Bài giảng Công nghệ Lớp 12 - Bài 4: Linh kiện bán dẫn và IC

Nội dung text: Bài giảng Công nghệ Lớp 12 - Bài 4: Linh kiện bán dẫn và IC

1. I. ĐIOT BÁN DẪN 1. CÊu t¹o vµ ký hiÖu LµLµ linhlinh kiÖnkiÖn b¸nb¸n dÉndÉn cãcã métmét líplíp tiÕptiÕp gi¸pgi¸p P-N,P-N, cãcã vává bäcbäc b»ngb»ng nhùanhùa hoÆchoÆc kimkim lo¹ilo¹i A K P N An«t Kat«t KÝ hiÖu: A K
2. 2. Nguyªn lÝ lµm viÖc A K P N An«t Kat«t Khi ph©n cùc ng­îc §i«t ng¨n kh«ng cho dßng ®iÖn ®I qua A K P N Khi ph©n cùc An«t Kat«t thuËn §i«t cho dßng ®iÖn ®I qua KL: §i«t cho dßng ®iÖn ®i theo mét chiÒu tõ An«t sang Kat«t
3. 3. Ph©n lo¹i a.a. TheoTheo c«ngc«ng nghÖnghÖ chÕchÕ t¹ot¹o Chç tiÕp gi¸p cã diÖn tÝch rÊt nhá. K A Cho dßng ®iÖn nhá ®i qua. §i«t tiÕp ®iÓm Lµm viÖc víi tÇn sè cao. K A Chç tiÕp gi¸p cã diÖn tÝch lín. §i«t tiÕp mÆt Cho dßng ®iÖn lín ®I qua. Lµm viÖc víi tÇn sè thÊp.
4. 3. Ph©n lo¹i b.b. TheoTheo ch­ứcch­ức n¨ngn¨ng §i«t chØnh l­u §i«t æn ¸p (Zene) §i«t t¸ch sãng §i«t ph¸t quang §i«t laze §i«t hång ngo¹i
5. Ii. tranzito 1. CÊu t¹o vµ ký hiÖu Lµ linh kiÖn b¸n dÉn cã hai líp tiÕp gi¸p P-N, cã vá bäc b»ng nhùa hoÆc kim lo¹i Cùc colect¬(C) Cùc baz¬(B) Cùc emit¬(E) Cùc colect¬(C) Cùc baz¬(B) Cùc emit¬(E)
6. 2. Nguyªn lÝ ho¹t ®éng Khi ch­a cã dßng ®iÖn ®iÒu khiÓn IB . Tranzito ë trµng th¸I kho¸ kh«ng cho dßng ®iÖn IC qua. Khi cã dßng ®iÖn ®iÒu khiÓn IB . Tranzito ë trµng th¸I më nªn cho dßng ®iÖn IC qua.
7. Iii. tranzito(®i«t chØnh l­u cã ®iÒu khiÓn - sCR) 1. CÊu t¹o, ký hiÖu vµ c«ng dông a. CÊu t¹o b. Ký hiÖu An«t §iÒu P khiÓn N P N Kat«t Lµ linh kiÖn b¸n dÉn cã ba líp tiÕp gi¸p P-N, cã vá bäc b»ng nhùa hoÆc kim lo¹i. Cã 3 ®iÖn cùc: An«t (A), Kat«t (K), §iÒu khiÓn (G) c. C«ng dông:Dïng trong c¸c m¹ch chØnh l­u cã ®iÒu khiÓn.
8. 2. Nguyªn lÝ lµm viÖc vµ sè liÖu kü thuËt a. Nguyªn lÝ lµm viÖc T¹o ph©n cùc thuËn cho a-k Khi ch­a cã UGK Tirixto vÉn kh«ng dÉn ®iÖn. Khi cã UGK th× Tirixto dÉn ®iÖn. Khi Tirixto dÉ th«ng , UGK kh«ng cßn t¸c dông n÷a. Tirixto ng­ng dÉn ®iÖn khi UAK<= 0.
9. b. Sè liÖu kÜ thuËt Khi dïng Tirixto cÇn quan t©m tíi c¸c sè liÖu kÜ thuËt chñ yÕu lµ: IAK ®Þnh møc. A UAK ®Þnh møc. IGK ®Þnh møc. G K UGK ®Þnh møc. G K A
10. iv. Triac vµ diac 1. Triac a. CÊu t¹o, kÝ hiÖu, c«ng dông. KÝ hiÖu: CÊu t¹o: Triac cã c¸c líp b¸n dÉn ghÐp nèi tiÕp nh­ h×nh vÏ vµ ®­îc nèi ra ba ch©n, hai ch©n A1, A2 vµ ch©n ®iÒu khiÓn (G). VÒ nguyªn lÝ cÊu t¹o, triac cã thÓ coi nh­ hai tiristor ghÐp song song nh­ng ng­îc chiÒu nhau. C«ng dông: Dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ ®iÖn trong c¸c m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
11. b. Nguyªn lÝ lµm viÖc vµ sè liÖu kÜ thuËt - Nguyªn lÝ lµm viÖc - Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ ©m h¬n so víi A1 th× triac më. Cùc A1 ®ãng vai trß an«t, cßn cùc A2 ®ãng vai trß cat«t Dßng ®iÖn đi tõ A1 vÒ A2 + + + Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ d­¬ng h¬n so víi A1 th× triac më. Cùc A2 ®ãng vai trß an«t, cßn cùc A1 ®ãng vai trß cat«t Dßng ®iÖn ®i tõ A2 vÒ A1 -
12. Sè liÖu kÜ thuËt Khi dïng Triac cÇn quan t©m tíi c¸c sè liÖu kÜ thuËt chñ yÕu lµ: I ®Þnh møc. A1A2 U ®Þnh møc. A1A2 I ®Þnh møc. GA1 U ®Þnh møc. GA1 I ®Þnh møc. GA2 U ®Þnh møc. GA2 G A1 A2
13. 2. §iac a. CÊu t¹o, kÝ hiÖu, c«ng dông. KÝ hiÖu: CÊu t¹o: §iac cã c¸c líp b¸n dÉn ghÐp nèi tiÕp nh­ h×nh vÏ vµ ®­îc nèi ra hai ch©n A1, A2 VÒ nguyªn lÝ cÊu t¹o, §iac cã thÓ coi nh­ hai tiristor ghÐp song song nh­ng ng­îc chiÒu nhau. Nh­ng kh«ng cã cùc ®iÒu khiÓn C«ng dông: Dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ ®iÖn trong c¸c m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.
14. b. Nguyªn lÝ lµm viÖc vµ sè liÖu kÜ thuËt Nguyªn lÝ lµm viÖc Khi n©ng cao ®é chªnh ®iÖn A1 so víi A2 th×: Dßng ®iÖn ®i tõ A1 vÒ A2 Khi n©ng cao ®é chªnh ®iÖn A2 so víi A1 th×: Dßng ®iÖn ®i tõ A2 vÒ A1
15. Sè liÖu kÜ thuËt Khi dïng §iac cÇn quan t©m tíi c¸c sè liÖu kÜ thuËt chñ yÕu lµ: I ®Þnh møc. A1A2 U ®Þnh møc. A1A2
16. V. QUANG ĐIỆN TỬ Quang điện tử là linh kiện điện tử có thông số thay đổi theo độ chiếu sáng Dùng trong các mạch điện tử được chiếu bằng ánh sáng VD: Led (diot phát sáng - dùng trong các đồng hồ kỹ thuật số, cột đèn giao thông ) khi cho dòng điện chạy qua gây ra bức xạ ánh sáng làm nó phát sáng, tranzito quang
17. v. Vi m¹ch tæ hîp (ic) 1. Kh¸i niÖm - Lµ m¹ch vi ®iÖn tö tÝch hîp, ®­îc chÕ t¹o b»ng c«ng nghÖ ®Æc biÖt hÕt søc tinh vi chÝnh x¸c. - Lµ mét tæ hîp c¸c linh kiÖn ®iÖn tö nh­ : §iÖn trë, tô ®iÖn, cuén c¶m, ®i«t, tranzto, tirixto . - Chóng cã t¸c dông nh­ mét m¹ch ®iÖn tö nµo ®ã. 2. Ph©n lo¹i - IC t­¬ng tù: Dïng ®Ó khuÕch ®¹i, t¹o dao ®éng, æn ¸p, thu ph¸t sãng, - IC sè: Dïng trong c¸c thiÕt bÞ tù ®éng, xung sè, xö lÝ th«ng tin
18. 3. Chó ý - CÇn tra cøu sæ tay IC ®Ó chän vµ l¾p m¹ch cho ®óng. - CÇn x¸c ®Þnh ®óng ch©n tr­íc khi l¾p. 4. H×nh ¶nh mét sè lo¹i IC
19. Cñng cè kiÕn thøc C©u 1 §i«t lµ linh kÞÖn ®iÖn tö cã. A. RAK lín. B. RAK nhá C©u 2 Tranzito cã c«ng suÊt lín lµ lo¹i. A. Tranzito N-P-N. B. Tranzito P-N-P. C.C. Cã phiÕn t¶n nhiÖt. D. Kh«ng cã phiÕn t¶n nhiÖt.
20. C©u 3 Tirixto më khi nµo. A. UAK d­¬ng. B. UGK d­¬ng. C. C¶ UAK vµ UGK ®Òu d­¬ng.