phá này không? ác liệt của giặc Mĩ. Nơi quân ta dũng cảm chiến đáu đương đầu với giặc để giải phóng miền Nam thân yêu thống nhất đất nước. ? Từ đó em hiểu gì về hiện thực chiến tranh 2. Tính cách, phẩm chất của ba cô gái thanh niên trên tuyến lửa Trường Sơn trong những năm xung phong: chống Mĩ? a. Tính cách, phẩm chất chung: - Tinh thần trách nhiệm tự giác rất cao, quyết tâm hoàn - GV: Qua lời kể, tự nhận xét của Phương thành mọi nhiệm vụ được phân công. Định về bản thân và hai đồng đội, 3 cô gái - Có lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không quản khó đều là những người còn rất trẻ, có cá tính và khăn, gian khổ, hiểm nguy. hoàn cảnh riêng không giống nhau nhưng đều - Có tình đồng chí, đồng đội keo sơn gắn bó ngay cả có những phẩm chất chung. những giờ phút bình yên cũng như khi đối mặt với ? Em hãy tìm những chi tiết để chứng minh nguy hiểm.
6. những nét tính cách, phẩm chất chung của họ? - Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ trầm tư, ( GV: Được giao nhiệm vụ trinh sát mặt thích làm đẹp cho cuộc sống của mình dù trong cuộc đường, họ sẵn sàng nhận nhiệm vụ. Chẳng sống khó khăn ác liệt: Thích thêu thùa, thích hát, thích cần tăng cường, ba cô gái vẫn hoàn thành tốt chép bài hát, thích nhớ về những người thân và quê nhiệm vụ của mình). hương. => Đó là những phẩm chất vừa cao đẹp, vừa bình dị, hồn nhiên, lạc quan của thế hệ trẻ Việt Nam thời đánh Mĩ. ? Nhận xét về những phẩm chất ấy của họ? So sánh với hình ảnh những người lính lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe b. Cá tính riêng: * Chị Thao: ? Chị Thao có nét tính cách gì? - Nhiều tuổi hơn Nho và Định, ít nhiều từng trải không dễ hồn nhướch. Mơ ước về tương lai có vẻ thiết thực, chín chắn hơn, nhưnh không thiếu những khát khao và rung động của tuổi trẻ. - Trong công việc: chị rất dũng cảm, dứt khoát trong việc phân công cho hai em: " Định ở nhà. Lần này nó bỏ ít, hai đứa đi cũng đủ". - Chị Thao cũng rất bình tĩnh trước thử thách " Chị Thao móc bánh quy trong túi thong thả nhai. Những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực.". - Thích hát, thích chép bài hát nagy cả những bài do Phương Định bịa ra. - Thích làm duyên: "Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị hay tỉa đôi lông mày nhỏ như cái tăm". - Rất sợ máu và sợ vắt: Thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét. Chị quyết liệt trong chiến đấu, nhưng lại rất sợ nhìn thấy máu chảy. -> Can đảm trong công việc, mềm yếu trong tình cảm. * Nho: - Lúc bướng bỉnh, lúc lầm lì, thích thêu hoa loè loẹt. ? Những biểu hiện ấy cho thấy tính cách nhân - Chiến đấu dũng cảm, bị thương cũng không kêu ca, vật chị Thao ntn? không cho gọi điện về đơn vị. ? Nhân vật Nho hiện lên với những vẻ đẹp nổi - Thích ăn kẹo. " quần áo ướt sũng Nho đòi ăn kẹo". bật nào? => Cách tả, kể về mỗi nhân vật làm cho câu chuyện khá sinh động và chân thật. * Nhân vật Phương Định: - Là một nữ sinh của thủ đô thanh lịch. Cô có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư lự bên người mẹ, một căn nhà nhỏ ở một đường phố yên tĩnh, êm đềm. ? Cách tả, kể như vậy có tác dụng gì? ? Phương Định xuất thân ở đâu? - Vào chiến trường đã ba năm, vượt qua bao thử thách hiểm nghèo, giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng ở (Cơn mưa đá ngắn ngủi đột ngột xuất hiện ở cô không hề mất đi sự hồn nhiên trong sáng và những cuối truyện, ngay sau trận phá bom đầy nguy mơ ước về tương lai. Những kỉ niệm tuổi học trò về hiểm làm nở tung trong cô bao niềm vui thơ gia đình góc phố vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu trẻ: Cô nhớ mẹ, nhớ cái cửa số căn nhà, mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh chiến tranh căng
7. những ngôi sao to trên bầu trời thành phố). thẳng, khốc liệt của chiến trường. ? Những kỉ niệm về thời học sinh, gia đình, - Hình dáng: 2 bím tóc dày, một cái cổ kiêu hãnh như thành phố có ý nghĩa ntn khi cô ở chiến đài hoa loa kèn; cái nhìn xa xăm. trường? - Cá tính: ? Về hình dáng, Phương Định tự nhận thấy + Thích ngắm mắt mình trong gương. ntn? + Rất mê hát đến nỗi thuộc một điệu nhạc nào đó rồi ? Cô có cá tính gì? bịa ra lời mà hát. + Thích mưa đá. + Thích ngồi bó gối mơ màng + Là cô gái giàu cảm xúc, nhạy cảm, hay mơ mộng, thích hát, thích làm điệu một chút trước những chàng lính trẻ. - Cô yêu mến, gắn bó với đồng đội, cảm phục những chiến sĩ mà cô đã gặp trên đường ra trận - Nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình: bím tóc dày, cổ cao, đôi mắt nhìn xa xăm. Nhạy cảm nhưng kín đáo giữa đám đông tưởng như kiêu kì. - Trong một lần phá bom: + Không đi khom.. + Dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom.Tôi rùng mình... cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống, châm ngòi. ? Diễn biến tâm lí một lần phá bom của Nép vào bức tường đất, tim đập không rõ ... Phương Định được tả như thế nào? Điều đó -> Tâm lí nhân vật được tả rất tỉ mỉ: hồi hộp lo lắng, thể hiện rõ nét phẩm chất gì ở cô? căng thẳng, đó là diễn biến tâm lí rất thực phải là người trong cuộc mới có thể tả được như thế. * Nhận xét: Tâm hồn Phương Định thật phong phú trong sáng nhưng không phức tạp. III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Lựa chọn ngôi kể phù hợp, cách kể chuyện tự nhiên. - Nghệ thuật xây dựng nhân vật, nhất là miêu tả tâm lí. - Ngôn ngữ giản dị, vừa mang tính khẩu ngữ vừa đậm chất trữ tình, giọng điệu ngôn ngữ tự nhiên.. ? Hãy nêu nhận xét khái quát về nghệ thuật - Câu văn ngắn, nhịp điệu dồn dập, gợi không khí và nội dung đoạn trích vừa học? chiến trường. 2. Nội dung: Truyện “Nhữngngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng,mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưngrất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đườngTrường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. GV tổng kết chủ đề: Có thể nói ngòi bút của Lê Minh Khuê rất thành công trong việc làm nổi bật vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong. Điều đầu tiên là tác giả đã chọn một trong ba nhân vật là Phương Định kể lại câu chuyện làm cho nó vừa chân thật nhưng cũng hết sức khách quan. Đặc biệt là nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật rất xuất sắc. Truyện cũng thể hiện sự am hiểu tâm lý nhân vật, Lê Minh Khuê đã khắc họa tâm hồn trong sáng hồn nhiên và tính cách của Nho, Phương Định và chị Thao - những nữ thanh niên trong truyện: “Những ngôi sao xa xôi”. Qua những nhân vật này, Lê Minh Khuê đã giúp người đọc hình dung rõ vẻ đẹp của thế hệ trẻ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Họ sống chiến đấu đầy gian khổ
8. hi sinh nhưng vô cùng lạc quan dũng cảm. Họ tiêu biểu cho thế hệ thanh niên xung phong trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai” Từ đó ta càng thấy rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ ngày nay và càng có ý thức hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Thế hệ trẻ ngày nay không chỉ có trí tuệ, sáng tạo mà còn có sự nhanh nhạy, thích nghi nhanh với sự phát triển của khoa học, kĩ thuật thế giới. Các thế hệ học sinh, sinh viên ngày nay cũng đang ra sức luyện tài, đã gặt hái được những thành công trong học tập, nghiên cứu khoa học đó sẽ là tiền đề quan trọng để đưa đất nước phát triển hơn trong tương lai. Là học sinh: + Mỗi học sinh chúng ta cần ý thức được trách nhiệm của bản thân với đất nước. + Khi còn ngồi trên ghế nhà trường cần phải chăm chỉ học hành, rèn luyện và tu dưỡng đạo đức. + Tích cực học tập, nghiên cứu khoa học và tham gia vào các phong trào, hoạt động của nhà trường. 3. LUYỆN TẬP - Mục tiêu: Củng cố nội dung tiết 2. - PP và kĩ thuật: Kĩ thuật nêu vấn đề. - Hình thức: cá nhân. - Hình thành năng lực, phẩm chất: + Trình bày một phút. + Chăm chỉ hoàn thành nhiệm vụ. - TG: 5' HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT ? Từ việc phân tích hãy chỉ ra sự đối lập giữa hai vùng không gian trong đoạn trích " Những ngôi sao xa xôi"? ? Phương Định trong truyện là một cô gái ntn? Viết đoạn văn cảm nhận nét tính cách độc đáo của PĐ? 4. VẬN DỤNG, MỞ RỘNG - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức ở tiết 1 để viết đoạn văn . - PP: Nêu vấn đề. - Hình thức: cá nhân. - Định hướng năng lực, phẩm chất: + Giải quyết vấn đề và sáng tạo. + Chăm chỉ hoàn thành nhiệm vụ. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về những phẩm chất chung của những cô thanh niên xung phong? Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong cảnh phá bom? 5. HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC TẬP Ở NHÀ. a. Bài vừa học - Tìm đọc: truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” - Tóm tắt đoạn trích, nắm chắc nội dung vừa phân tích. b. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài: Chuẩn bị kĩ phần: Nghị luận về đoạn thơ, bài thơ GIÁO VIÊN DẠY Nguyễn Thị Huệ