Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Văn bản: Chiến thắng Mtao Mxây (Trích Đăm Săn – sử thi Tây Nguyên)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Văn bản: Chiến thắng Mtao Mxây (Trích Đăm Săn – sử thi Tây Nguyên)

1. NGỮ VĂN 10
2. 1. Cuộc giao chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây a. Nguyên nhân xảy ra cuộc chiến b. Diễn biến cuộc chiến
3. THẢO LUẬN NHÓM Nêu diễn biến và kết quả cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây? NHÓM HIỆP 1 1 2 2 3 3 4 4
4. THẢO LUẬN NHÓM Nêu diễn biến cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây? NHÓM HIỆP 1 1 2:2:2:2:3:2:2:2:2:401638040714094221545639130227242357265155063343310300444934153237351225504552361958221753202905484730461810284159080111 2 2 3 3 4 4
5. b. Diễn biến cuộc chiến Hiệp 1 ĐĂM SĂN MTAO MXÂY Khiêu khích để Mtao Mxây Bị khích, múa “khiên kêu lạch múa trước. xạch như quả mướp khô” Bình tĩnh, thản nhiên, mỉa mai Khoe khoang, khoác lác, tự xem mình là tướng quen đánh trận, xéo nát đất xem khả năng của đối thủ đai thiên hạ. => Chủ động, tự tin. => Kém cỏi, tự cao, tự đại
6. b. Diễn biến cuộc chiến Hiệp 2 ĐĂM SĂN MTAO MXÂY • Hốt hoảng bỏ chạy, bước Múa khiên tài giỏi: vừa khỏe cao bước thấp. vừa đẹp * • Chém Đăm Săn nhưng trượt chỉ trúng chão cột trâu. Được miếng trầu của Hơ Nhị tiếp sức Cầu cứu Hơ Nhị ném trầu. ➔ càng mạnh thêm lên.* => Nhanh nhẹn, mạnh mẽ. => Yếu sức, hèn hạ.
7. b. Diễn biến cuộc chiến Hiệp 3 ĐĂM SĂN MTAO MXÂY Múa khiên đuổi theo Mtao Vừa chạy vừa chống đỡ Mxây đâm mãi vẫn không thủng được y. ➔ Cuộc chiến giằng co, quyết liệt
8. b.Diễn biến cuộc chiến Hiệp 4 ĐĂM SĂN MTAO MXÂY Cầu cứu ông Trời Giáp sắt trở thành vô dụng. ➔ được ông Trời mách nước (rơi loảng xoảng) ném chày vành vào tai MM* Rượt đuổi, hỏi tội cướp vợ, Tháo chạy, cùng đường, ngã lăn giết và chặt đầu bêu ngoài xuống đất, cầu xin tha mạng. đường. ➔ Bị giết chết => chiến thắng, xứng đáng là => thất bại thảm hại, ê chề. một anh hùng.
9.  THẦN LINH  ĐĂM SĂN NHÂN DÂN
10. b.Diễn biến cuộc chiến ĐĂM SĂN MTAO MXÂY Kiên quyết thách đấu với MM Tần ngần, do dự, đắn đo Múa kém cỏi, khiên kêu lạch xạch Múa khiên vừa đẹp, vừa giỏi như quả mướp khô Đâm trúng MM nhưng không thủng Chém ĐS trượt, chỉ trúng chão cột trâu Ném chày mòn vào vành tai Mtao Mxây Giáp sắt rơi loảng xoảng Cắt đầu Mtao Mxây bêu ngoài đường Tháo chạy, ngã lăn ra đất, van xin
11. c. Kết quả cuộc chiến: ĐĂM SĂN MTAO MXÂY Chủ động, dũng cảm, Thụ động, hèn nhát, chiến thắng thất bại Chính nghĩa, cái Phi nghĩa, cái ác bị phê thiện được ngợi ca. phán.
12. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng a.Cuộc đối thoại giữa Đăm Săn với tôi tớ, dân làng Mtao Mxây -Ba lần đối thoại: Dân làng Mtao Mxây tình nguyện, nể trọng, kính phục theo Đăm Săn ➔ Đăm Săn đã thu phục được lòng dân
13. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng a.Cuộc đối thoại giữa Đăm Săn với tôi tớ, dân làng Mtao Mxây *Hình ảnh đoàn người trở về Đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối . Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước.
14. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng a.Cuộc đối thoại giữa Đăm Săn với tôi tớ, dân làng Mtao Mxây *Hình ảnh đoàn người trở về: đông đúc, dân làng khắp mọi nơi, các tù trưởng khác cũng đến.
15. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng a.Cuộc đối thoại giữa Đăm Săn với tôi tớ, dân làng Mtao Mxây
16. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng b.Quang cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng: Ơ các con, ơ các con, hãy đi lấy rượu bắt trâu! Rượu năm ché, trâu dâng một con để cúng thần, cáo tổ tiên, cầu sức khỏe cho ta mới đi đánh kẻ thù, bắt tù binh, xéo nát đất đai một tù trưởng nhà giàu về. Rượu bảy ché, trâu bảy con để dâng thần, cầu cho ta bình yên vô sự, nạn khỏi tai qua, lớn lên như sông nước, cao lên như cây rừng, không ai bì kịp. Hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta!
17. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng b.Quang cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng: Thế là, bà con xem, nhà Đăm Săn đông nghịt khách, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Các khách tù trưởng đều từ phương xa đến. Chàng mở tiệc ăn uống linh đình, thịt lợn, thịt trâu ăn không ngớt, thịt lợn ăn đến cháy đen hết ống le, thịt dê ăn đến cháy đen hết ống lồ ô, máu bò máu trâu đọng đen khắp sàn hiên, dây cồng dây chiêng giăng như mạng nhện, chỉ vàng,chỉ đỏ như hoa dam piết. Cảnh đó, đời ông bác ông cậu xưa làm gì có!
18. 2.Hình tượng Đăm Săn trong tiệc ăn mừng chiến thắng b.Quang cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng: * Quang cảnh: -Vật chất: giàu có -Bạn bè: đông đúc -Tôi tớ : chật ních cả nhà -Tiệc tùng: linh đình -Âm thanh: tiếng chiêng, tiếng cồng rộn rã, vui nhộn.* => Cuộc sống thịnh vượng, giàu có, sung túc, hùng mạnh.
19. b.Quang cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng: * Hình ảnh Đăm Săn: -Trang phục: Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, đủ giáo gươm.* -Ngoại hình: Chàng nằm trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa. Đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng ống bễ. -Hành động: Uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán. - Khí chất: Đăm Săn là một dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước Đăm Săn vốn đã ngang tàng từ trong bụng mẹ.
20. b.Quang cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng: * Quang cảnh: * Hình ảnh Đăm Săn:
21. III.TỔNG KẾT 1.Nghệ thuật -Giọng văn trang trọng hào hùng, ngôn ngữ giàu hình ảnh, dùng kiểu câu cảm thán, hô ngữ, liệt kê . -Sử dụng có hiệu quả lối miêu tả song hành, đòn bẩy, thủ pháp so sánh, phóng đại, đối lập, tăng tiến . 2. Nội dung Đoạn trích khẳng định sức mạnh và ngợi ca vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn – một người trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình và thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc, xứng đáng là người anh hùng mang tầm vóc sử thi của dân tộc Ê đê thời cổ đại.
22. Bài tập củng cố SỬ THI ĐĂM SĂN 01 C H A Y M O N 02 C H I E N T R A N H 03 M U A K H I E N 04 C H U E N U E 05Sli T U S U d 06 e O N G T R O I 3107 T U T R U O N G S A T  Đăm Săn thuộc thể loại sử thi nào?
23. Văn hóa cồng chiêng của nhân dân Ê Đê
24. Âm nhạc Tây Nguyên ( Đàn Tơ Nưng)
25. Sinh hoạt cộng đồng
26. Trang phục phổ biến của đồng bào Tây Nguyên
27. Sinh hoạt cộng đồng
28. Sinh hoạt văn hóa trong nhà rông của đồng bào các dân tộc *
29. 06 Đăm Săn đã được ai mách kế để tiêu diệt kẻ thù?
30. 07 Tên gọi khác của Mtao Mxây là gì?
31. MTAO MXÂY Bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi đông
32. Hiệp 2 Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vươt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây. Chàng múa trên cao gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ ĐĂM SĂN bay tung.*
33. Chi tiết miếng trầu của Hơ Nhị ném cho Mtao Mxây nhưng lại lọt vào miệng Đăm Săn nói lên điều gì ?*
34. Chi tiết ông trời mách bảo cho Đăm Săn mang ý nghĩa gì ?*
35. ĐĂM SĂN-NGƯỜI ANH HÙNG CHIẾN TRẬN
36. ĐĂM SĂN *