Bài giảng môn Vật lí Lớp 7 - Chủ đề: Dòng điện, nguồn điện. Chất dẫn diện, chất cách điện. Sơ đồ mạch điện, chiều dòng điện

Nội dung text: Bài giảng môn Vật lí Lớp 7 - Chủ đề: Dòng điện, nguồn điện. Chất dẫn diện, chất cách điện. Sơ đồ mạch điện, chiều dòng điện

1. DÒNG ĐIỆN – NGUỒN ĐIỆN. CHẤT DẪN ĐIỆN – CHẤT CÁCH ĐIỆN, DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN, CHIỀU DÒNG ĐIỆN.
2. I. DÒNG ĐIỆN
3. C1: Hãy tìm hiểu sự tương tự giữa dòng điện và dòng nước a b Đóng khóa, đổ Làm nhiễm điện mảnh phim nước vào bình nhựa bằng cọ xát a/ Điện tích của mảnh phim nhựa tương tự như nước.trong bình.
4. C1: Hãy tìm hiểu tự tương tự giữa dòng điện và dòng nước d c A B Khi ta chạm bút thử điện, đèn Mở khóa, nước chảy qua bút thử điện lóe sáng rồi tắt ống một lúc rồi ngừng chảy. b/ Điện tích dịch chuyển từ mảnh phim nhựa qua bóng đèn đến tay ta tương tự như nước chảy .từ bình A xuống bình B.
5. CC22 Khi nước ngừng chảy, ta phải đổ a b thêm nước vào bình A để nước lại chảy Làm nhiễm điện mảnh Đóng khóa, đổ qua ống xuống bình phim nhựa bằng cọ xát nước vào bình B. Đèn bút thử điện c d A ngừng sáng, làm thế B nào để đèn này lại Khi ta chạm bút thử Mở khóa, nước sáng lên? điện, đèn bút thử điện chảy qua ống lóe sáng rồi tắt một lúc rồi ngừng chảy. Để đèn này lại sáng, ta cọ xát mảnh phim nhựa này lần nữa.
6.  Nhận xét: Bóng đèn bút thử điện sáng khi các điện tích dịch chuyển qua nó.
7. *Kết luận:  Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.  Các thiết bị, dụng cụ điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua.
8. II. NGUỒN ĐIỆN: 1) Các nguồn điện thường dùng:  Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động.
9. C2: Hãy kể tên các nguồn điện có trong hình 19.2 và một vài nguồn điện khác mà em biết hình19.2 Ắcquy Pin tiểu Pin vuông Pin đại Pin cúc áo
10. Nhà máy pin mặt trời Nhà máy nhiệt điện Điện gió Thủy điện
11.  Mỗi nguồn điện đều có hai cực: - Cực dương (+) - Cực âm (-)
12. C3 Hãy quan sát hình19.2 và chỉ ra đâu là cực dương, đâu là cực âm của mỗi nguồn điện này? _ + Pin tròn: Cực âm là đáy bằng( vỏ pin) CỰC DƯƠNG CỰC ÂM Cực dương là núm nhỏ nhô lên Pin cúc áo: đáy Pin vuông: Đầu bằng to là cực (+) loe là cực âm. Mặt tròn nhỏ ở đáy Đầu khum tròn kia là cực (-) là cực dương
13. 2) Mạch điện có nguồn điện: a/ Mắc mạch điện gồm: nguồn điện (pin), công tắc, bóng đèn, dây nối. * CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH -Nối dây dẫn từ nguồn đến bóng đèn. -Nối dây dẫn từ bóng đèn đến công tắc(mở). -Nối dây dẫn từ công tắc đến nguồn
14. 2) Mạch điện có nguồn điện: b/ Đóng công tắc, nếu đèn không sáng, ngắt công tắc và kiểm tra: - Dây tóc bóng đèn. - Phần tiếp xúc giữa đui đèn với đế đèn, giữa các đầu dây điện với các chốt nối. - Dây dẫn có đứt không. - Nguồn điện (pin)
15. * VẬN DỤNG C4 Cho các từ và cụm từ sau đây: đèn điện, quạt điện, điện tích, dòng điện. Em hãy viết ba câu, mỗi câu có sử dụng hai trong số các từ, cụm từ đã cho. 1. Đèn điện sáng khi có dòng điện chạy qua. 2.Quạt điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua. 3. Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.
16. C5 Hãy kể năm dụng cụ hay thiết bị điện sử dụng nguồn điện là pin. - Đèn pin - Máy tính bỏ túi. - Máy ảnh tự động. - Đồng hồ - Điều khiển từ xa ti vi.
17. III. Chất dẫn điện và chất cách điện Thế-Chất nào dẫn chất điện dẫn là điện?chất cho dòng điện chạy qua - ChấtThế nào cách là điệnchất làcách chất điện? không cho dòng điện chạy qua
18. 1.Quan sát và nhận biết C1: Dây tóc Dây trục Trụ thủy tinh Thủy tinh đen Hai đầu dây đèn Vỏ dây Vỏ nhựa của phích cắm Lõi dây Hai chốt cắm
19. C1. Các bộ phận dẫn điện Các bộ phận cách điện - Dây tóc - Trụ thủy tinh - Dây trục - Thủy tinh đen - Hai đầu dây đèn - Vỏ nhựa của phích cắm - Hai chốt cắm - Vỏ dây - Lõi dây
20. 2.Thí nghiệm Dây thép Dây đồng Vỏ nhựa bọc dây điện Dây chì Vỏ gỗ khô Vật cần xác định
21. IV. Dòng điện trong kim loại 1. Êlectron tự do trong kim loại - Êlectron tự do là những êlectron thoát ra khỏi nguyên C4. Trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích dương, hạt nàotử và mang chuyển điện động tích âm.tự do trong kim loại.
22. Phần còn lại Êlectron tự do của nguyên tử C5. - Kí hiệu nào biểu diễn các êlectron tự do? - Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử? Chúng mang điện tích gì? Vì sao?
23. 2. Dòng điện trong kim loại C6.Êlectrôn tự do bị cực C . Êlectrôn tự do bị cực dương6 của pin hút, cực âm nào của pin hút, bị cực Bóng đèn của pin đẩy. nào của pin đẩy? + Pin - *. Kết luận Các êlectrôn tự do trong kim loại .dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện chạy qua nó.
24. V. Sơ đồ mạch điện 1.Kí hiệu của một số bộ phận mạch điện Hai Công tắc Nguồn nguồn điện mắc Bóng Dây điện Công nối tiếp dẫn Công (pin, đèn tắc (bộ pin, tắc ắcquy) mở ắcquy) đóng + _ + _
25. 2. Sơ đồ mạch điện + - K C1: Sử dụng các ký hiệu trên đây, hãy vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3 theo đúng vị trí các bộ phận mạch điện như trên hình này.
26. C2: Từ sơ đồ hình 19.3. Hãy vẽ một sơ đồ khác bằng cách đổi vị trí các ký hiệu ? K _ + C3: Mắc mạch điện theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.
27. VI. Chiều dòng điện Quy ước: Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm Xem hình 20.4 và so sánh chiều quy ước của chiều dòng điện với C4 chiều dịch chuyển có hướng của các electron tự do trong dây dẫn kim loại. - Chiều - - quy ước của dòng - Chiều elêctron tự do - điện - - + - -
28. C5: Hãy dùng mũi tên như trong sơ đồ hình 21.1a để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện hình 21.1 b, c, d. K a) K K K b) c) d)
29. C6. CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN PIN Công tắc Bóng đèn dây tóc + + Pin Hinh 21.2 a. Nguồn điện gồm mấy chiếc pin ? Kí hiệu nào tương ứng với nguồn điện này ? Cực Gương lõm dương của nguồn được lắp về phía đầu hay cuối của đèn pin ? - Nguồn điện gồm 2 chiếc pin. Có kí hiệu: - Cực dương của nguồn điện được lắp về phía đầu của đèn pin.
30. C6. b. Vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin và dùng mũi tên kí hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch điện này khi công tắc đóng. K CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN PIN Công tắc Bóng đèn dây tóc + + Pin Gương lõm
31. 2 Bài 1: Kẻ đoạn thẳng nối các số 1,2, ở cột bên phải với các chữ a,b, ở cột bên trái trong bảng dưới đây để chỉ ra sự tương ứng giữa mỗi bộ phận mạch điện và kí hiệu sơ đồ của nó. Bóng đèn 1 a Nguồn điện 2 b Dây dẫn 3 c Công tắc đóng 4 d Hai nguồn điện mắc liên 5 e tiếp Công tắc ngắt 6 f
32. Bài 2: Hãy vẽ sơ đồ sau và vẽ mũi tên chỉ chiều dòng điện trong mạch khi đóng công tắc. + - - +