Bài giảng Vật lí Khối 8 - Bài 1: Chuyển động cơ học - Năm học 2019-2020

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Khối 8 - Bài 1: Chuyển động cơ học - Năm học 2019-2020

1. Tiết 1. Bài 1. CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
2. GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH MƠN VẬT LÍ LỚP 8 CHƯƠNG I: CƠ HỌC CHƯƠNG II: NHIỆT HỌC
3. Tiết 1. Bài 1. CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC Mặt Trời mọc ở đằng Đơng, lặn ở đằng Tây. Như vậy cĩ phải là Mặt Trời chuyển động cịn Trái Đất đứng yên khơng? Bài học này sẽ giúp các em trả lời câu hỏi trên. Tây Đơng
4. I/Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên? C1: Làm thế nào để nhận biết một ơtơ trên đường, một chiếc thuyền trên sơng, một đám mây trên trời đang chuyển động hay đứng yên? TL: Cĩ nhiều cách khác nhau, cĩ thể so sánh vị trí của ơ tơ, thuyền, đám mây với vật nào đĩ đứng yên bên đường, bờ sơng
5. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ? Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đĩ so với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc). Cĩ thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì ta nĩi vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học (gọi tắt là chuyển động ). ❖ : Trong tình huống sau vật nào chuyển động so với vật nào (nĩi rõ vật được chọn làm mốc) ? Con ngựa Nếu lấy con ngựa làm chuyển động so với mốc thì cây cĩ được coi là cây.(Cây được chọn chuyển động khơng ? Tại làm mốc). sao ? ?
6. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ? Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đĩ so với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc). Cĩ thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì ta nĩi vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học (gọi tắt là chuyển động ). ❖ : Trong tình huống sau vật nào chuyển động so với vật nào (nĩi rõ vật được chọn làm mốc) ? Nếu lấy con ngựa làm mốc thì cây được coi là chuyển động so với con ngựa vì vị trí của cây so với con ngựa thay đổi theo thời gian.
7. C2. Hãy tìm ví dụ về chuyển động cơ học, trong đĩ chỉ rõ vật được chọn làm mốc. C3. Khi nào một vật được coi là đứng yên? Hãy tìm ví dụ về vật đứng yên, trong đĩ chỉ rõ vật được chọn làm mốc. TL:  -Khi vật khơng thay đổi vị trí đối với một vật khác được chọn làm mốc thì được gọi là đứng yên. Vật mốc Ví dụ: Người ngồi trên thuyền đang trơi theo dịng nước, và vị trí của người đĩ ở trên thuyền khơng đổi nên so với thuyền thì người ở trạng thái đứng yên.
8. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC II / Tính tương đối của chuyển động và đứng yên • Hành khách ngồi trên một toa tàu đang rời khỏi nhà ga ( H.1.2) C4: So với nhà ga thì hành khách chuyển động hay đứng yên?
9. Vật mốc C4: So với nhà ga thì hành khách chuyểnđang chuyểnđộng hayđộng đứngvì vị trí yêncủa?khách Tại saoso? với nhà ga là thay đổi( mỗi lúc càng xa dần). ĐƯỜĐƯỜNGNG SSỐỐ 3 3
10. Vật mốc C5: So với toa tàu thì hành khách chuyểnđứng yênđộngvì vịhaytrí củađứngkhách yênkhơng? Tạithaysaođổi? so với toa tàu. ĐƯỜNGĐƯỜNG SỐSỐ 33
11. So với nhà Hành khách So với tàu ga Giải thích trên tàu đang ( vật mốc) ( vật mốc) rời ga Chuyển động x Vị trí thay đổi so với nhà ga Vị trí khơng thay đổi so với Đứng yên x nhà ga ➢ Chuyển động hay đứng yên cĩ tính tương đối
12. C6: Hãy dựa vào các câu trả lời trên để tìm ra từ thích hợp cho các chỗ trống của câu nhận xét sau đây: Một vật cĩ thể là chuyển động .đối với vật nhnàyưng lại là .đứng đốyêni với vật khác ĐƯỜĐƯỜNGNG SSỐỐ 3 3
13. C7. Hãy tìm ra ví dụ để minh họa cho nhận xét trên. • Ví dụ1: Hành khách chuyển động so với nhà ga nhưng đứng yên so với tàu. • Ví dụ 2: Người đi xe đạp, so với cây bên đường thì người đĩ chuyển động nhưng so với xe đạp thì người đĩ đứng yên.
14. Mặt Trời mọc ở đằng Đơng, lặn ở đằng Tây. Như vậy cĩ phải là Mặt Trời chuyển động cịn Trái Đất đứngTrả lyênời: khơng? Mặt trời thay đổi vị trí so với một điểm mốc gắn với Trái Đất( núi, cây cối ), vì vậy cĩ thể coi Mặt Trời chuyển động khi lấy mốc là Trái Đất.
15. III) Một số chuyển động thường gặp ❖ Các dạng chuyển động cơ học thường gặp là chuyển động thẳng, chuyển động cong và chuyển động trịn. ❖ Chuyển động trịn là một dạng chuyển động cong đặc biệt.
16. Hãy cho biết dạng chuyển động của một số vật sau: Máy bay chuyển động thẳng Đầu kim dây đồng hồ Quả bĩng bànChuyển động cong Chuyển động trịn C9: Hãy tìm thêm ví dụ về chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động trịn thường gặp trong đời sống?
17. Trái Đất quay quanh mặt trời
18. IV) VẬN DỤNG C10: Mỗi vật trong hình 1.4 chuyển động so với vật nào đứng yên so với vật nào? x
19. Vật mốc Người bên So với Ơ tơ Người lái xe Cây cột điện đường Ơ tơ x Đứng yên Chuyển động Chuyển động Người lái xe Đứng yên x Chuyển động Đứng yên Người bênđường Chuyển động Chuyển động x Chuyển động Cây cột điện Chuyển động Chuyển động Đứng yên x
20. Bài 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC IV / Vận dụng C11: Cĩ người nĩi: “Khi khoảng cách từ vật tới vật mốc khơng thay đổi thì vật đứng yên so với vật mốc”.theo em, nĩi như thế cĩ phải lúc nào cũng đúng khơng? Hãy tìm ví dụ minh họa cho lập luận của mình. Trả lời: Khoảng cách từ vật tới vật mốc khơng thay đổi thì vật đứng yên, nĩi như vậy khơng phải lúc nào cũng đúng ,cĩ trường hợp sai. VD như vật chuyển động trịn quanh vật mốc. → Chuyển động trịn của đầu kim đồng hồ.
21. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC GHI NHỚ • Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác gọi là chuyển động cơ học. • Chuyển động và đứngBài họcyên cầncĩ tính ghi tươngnhớ đối tuỳ thuộc vào vật được chọnnhữnglàm mốc nội. Ngườidung nào?ta thường chọn những vật gắn với Trái Đất làm vật mốc. • Các dạng chuyển động cơ học thường gặp là chuyển động thẳng, chuyển động cong.
22. Bài tập củng cố: Bài 1: (1.2 SBTVL8) Người lái đị đang ngồi yên trên chiếc thuyền thả trơi theo dịng nước. Câu mơ tả nào sau đây là đúng? A. Người lái đị đứng yên so với dịng nước. B. Người lái đị chuyển động so với dịng nước. C. Người lái đị đứng yên so với bờ sơng. D. Người lái đị chuyển động so vớic chiếc thuyền
23. Dặn dị ❖Học bài và làm lại các câu C1->C11 vào vở bài tập ❖Đọc thêm mục: “ Cĩ thể em chưa biết” ❖ Chú ý: khi nĩi một vật chuyển động hay đứng yên phải chỉ rõ vật chọn làm mốc. ❖ Làm các bài 1.1→1.5, 1.7, 1.11 trong SBT ❖ Chuẩn bị bài mới “ Vận tốc “
24. Tiết học kết thúc