Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ. Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ - Nguyễn Thị Hoa

Nội dung text: Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ. Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ - Nguyễn Thị Hoa

1. Môn : Hóa học 9 GV: Nguyễn Thị Hoa – THCS Tiền Phong
2. KiÓm tra bµi cò : ChÊt §¬n chÊt Hîp chÊt Hîp chÊt v Hîp chÊt « c¬ h÷u c¬ Viết công thức hóa học của mét sè hợp chất vô cơ có cacbon ?
3. CHƯƠNGCHƯƠNG 44 :: HIĐROCACBON.HIĐROCACBON. NHIÊNNHIÊN LIỆULIỆU * Hợp chất hữu cơ là gì ? * Metan, etilen, axetilen, benzen có cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào ? * Dầu mỏ, khí thiên nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào ? * Nhiên liệu là gì ? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả ?
4. CHỦCHỦ ĐỀĐỀ :: ĐẠIĐẠI CƯƠNGCƯƠNG VỀVỀ HÓAHÓA HỮUHỮU CƠCƠ Gồm 2 tiết : - Tiết 1: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ . Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ. - Tiết 2: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ ( tiếp theo)
5. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? -Trong cơ thể sinh vật , hầu hết các loại lương thực ,thực phẩm , các đồ dùng
6. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Tiến hành thí nghiệm 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? (SGK) Bước 1 : Đốt cháy bông (hoÆc nÕn) 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? Bước 2 : Úp ống nghiệm phía trên Hợp chất hữu cơ là hợp chất của ngọn lửa để thu khí thoát ra. cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3 và các muối cacbonat kim loại ) Bước 3 : Khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào, lắc đều. HiệnQuan tượng sát : vàNước cho vôi biết trong hiện vẩn đụctượng xảy ra ? Nhận xét : Khi bông ,nÕn cháy sinh ra khí CO2 KÕt luËn : Trong b«ng hoÆc nÕn cã chøa Cacbon
7. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Bài tập1: Hãy sắp xếp c¸c chất: C H , CaCO , 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? 6 6 3 C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO , C H O Na vào các cột thích 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 3 2 3 2 hợp trong bảng sau: Lµ hîp chÊt cña c¸c bon (trõ CO, CO2 , H CO , c¸c muèi cacbonat kim lo¹i ) 2 3 HỢP 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n HỢP CHẤT HỮU CƠ CHẤT lo¹i nh­ thÕ nµo? VÔ CƠ C6H6 6 6 NaHCO3 Nhóm HIĐROCACBON 1 C4H10 4 10 NaNO3 C2H6O 2 6 CaCO3 DẪN XUẤT CỦA CH3NO2 Nhóm 2 HIĐROCACBON C2H3O2Na
8. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Bài tập1: 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?(SGK) Hãy sắp xếp c¸c chất: C6H6, CaCO3, C H , C H O, NaNO , CH NO , 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 4 10 2 6 3 3 2 NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n hợp trong bảng sau: lo¹i nh­ thÕ nµo? HỢP HỢP CHẤT HỮU CƠ HỢP CHẤT HỮU CƠ CHẤT VÔ CƠ HIĐROCABON Dẫn xuất của C H NaHCO HIĐROCABON C6H6 NaHCO3 HIĐROCACBON phân tử NaNO C4H10 3 chỉ gồm 2 Ngoài cacbon và 4 10 hiđro, trong phân tử CaCO3 nguyên tố C2H6O 3 còn có các ng.tố cacbon và CH NO DẪN XUẤT khác: oxi, nitơ, clo, 3 2 CỦA hiđro HIĐROCACBON C2H3O2Na VD: CH4, VD: C2H5Cl, C6H12, C2H2, C2H4O2,
9. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? Là hîp chÊt cña c¸c bon (trõ CO, CO2 , H2CO3, c¸c muèi cacbonat kim lo¹i) 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n lo¹i nh­ thÕ nµo? Hi®rocacbon 2 lo¹i chÝnh : DÉn xuÊt cña hi®rocacbon II. Khái niệm về hóa học hữu cơ Hóa học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng. Nhà hóa học Phrê-đê-ric-Vô-lơ
10. Hóa học dầu mỏ Khai thác dầu mỏ Hóa học tổng hợp NGÀNH HÓA HỌC HỮU CƠ Hóa học các hợp chất thiên nhiên Hóa học Polime
11. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ III.Cấu tạo phân tử hợp chất 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? hữu cơ . 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 1.Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ . Là hîp chÊt cña c¸c bon (trõ CO, CO2 , H2CO3, c¸c muèi cacbonat kim lo¹i) a, Hóa trị và liên kết giữa các 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n nguyên tử lo¹i nh­ thÕ nµo? - Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, hiđro có Hi®rocacbon 2 lo¹i chÝnh : hóa trị I, oxi có hóa trị II. DÉn xuÊt cña hi®rocacbon II. Khái niệm về hóa học hữu cơ C ; O ; H Hóa học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
12. Thí dụ: CH 4 H H C H H
13. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ III.Cấu tạo phân tử hợp chất 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? hữu cơ . 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 1.Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ . L￿ hîp chÊt cña c¸c bon (trõ CO, CO2 , H2CO3, c¸c muèi cacbonat kim lo¹i) a, Hóa trị và liên kết giữa các 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n nguyên tử lo¹i nh­ thÕ nµo? - Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, hiđro có Hi®rocacbon 2 lo¹i chÝnh : hóa trị I, oxi có hóa trị II. DÉn xuÊt cña hi®rocacbon II. Khái niệm về hóa học hữu cơ C ; O ; H Hóa học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và H -VD:Phân tử CH4 những chuyển đổi của chúng. H C H H
14. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ O H 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? C 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? H VD:Phân tử CH4 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n H C H lo¹i nh­ thÕ nµo? H II. Khái niệm về hóa học hữu cơ Phân tử CH3Br H III.Cấu tạo phân tử hợp chất Hoạt động nhóm hữu cơ . H C H 1.Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp Biểu diễnBr liên kết giữa các chất hữu cơ . nguyên tử trong những Phân tử CH O a, Hóa trị và liên kết giữa các phân tử 4sau H nguyên tử H C Nhóm 1+ 2 : CH3Br O H - Trong phân tử hợp chất hữu cơ, Nhóm 3+ 4 : CH O cacbon luôn có hóa trị IV, hiđro có H 4 hóa trị I, oxi có hóa trị II.
15. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ III.Cấu tạo phân tử hợp chất 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? hữu cơ . 2. Hợp chất hữu cơ là gì ? 1.Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ . L￿ hîp chÊt cña c¸c bon (trõ CO, CO2 , H2CO3, c¸c muèi cacbonat kim lo¹i) a, Hóa trị và liên kết giữa các 3 .Các hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc ph©n nguyên tử lo¹i nh­ thÕ nµo? * Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, hiđro có Hi®rocacbon 2 lo¹i chÝnh : hóa trị I, oxi có hóa trị II. DÉn xuÊt cña hi®rocacbon * Các nguyên tử liên kết với nhau II. Khái niệm về hóa học hữu cơ theo đúng hóa trị .Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa Hóa học hữu cơ là ngành hoá học chuyên hai nguyên tử nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
16. Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị Đặc điểm cấu tạo phân tử hchc ? ?
17. TIẾT 1 : KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ . I/ Khái niệm về hợp chất hữu cơ: 1.Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c c©u sau: 1/ Hîp chÊt h÷u c¬ cã ë xung quanh chóng C©u 1: D·y chÊt sau ®©y lµ hîp ta chÊt h÷u c¬ : 2/ Hîp chÊt h÷u c¬ lµ hîp chÊt cña c¸c A. K CO , CH COONa, C H bon (trõ CO, CO , H CO , c¸c muèi 2 3 3 2 6 2 2 3 B. C H , Ca(HCO ) , C H Cl cacbonat kim lo¹i) 6 6 3 2 2 5 C. CH Cl, C H O, C H 3/ Hîp chÊt h÷u c¬ ®­îc chia lµm 2 lo¹i 3 2 6 3 8 * Hi®rocacbon ph©n tö chØ cã : C vµ H C©u 2: D·y chÊt sau ®©y ®Òu lµ hi®rocacbon : * DÉn xuÊt cña hi®rocacbon ph©n tö cã : A. C H , CH , C H Cl C , H vµ mét sè nguyªn tè kh¸c 2 4 4 2 5 II/ Kh¸i niÖm vÒ ho¸ häc h÷u c¬ B. C3H6, C4H10 , C2H4 Ho¸ häc h÷u c¬ lµ ngµnh ho¸ häc C. C2H4,CH4, C3H7Cl chuyªn nghiªn cøu vÒ c¸c hîp chÊt h÷u c¬ C©u 3: D·y chÊt sau ®©y ®Òu lµ III/Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ . dÉn xuÊt cña hi®r«cacbon: 1.Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ A. C2H4O2, CH3Cl, CH3NO2 a, Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử B. CO2, C2H6O, CH3Cl C. C H , C H O, CH NO * Các nguyên tử liên kết với nhau theo 2 4 2 6 3 2 đúng hóa trị .Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử
18. Bài 2: Các em hãy chỉ ra những chỗ sai trong các công thức sau và sửa lại cho đúng? H H H H H H H – C – C – H C O C – C – Cl – H H H H H H H a. b. c. Sửa lại H H H H H H C O H H C C Cl H C C H H H H H H
19. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học thuộc bài . - BTVN: 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 108 -Ñoïc tröôùc noäi dung maïch cacbon, traät töï lieân keát, caùch vieát coâng thöùc caáu taïo.
20. Nhà hóa học Phrê-đê-ric-Vô-lơ (Frierich Wöhler) Từ thời Cổ đại, con người đã biết làm rượu, giấm, thuốc nhuộm, đường ăn Tuy nhiên, trước thế kỉ XIX vẫn tồn tại thuyết duy tâm cho rằng hợp chất hữu cơ chỉ được sinh ra trong các cơ thể sống và con người không hề tổng hợp được chất hữu cơ. Đến năm 1828, nhà hoá học Phrê-đê-ric Vô- lơ là người đầu tiên đã tổng hợp thành công một hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ là Urê ( CO(NH2)2). Sự thành công này không chỉ giáng một đòn mạnh vào thuyết duy tâm mà còn có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của hoá học hữu cơ.
21. Bài tập 4(SGK/T108) Axit axetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic. H­íng dÉn: ¸p dông c«ng thøc tÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m cña c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt AXBY : x. M y. MB %A = A .100% %B = .100% M MA B AXBY X Y M - C2H4O2 = 2.12+4.1+2.16 = 60 (g) -Thµnh phÇn phÇn tr¨m khèi l­îng cña c¸c nguyªn tè: 2. 12 4. 1 %C = .100%=? %H = .100% %O = ? 60 60
22. KiÓm tra bµi cò : Chất Đơn chất Hợp chất Hợp chất Hợp chất vô cơ hữu cơ Oxit Axit Bazo Muối ? ? ? Viết một số công thức hóa học của các hợp chất vô cơ có cacbon .