Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 23: Mùa xuân nho nhỏ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài 23: Mùa xuân nho nhỏ

1. MÙA XUÂN NHO NHỎ THANH HẢI
2. I TÌM HIỂU CHUNG
3. 1, Tác giả Điền tiếp thông tin về tác giả Thanh Hải trong bảng sau: -Tên thật : Phạm Bá Ngoãn - Quê : tỉnh Thừa Thiên – Huế. - Là nhà thơ cách mạng tham gia hai cuộc kháng chiến. -Phong cách thơ: Thơ ông bình dị, nhẹ nhàng nhưng đậm chất triết lí về cuộc đời, thể hiện tình yêu cuộc sống tha thiết.
4. 1, Tác giả -Tên thật : Phạm Bá Ngoãn. - Quê : tỉnh Thừa Thiên – Huế. - Là nhà thơ cách mạng tham gia hai cuộc kháng chiến. - Các tác phẩm chính: + Những đồng chí trung kiên (1962) +Huế mùa xuân – 2 tập(1970-1975) +Dấu võng Trường Sơn (1977) +Mưa xuân đất này (1982) +Thơ Thanh Hải (1982)
5. 2, Tác phẩm Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được viết vào tháng 11/1980, không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời, thể hiện niềm Nêuyêu mến hoàn cuộc cảnh sống sáng đất nướctác thiết tha và ước nguyệncủa của tácbài giả.thơ Mùa xuân
6. 3, Đọc-bố cục: Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ðất nước bốn nghìn năm Một mùa xuân nho nhỏ Ơi con chim chiền chiện Vất vả và gian lao Lặng lẽ dâng cho đời Hót chi mà vang trời Ðất nước như vì sao Dù là tuổi hai mươi Từng giọt long lanh rơi Cứ đi lên phía trước. Dù là khi tóc bạc. Tôi đưa tay tôi hứng. Ta làm con chim hót Mùa xuân ta xin hát Mùa xuân người cầm súng Ta làm một cành hoa Câu Nam ai, Nam bình Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồng Ta nhập vào hoà ca Nước non ngàn dặm mình Lộc trải dài nương mạ Một nốt trầm xao xuyến. Nước non ngàn dặm tình Tất cả như hối hả Nhịp phách tiền đất Huế Tất cả như xôn xao
7. Khổ 1: Cảm xúc trước mùa xuân 1 thiên nhiên đất nước 2 Khổ 2 +3: Cảm xúc về mùa xuân của đất nước Bố cục 3 Khổ 4 +5: Ước nguyện của tác giả Khổ 6: Lời ngợi ca quê hương 4 đất nước qua điệu dân ca xứ Huế
8. II TÌM HIỂU CHI TIẾT
9. 1,Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên đất nước Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi! Con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng.
10. Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi! Con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi NGHỆ THUẬT Đảo ngữ,hình ảnh chọn lọc,gam màu sắc,ẩm dụ chuyển đổi cảm giác
11. ➔ Không gian cao rộng,cả màu sắc tươi thắm của mùa xuân,cả âm thanh vang vọng,tươi cui của tiếng chim chiền chiện.Một bức tranh xứ Huế rất mơ mộng,tươi đẹp.
12. Giọt sương, giọt mùa xuân. Giọt âm thanh của tiếng chim.
13. Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng . Thiên nhiên Hình ảnh : dòng sông, bông hoa Mênh mang, dịu nhẹ, thanh mát mùa xuân Màu sắc : xanh, tím Sống động, Âm thanh : tiếng chim tươi vui Cảm xúc của nhà thơ hứng
14. Giọt sương, giọt mùa xuân. Giọt âm thanh tiếng chim. Nhà thơ không chỉ nghe thấy âm thanh mà còn có cảm giác như nhìn thấy âm thanh ấy kết thành giọt và đặc biệt còn tiếp xúc “hứng ” được. Nghệ thuật : chuyển đổi cảm giác tinh tế.
15. Tôi đưa tay tôi hứng =>*Bức Tâm tranh trạng xứ say Huế sưa đẹp ,ngây và thơ ngất củamộng,vui nhà thơ tươi trước ,đầy vẻ sức đẹp sống.Và của thiên nhiên,đấttrung tâm trờicủa bứclúc vào tranh xuân. đó chính là 1 con người đang say sưa,ngây ngất
16. 2,Hình ảnh mùa xuân của đất nước Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao
17. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồngđồng Lộc trải dài nương mạ -Lộc,là biểu tượng tươi đẹp của mùa xuân.Lộc biểu hiện sức -Ngườikhỏe,sức cầm vươn súng,người lên,đầy niềmNghệ ra đồng:Hai tin thuật vào tương lực lượnglai. chính của cách-Người mạng cầm làm súng,người nhiệm- Điệp vụrangữ: đồng sản Mùa xuấtlà những xuân,lộc và chiến con người đấu,xây đã tạo dựng vànên bảo mùa vệ xuân =>NhấnTổ Quốc,những phồn mạnh thực,mang hình con chứaảnh người mùakhát đã vọngxuân tạo lớn nêncủa lao,muôn mùa xuânthuở phồnvề cuộc thực,mang sống hòađất bình,notrời chứa trong khátấm. lộc vọng non. lớn lao,muôn thuở về cuộc sống hòa bình,no ấm.
18. Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao Nghệ thuật - Điệp ngữ :tất cả và từ láy(hối hả,xôn xao) -> Mùa xuân về ,nhịp sống của đất nước ,con người trở lên hối hả,âm thanh xôn xao.
19. Ðất nước bốn nghìn năm Đất nước:-Vất vả và gian lao - Như vì sao Vất vả và gian lao -Cứ đi lên phía trước. Ðất nước như vì sao -> Đất nước trải qua 4000 năm lịch Cứ đi lên phía trước. sử với biết bao khổ thăng trầm Tính từ: vất vả, gian lao đúc kết quá khứ lịch sử dân tộc với biết bao gian khổ, thăng trầm. Đất nước được hình dung bằng một hình ảnh so sánh đẹp, kì vĩ: vì sao: vì tinh tú lấp lánh trên bầu trời -> gợi liên tưởng đến vẻ đẹp, ánh sáng và hi vọng. - Tự hào, tin tưởng đất nước mãi là mùa xuân rực rỡ. Sức sống của mùa xuân đất nuớc).
20. 3,Ước nguyện của tác giả: Ta làm con chim hót Nghệ thuật Ta làm một cành hoa - Điệp ngữ Ta nhập vào hoà ca :"ta làm” "ta Một nốt trầm xao xuyến. nhập”:các số từ chỉ số ít (một,con) -> Muốn được sống có ích,cống hiến cho đời 1 lẽ tự nhiên như con chim kết hợp với mang đến tiếng hót,bông hoa tỏa các danh hương sắc cho đời,nốt nhạc trầm làm từ(chim,hoa cho bản hòa ca,trở lên xao xuyến lòng người ,nốt trầm)
21. Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến. Cách xưng hô từ "tôi" sang "ta", ước nguyện, tâm niệm của nhà thơ cũng là ước nguyện, tâm niệm chung của nhiều người.
22. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Nghệ thuật: - ẩn dụ: mùa xuân nho nhỏ: một cuộc đời từ láy: nho nhỏ, lặng lẽ điệp ngữ: Dù là Hoán dụ: tuổi hai mươi( tuổi trẻ), tóc bạc( tuổi già)
23. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. - > Ước nguyện khiêm nhường, chân thành của nhà thơ - được làm một mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, của cuộc đời chung bất chấp tuổi tác và thời gian. => Lời lẽ bình dị, nhẹ nhàng, khiêm tốn nhưng có sức khái quát cao về một lẽ sống chân chính, sống đẹp, sống có ích.
24. 4, Lời ngợi ca quê hương: Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế Nam Ai Ta xin hát: Nam Bình ->Tấm lòng ân nghĩa, thủy chung
25. III,Tổng kết: 12,Nội,Nghệ dung thuật •Bài•Thểthơ thơlà nămtiếng tiếng,lòng cóyêu nhạcmến điệuvà tronggắn sáng,bó thiết thiếttha vớithađất gần nước,gũi vớivới dâncuộc ca đời; thể hiện ước nguyện chân•Nhiềuthành hìnhcủa ảnhnhà đẹp,thơ giảnmuốn dị, gợiđược cảmcống hiến, đóng góp•Nhiềumột somùa sángxuân và ẩnnho dụ sángnhỏ vàotạo mùa xuân lớn lao của dân tộc. Từ đó mở ra những suy nghĩ về ý nghĩa và giá trị cuộc sống của mỗi cá nhân là sống có ích, có cống hiến cho cuộc đời chung.