Bài giảng Vật lí Khối 7 - Bài 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Khối 7 - Bài 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

1. Người dân TP HCM được dịp ngắm nguyệt thực toàn phần "mãn nhãn" vào tối 10/12/2011 .
2. Đến 19h45, nguyệt thực một phần bắt đầu diễn ra, mọi người thích thú với hình ảnh mặt trăng bị che dần. Tiếng ồ, à trầm trồ vang lên khắp nơi
3. Đến 21h, hiện tượng nguyệt thực toàn phần bắt đầu, mặt trăng đã chuyển sang màu đỏ và tối đi. 21h33, nguyệt thực đạt cực đại, mặt trăng tối nhất và màu đỏ đậm nhất. Đến 22h00 mây kéo đến kết thúc một buổi quan sát thú vị và mãn nhãn đối với những người yêu thích thiên văn quan sát hiện tượng này.
4. KiÓm tra bµi cò C©u hái : - H·y ph¸t biÓu néi dung cña ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng. -Tia s¸ng ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo? H·y biÓu diÔn mét tia s¸ng SM §¸p ¸n: -§L: Trong m«i trêng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ¸nh s¸ng truyÒn ®i theo ®êng th¼ng -BiÓu diÔn tia s¸ng b»ng mét ®êng th¼ng cã híng S M
5. Ban ngµy trêi n¾ng, kh«ng cã m©y, ta nh×n thÊy bãng cña mét cét ®Ìn in râ nÐt trªn mÆt ®Êt. Khi cã 1 ®¸m m©y máng che khuÊt mÆt trêi th× bãng ®ã bÞ nhoÌ ®i. V× sao cã sù biÕn ®æi ®ã?
6. ThÝ nghiÖm 1 Mµn ch¾n C1. H·y chØ ra trªn mµn ch¾n vïng Vïng s¸ng s¸ng, vïng tèi. Gi¶i thÝch v× sao c¸c vïng ®ã l¹i tèi hoÆc MiÕng b×a s¸ng? §Ìn pin Vïng tèi Mở đèn Hình 3.1 - Cã vïng tèi trªn mµn ch¾n v× ¸nh s¸ng tõ ngän ®Ìn chiÕu tíi mµn ch¾n ®· bÞ miÕng b×a ch¾n l¹i. - Cã vïng s¸ng trªn mµn ch¾n v× cã ¸nh s¸ng tõ ngän ®Ìn chiÕu tíi.
7. NhËn xÐt Trªn mµn ch¾n ®Æt phÝa sau vËt c¶n cã mét vïng kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ tíinguån s¸ng gäi lµ bãng tèi
8. ThÝ nghiÖm 2. H·y quan s¸t trªn mµn ch¾n ba vïng s¸ng, tèi kh¸c nhau. C2. h·y chØ ra trªn mµn ch¾n vïng nµo lµ bãng tèi, 3 vïng nµo ®îc 2 chiÕu s¸ng ®Çy ®ñ. NhËn xÐt ®é s¸ng cña vïng cßn l¹i 1 so víi 2 vïng trªn vµ gi¶i thÝch v× sao cã sù kh¸c nhau ®ã Hình 3.2 Mở đèn
9. -Vïng 1 lµ vïng bãng tèi, vïng 3 ®îc chiÕu s¸ng 3 ®Çy ®ñ. 2 -Vïng 2 s¸ng h¬n vïng 1 nh- 1 ng tèi h¬n vïng 3 .V× chØ nhËn ®îc 1 phÇn ¸nh s¸ng tõ nguån Hình 3.2 s¸ng chiÕu tíi. Mở đèn
10. NhËn xÐt: Trªn mµn ch¾n ®Æt phÝa sau vËt c¶n cã vïng chØ nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ .tíimét phÇn cña nguån s¸ng chiÕu gäi lµ vïng bãng nöa tèi.
11. * NhËt thùc Mặt trăng NhËt thùc2 toµn phÇn MẶT TRỜI NhËt thùc mét1 phÇn Trái Đất Hình 3.3 * NhËt thùc x¶y ra khi MÆt Tr¨ng che ¸nh s¸ng tõ MÆt Trêi chiÕu tíi Tr¸i §Êt
12. * NhËt thùc Mặt trăng NhËt thùc toµn phÇn MẶT TRỜI NhËt thùc mét phÇn Hình 3.3 Trái Đất * NhËt thùc toµn phÇn: Quan s¸t ®îc ë chç bãng tèi cña MÆt Tr¨ng trªn Tr¸i §Êt * NhËt thùc mét phÇn: Quan s¸t ®îc ë chç cã bãng nöa tèi cña MÆt Tr¨ng trªn Tr¸i §Êt
13. Mét sè h×nh ¶nh vÒ hiÖn tîng nhËt thùc phambayss.violet.vn
14. Mét sè h×nh ¶nh vÒ hiÖn tîng nhËt thùc phambayss.violet.vn
15. Vòng nhật hoa
16. Nhật thực hình khuyên xảy ra năm 2005 Vòng nhật hoa
17. C3. Gi¶i thÝch v× sao ®øng ë n¬i cã nhËt thùc toµn phÇn ta l¹i kh«ng nh×n thÊy mÆt trêi vµ thÊy trêi tèi l¹i. - N¬i cã nhËt thùc toµn phÇn n»m trong vïng bãng tèi cña MÆt Tr¨ng, bÞ MÆt Tr¨ng che khuÊt kh«ng cho ¸nh s¸ng MÆt Trêi chiÕu ®Õn, v× thÕ ®øng ë ®ã ta kh«ng nh×n thÊy MÆt Trêi vµ thÊy trêi tèi l¹i
18. Ngµy 24/10/1995 ë Phan ThiÕt (VN), ®· cã nhËt thùc toµn phÇn.T¹i thêi gian ®ã tØnh Phan ThiÕt: AA. §ang lµ ban ngµy vµ hoµn toµn kh«ng nh×n thÊy MÆt trêi. B. §ang lµ ban ngµy vµ nh×n thÊy mét phÇn MÆt trêi. C.§ang lµ ban ®ªm vµ hoµn toµn kh«ng nh×n thÊy MÆt tr¨ng. D.§ang lµ ban ®ªm vµ chØ nh×n thÊy mét phÇn MÆt tr¨ng. - H·y chØ ra c©u tr¶ lêi ®óng
19. *NguyÖt thùc Mặt trăng 3 2 MẶT A TRỜI 1 Hình 3.4 Trái Đất NguyÖt thùc x¶y ra khi MÆt Tr¨ng ®i vµo vïng bãng tèi hoÆc bãng nöa tèi cña Tr¸i ®Êt. Lóc nµy MÆt Tr¨ng kh«ng ®îc MÆt Trêi chiÕu s¸ng
20. *NguyÖt thùc Mặt trăng 3 2 MẶT A TRỜI 1 Hình 3.4 Trái Đất C4 : H·y chØ ra trªn (h×nh3.4) mÆt tr¨ng ë vÞ trÝ - VÞ trÝ 1 cã nguyÖt thùc toµn phÇn. VÞ trÝ 2 vµ 3 thÊy nµo th× ngêi ®øng ë ®iÓm A trªn tr¸i ®Êt thÊy cã tr¨ng s¸ng tr¨ng s¸ng, thÊy cã nguyÖt thùc?
21. NguyÖt thùc 9/11/2003
22. Mét sè h×nh ¶nh vÒ hiÖn tîng nguyÖt thùc phambayss.violet.vn
23. Người dân TP HCM được dịp ngắm nguyệt thực toàn phần "mãn nhãn" vào tối 10/12/2011 .
24. Đến 19h45, nguyệt thực một phần bắt đầu diễn ra,
25. Đến 21h, hiện tượng nguyệt thực toàn phần bắt đầu, mặt trăng đã chuyển sang màu đỏ và tối đi. 21h33, nguyệt thực đạt cực đại, mặt trăng tối nhất và màu đỏ đậm nhất.
26. Mét ®Þa ph¬ng A nµo ®ã cã hiÖn tîng NguyÖt thùc toµn phÇn x¶y ra, t¹i thêi gian ®ã: A. §Þa ph¬ng ®ã ®ang lµ ban ngµy vµ kh«ng nh×n thÊy MÆt trêi. B. §Þa ph¬ng ®ã n»m trong vïng bãng ®en cña MÆt tr¨ng vµ kh«ng ®îc MÆt trêi chiÕu s¸ng. C. §Þa ph¬ng ®ã ®ang lµ ban ®ªm vµ chØ nh×n thÊy mét phÇn MÆt tr¨ng. D.D §Þa ph¬ng ®ã ®ang lµ ban ®ªm, c¶ MÆt tr¨ng vµ ®Þa ph¬ng ®ã kh«ng ®îc chiÕu s¸ng. H·y chän c©u tr¶ lêi ®óng
27. *VËn dông C5. H·y lµm l¹i TN ë h×nh 3.2. Di chuyÓn miÕng b×a tõ tõ l¹i gÇn mµn ch¾n. Quan s¸t bãng tèi vµ bãng nöa tèi trªn mµn, xem chóng thay ®æi ntn? - NÕu dÞch chuyÓn l¹i gÇn mµn ch¾n th× vïng bãng tèi vµ vïng bãng nöa tèi nhá dÇn. Khi b×a gÇn s¸t mµn ch¾n th× kh«ng cßn bãng nöa tèi n÷a, chØ cßn vïng bãng tèi râ nÐt
28. C6. Ban ®ªm, dïng mét quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc ®ang s¸ng, trªn bµn sÏ tèi, cã khi kh«ng thÓ ®äc s¸ch ®îc. Nhng nÕu dïng quyÓn vë che ®Ìn èng th× ta vÉn ®äc s¸ch ®îc. Gi¶i thÝch v× sao cã sù kh¸c nhau ®ã? - Khi dïng vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc, bµn häc n»m trong vïng bãng tèi sau quyÓn vë kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ ®Ìn nªn ta kh«ng ®äc ®îc s¸ch. Dïng quyÓn vë kh«ng che kÝn ®îc ®Ìn èng v× bµn n»m trong vïng bãng nöa tèi sau quyÓn vë, nhËn ®îc mét phÇn ¸nh s¸ng tõ ®Ìn tíi nªn ta vÉn ®äc ®îc s¸ch
29. GHi nhí - Bãng tèi n»m ë phÝa sau vËt c¶n, kh«ng nhËn ®- îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng truyÒn tíi. - Bãng nöa tèi n»m ë phÝa sau vËt c¶n, nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng truyÒn tíi. - NhËt thùc toµn phÇn( hay mét phÇn) quan s¸t ®- îc ë chç cã bãng tèi ( hay bãng nöa tèi) cña mÆt tr¨ng trªn tr¸i ®Êt. - NguyÖt thùc x¶y ra khi mÆt tr¨ng bÞ tr¸i ®Êt che khuÊt kh«ng ®îc mÆt trêi chiÕu s¸ng.
30. Híng dÉn häc ë nhµ -Häc thuéc phÇn ghi nhí trong SGK - §äc phÇn cã thÓ em cha biÕt. - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT.