Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Bài 1: Liên kết trong văn bản

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Bài 1: Liên kết trong văn bản

1. Hết 10123456789giờ
2. LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN 1. Tính liên kết trong văn bản a. Tìm hiểu NL/17 Đọc đoạn văn và trả lời các câu hỏi thảo luận sau
3. . “ Tríc mÆt c« gi¸o , con ®· thiÕu lÔ NL: Trưíc mÆt c« gi¸o , con ®· ®é víi mÑ. ViÖc như thÕ kh«ng bao thiÕu lÔ ®é víi mÑ. Bè nhí, giê con ®ưîc t¸i ph¹m n÷a. En-ri-c« c¸ch ®©y mÊy n¨m , mÑ ®· cña bè ¹!Sù hçn l¸o cña con như ph¶i thøc suèt ®ªm, cói m×nh mét nh¸t dao ®©m vµo tim bè vËy! trªn chiÕc n«i tr«ng chõng h¬i Bè nhí, c¸ch ®©y mÊy n¨m , mÑ ®· thë hæn hÓn cña con, qu»n ph¶i thøc suèt ®ªm, cói m×nh trªn qu¹i v× nçi lo sî, khãc nøc në chiÕc n«i tr«ng chõng h¬i thë hæn khi nghÜ r»ng cã thÓ mÊt con! hÓn cña con, qu»n qu¹i v× nçi lo sî, H·y nghÜ xem, En-ri-c« µ! khãc nøc në khi nghÜ r»ng cã thÓ Ngưêi mÑ s½n sµng bá hÕt mét mÊt con! Nhí l¹i ®iÒu Êy, bè n¨m h¹nh phóc ®Ó tr¸nh cho kh«ng thÓ nÐn ®ưîc c¬n tøc giËn con mét giê ®au ®ín, ngưêi ®èi víi con. H·y nghÜ xem, En-ri-c« mÑ cã thÓ ®i ¨n xin ®Ó nu«i µ! Con mµ l¹i xóc ph¹m ®Õn mÑ con con, cã thÓ hi sinh tÝnh m¹ng ư? Ngưêi mÑ s½n sµng bá hÕt mét ®Ó cøu sèng con! Th«i, trong n¨m h¹nh phóc ®Ó tr¸nh cho con mét thêi gian con ®õng h«n mét giê ®au ®ín, ngêi mÑ cã thÓ ®i bè. ¨n xin ®Ó nu«i con, cã thÓ hi sinh tÝnh m¹ng ®Ó cøu sèng con!” (MÑ t«i)
4. Thảo luận nhóm(2’) • Nếu En-ri-cô chưa hiểu ý bố thì hãy cho biết vì lí do nào trong các lí do kể dưới đây: • - Vì có câu văn chưa đúng ngữ pháp. • - Vì có câu văn nội dung chưa thật rõ ràng. • - Vì giữa các câu trong đoạn còn thiếu sự nối kết. =>Đoạn văn trên không thể hiểu rõ được vì các sự việc rời rạc, các câu thiếu sự gắn kết về ý nghĩa.
5. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN 1. Tính liên kết trong văn bản ? Qua tìm hiểu a. Tìm hiểu ví dụ ví dụ em hãy cho biết Liên - Viết như VD là chưa thể hiểu được, vì giữa các câu kết trong văn chưa có sự liên kết bản là gì? Liên - Các câu cần có sự gắn bó vớikết nhau có cần → thiếtLiên kết không? Vì sao? (ghi nhớ 1. SGK/18) - Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của vb làm cho vb trở nên có nghĩa, dễ hiểu.
6. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN ? Đọc đoạn văn 1. Tính liên kết trong văn bản 1 và cho biết vì thiếu ý gì mà 2. Phương tiện liên kết trong văntrở bản nên khó a. Tìm hiểu ví dụ hiểu? Hãy sửa lại đoạn văn đó - Đoạn văn 1. để En-ri-co hiểu được ý của bố.
7. 1. “ Trưíc mÆt c« gi¸o , con ®· thiÕu NL Trưíc mÆt c« gi¸o , con ®· lÔ ®é víi mÑ. ViÖc như thÕ kh«ng thiÕu lÔ ®é víi mÑ. Bè nhí, bao giê con ®ưîc t¸i ph¹m n÷a. c¸ch ®©y mÊy n¨m , mÑ ®· En-ri-c« cña bè ¹!Sù hçn l¸o cña ph¶i thøc suèt ®ªm, cói m×nh con như mét nh¸t dao ®©m vµo tim trªn chiÕc n«i tr«ng chõng h¬i bè vËy! Bè nhí, c¸ch ®©y mÊy n¨m thë hæn hÓn cña con, qu»n , mÑ ®· ph¶i thøc suèt ®ªm, cói qu¹i v× nçi lo sî, khãc nøc në m×nh trªn chiÕc n«i tr«ng chõng h¬i khi nghÜ r»ng cã thÓ mÊt con! thë hæn hÓn cña con, qu»n qu¹i v× H·y nghÜ xem, En-ri-c« µ! nçi lo sî, khãc nøc në khi nghÜ r»ng Ngưêi mÑ s½n sµng bá hÕt mét cã thÓ mÊt con! Nhí l¹i ®iÒu Êy, bè n¨m h¹nh phóc ®Ó tr¸nh cho kh«ng thÓ nÐn ®ưîc c¬n tøc giËn con mét giê ®au ®ín, ngưêi ®èi víi con. H·y nghÜ xem, En-ri-c« mÑ cã thÓ ®i ¨n xin ®Ó nu«i µ! Con mµ l¹i xóc ph¹m ®Õn mÑ con con, cã thÓ hi sinh tÝnh m¹ng ư?Ngưêi mÑ s½n sµng bá hÕt mét ®Ó cøu sèng con! Th«i, trong n¨m h¹nh phóc ®Ó tr¸nh cho con mét thêi gian con ®õng h«n mét giê ®au ®ín, ngưêi mÑ cã thÓ bè. ®i ¨n xin ®Ó nu«i con, cã thÓ hi sinh tÝnh m¹ng ®Ó cøu sèng con!” (MÑ t«i)
8. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN Đọc các câu văn sau và chỉ 1. Tính liên kết trong văn bản ra sự thiếu liên 2. Phương tiện liên kết trong văn bảnĐể Enkết-ri của-co hiểuchúng? được Hãy ý a. Tìm hiểu ví dụ củasửa bố lại cần thành bổ - Đoạn văn 1. cần bổ sung ý sungmột đoạný sau văn có nghĩa ViÖc như thÕ kh«ng bao giê con ®ưîc t¸i ph¹m n÷a. En-ri- c« cña bè ¹!Sù hçn l¸o cña con như mét nh¸t dao ®©m vµo tim bè vËy!
9. Tiết 4. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾTĐọc các câu văn sau và chỉ TRONG VĂN BẢN ra sự thiếu liên 1. Tính liên kết trong văn bản kết của chúng? Hãy 2. Phương tiện liên kết trong văn bảnsửa lại thành a. Tìm hiểu ví dụ một đoạn văn có nghĩa - Đoạn văn 1. cần bổ sung ý - Đoạn văn 2.
10. 1. Mét ngµy kia, cßn xa NL. Mét ngµy kia, cßn xa l¾m, ngµy ®ã con sÏ biÕt l¾m, ngµy ®ã con sÏ biÕt thÕ nµo lµ kh«ng ngñ thÕ nµo lµ kh«ng ngñ ®ưîc. ®ưîc(1). GiÊc ngñ ®Õn Cßn b©y giê giÊc ngñ ®Õn víi con dÔ dµng như víi con dÔ dµng như uèng mét li s÷a, ¨n mét uèng mét li s÷a, ¨n mét c¸i kÑo(2).Gư¬ng mÆt c¸i kÑo .Gư¬ng mÆt thanh tho¸t cña ®øa trÎ thanh tho¸t cña con tùa tùa nghiªng trªn gèi nghiªng trªn gèi mÒm, mÒm, ®«i m«i hÐ më vµ ®«i m«i hÐ më vµ thØnh thØnh tho¶ng chóm l¹i tho¶ng chóm l¹i như như ®ang mót kÑo(3). ®ang mót kÑo. (Cæng trêng më ra)
11. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN 1. Tính liên kết trong văn bản cần bổ sung 2. Phương tiện liên kết trong văn bảncụm từ và sửa a. Tìm hiểu ví dụ lại thành một đoạn văn có - Đoạn văn 1. cần bổ sung ý nghĩa như sau - Đoạn văn 2. Giữa câu 1 và 2 cần thêm tờ kết nối “Còn bây giờ” Giữa câu 1,2 và 3 dùng từ “ đứa trẻ” là đối tượng không đồng nhất, nên thay từ “đứa trẻ” bằng từ “con”
12. TLV: LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN I. LIÊN KẾT VÀ PHƯƠNG TIỆN LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN 1. Tính liên kết trong văn bản QuaCùng tìm với hiểu điều vd kiệnem hãy đó cáccho 2. Phương tiện liên kết trong văn bảnbiết một vb có câu trong vb a. Tìm hiểu ví dụ tínhphải liên sử dụngkết trướccác hếtphương phải ghi nhớ 2 SGK/18) có điềutiện kiện gì? gì - §Ó v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt, ngưêi viÕt (ngêi nãi) ph¶i lµm cho néi dung c©u, c¸c ®o¹n thèng nhÊt vµ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau; - Đång thêi, ph¶i biÕt kÕt nèi c¸c c©u, c¸c ®o¹n ®ã b»ng nh÷ng phư¬ng diÖn ng«n ng÷ (tõ, c©u ) thÝch hîp.
13. II. LUYỆN TẬP. 1. Bài tập 1. (SGK/18) Bµi tËp 1/18: S¾p xÕp nh÷ng c©u v¨n dưíi ®©y theo mét thø tù hîp lÝ ®Ó t¹o thµnh mét ®o¹n v¨n cã tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ.
14. 1. Bµi tËp 1/18: S¾p xÕp nh÷ng c©u v¨n dưíi ®©y theo mét thø tù hîp lÝ ®Ó t¹o thµnh mét ®o¹n v¨n cã tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ. (1)Mét quan chøc cña thµnh phè ®· kÕt thóc buæi lÔ ph¸t thưëng như sau:(2)Vµ «ng ®ưa tay chØ vÒ phÝa c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o ngåi trªn c¸c hµnh lang .(3)C¸c thÇy, c¸c c« ®Òu ®øng dËy vÉy mò, vÉy kh¨n ®¸p l¹i, tÊt c¶ ®Òu xóc ®éng vÒ sù biÓu lé lßng yªu mÕn Êy cña häc sinh.(4)” Ra khái ®©y, c¸c con ¹, c¸c con kh«ng quªn göi lêi chµo vµ lßng biÕt ¬n ®Õn nh÷ng ngưêi v× c¸c con mµ kh«ng qu¶n bao mÖt nhäc, nh÷ng ngưêi ®· hiÕn c¶ trÝ th«ng minh vµ lßng dòng c¶m cho c¸c con, nh÷ng ngưêi sèng vµ chÕt v× c¸c con, vµ hä ®©y nµy!”(5)Nghe lêi kªu gäi c¶m ®éng, ®¸p øng ®óng nh÷ng t×nh c¶m cña m×nh, tÊt c¶ häc sinh ®Òu ®øng dËy, dang tay vÒ phÝa c¸c thÇy , c¸c c«.
15. 1. Bµi tËp 1/18:1-4-2-5-3 (1)Mét quan chøc cña thµnh phè ®· kÕt thóc buæi lÔ ph¸t thưëng như sau:4)” Ra khái ®©y, c¸c con ¹, c¸c con kh«ng quªn göi lêi chµo vµ lßng biÕt ¬n ®Õn nh÷ng ngưêi v× c¸c con mµ kh«ng qu¶n bao mÖt nhäc, nh÷ng ngưêi ®· hiÕn c¶ trÝ th«ng minh vµ lßng dòng c¶m cho c¸c con, nh÷ng ngưêi sèng vµ chÕt v× c¸c con, vµ hä ®©y nµy!” (2)Vµ «ng ®ưa tay chØ vÒ phÝa c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o ngåi trªn c¸c hµnh lang .(5)Nghe lêi kªu gäi c¶m ®éng, ®¸p øng ®óng nh÷ng t×nh c¶m cña m×nh, tÊt c¶ häc sinh ®Òu ®øng dËy, dang tay vÒ phÝa c¸c thÇy , c¸c c«. (3)C¸c thÇy, c¸c c« ®Òu ®øng dËy vÉy mò, vÉy kh¨n ®¸p l¹i, tÊt c¶ ®Òu xóc ®éng vÒ sù biÓu lé lßng yªu mÕn Êy cña häc sinh. -> Liªn kÕt vÒ néi dung: c¸c c©u trong ®o¹n ph¶i ®ưîc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ.
16. Bµi tËp 2:/19 C¸c c©u ®· cã tÝnh liªn kÕt chưa? v× sao? H·y chØ ra phương tiÖn ng«n ng÷ ®ưîc dïng ®Ó liªn kÕt trong ®o¹n? (1)T«i nhí ®Õn mÑ t«i “lóc ngưêi cßn sèng t«i lªn mưêi”. (2) MÑ t«i ©u yÕm d¾t tay t«i ®i trªn con ®ưêng dµi vµ hÑp. (3) S¸ng nay, lóc c« gi¸o ®Õn th¨m, t«i nãi víi mÑ cã nhì thèt ra mét lêi thiÕu lÔ ®é. (4) Cßn chiÒu nay, mÑ hiÒn tõ cña t«i cho t«i ®i d¹o ch¬i víi anh con trai lín cña b¸c g¸c cæng.
17. Bµi tËp 2:/19 C¸c c©u ®· cã tÝnh liªn kÕt chưa? v× sao? H·y chØ ra phư¬ng tiÖn ng«n ng÷ ®ưîc dïng ®Ó liªn kÕt trong ®o¹n? (1)T«i nhí ®Õn mÑ t«i “lóc ngưêi cßn sèng t«i lªn mưêi”. (2) MÑ t«i ©u yÕm d¾t tay t«i ®i trªn con ®ưêng dµi vµ hÑp. (3) S¸ng nay, lóc c« gi¸o ®Õn th¨m, t«i nãi víi mÑ cã nhì thèt ra mét lêi thiÕu lÔ ®é. (4) Cßn chiÒu nay, mÑ hiÒn tõ cña t«i cho t«i ®i d¹o ch¬i víi anh con trai lín cña b¸c g¸c cæng. => §o¹n v¨n chØ cã liªn kÕt h×nh thøc mµ chưa cã sù liªn kÕt vÒ néi dung, ý nghÜa.
18. Bµi tËp 3/19 §iÒn tõ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng Bµ ¬i! Ch¸u thưêng vÒ ®©y, ra vưên, ®øng dưíi gèc na, gèc æi mong t×m l¹i h×nh bãng cña bµ vµ nhí l¹i ngµy nµo bµ trång c©y, ch¸u ch¹y lon ton bªn bµ. Bµ b¶o khi nµo c©y cã qu¶ bµ sÏ dµnh qu¶ to nhÊt, ngon nhÊt cho ch¸u , nhng ch¸u l¹i b¶o qu¶ to nhÊt, ngon nhÊt ph¶i ®Ó phÇn bµ.ThÕ lµ bµ «m ch¸u vµo lßng , h«n ch¸u mét c¸i thËt kªu. (Theo NguyÔn Thu Thñy Tiªn, Nh÷ng bøc thư ®o¹t gi¶i UPU)
19. Bài thêm: Sắp xếp các câu văn theo thứ tự hợp lý tạo đoạn văn có tính liên kết • Và “ Cổng trường mở ra” cũng chính là những kỉ niệm của tác giả Lí Lan viết về những kỉ niệm của mìnhvề tuổi thơ, lần đầu tiên được cắp sách tới trường qua lời kể với đứa con cũng sắp đi học của mình.(1) Có lẽ, ai cũng có một thời như vậy.(2) • Mỗi người chúng ta ai cũng có những kỉ niệm về thời thơ ấu, lần đầu tiên được cắp sách đi tới trường với biết bao nhiêu sự ngỡ ngàng và rụt rè. (3) • Là khi lần đầu tiên được mặc bộ đồng phục đẹp, tóc được tết gọn gàng để đi cùng mẹ tới trường- nơi đầu tiên dạy chúng ta cách trưởng thành và làm những người công dân tốt. (4)
20. Bài thêm: Sắp xếp các câu văn theo thứ tự hợp lý tạo đoạn văn có tính liên kết • Mỗi người chúng ta ai cũng có những kỉ niệm về thời thơ ấu, lần đầu tiên được cắp sách đi tới trường với biết bao nhiêu sự ngỡ ngàng và rụt rè. (3) Có lẽ, ai cũng có một thời như vậy.(2) Là khi lần đầu tiên được mặc bộ đồng phục đẹp, tóc được tết gọn gàng để đi cùng mẹ tới trường- nơi đầu tiên dạy chúng ta cách trưởng thành và làm những người công dân tốt. (4)Và “ Cổng trường mở ra” cũng chính là những kỉ niệm của tác giả Lí Lan viết về những kỉ niệm của mìnhvề tuổi thơ, lần đầu tiên được cắp sách tới trường qua lời kể với đứa con cũng sắp đi học của mình.(1)
21. Hướng dẫn học và làm bài ở nhà + Häc thuéc néi dung ghi nhí bµi häc. + ViÕt ®o¹n v¨n khoảng 5 ®Õn 7 c©u theo chñ ®Ò vÒ t×nh mÑ con ( chØ ra tÝnh liªn kÕt vÒ néi dung vµ tõ ng÷ lµm phư¬ng tiÖn ng«n ng÷ trong ®o¹n v¨n ®ã.) + So¹n bµi “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª” + §äc văn bản vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK.