Bài giảng Vật lí Lớp 7 - Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện - Trường THCS Hòa Đinh

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 7 - Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện - Trường THCS Hòa Đinh

1. TRƯỜNG THCS HÒA ĐINH V Ậ T L Ý 7 TIẾT 24 – SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN ngày 19 tháng 03 năm 2020 1
2. HS1 KIỂM TRA BÀI CŨ CâuCâu 2:1: HãyChiềudùngdòngmũiđiệntênđượcbiểu quydiễnướcchiềunhưdòngthế điệnnào?(trên sơ đồ) và chiều chuyển động Trả lời:của-ChoQuyêlectrônbiếtướcchiều: Chiềudòng(biểudòngđiệndiễnđiệntrongbênlàkimchiềungoàiloại ?từsơcực đồdương) trongquacácdâysơdẫnđồ sauvà các: thiết bị điện tới cực âm của nguồn điện. - Chiều dòng điện trong kim loại là chiều Trả lời: chuyển động của các êlectrôn có hướng. 2
3. HS2 KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: So sánh chiều dòng điện quy ước với chiều dòng điện trong kim loại ? - Chiều dòng điện quy ước ngược chiều với chiều dịch chuyển có hướng của các êlectrôn tự do trong kim loại. Câu 2: Quan sát hình sau và cho biết chiều dòng điện qua đèn có chiều từ : a. phải qua trái b. A cực dương và B cực âm c. trái qua phải d. A cực âm và B cực dương A B 3
4. Khi có dòng điện trong mạch, ta không thể nhìn thấy các điện tích dịch chuyển. Nhưng ta có thể nhận biết được sự tồn tại của nó nhờ quan sát các các tác dụng mà dòng điện gây ra. Hai trong số các tác dụng của dòng điện là Bây giờ chúng ta cùng tìm hiểu các tác dụng này của dòng điện 4
5. NỘI DUNG C1: Hãy kể tên một số dụng cụ, thiết bị I. Tác dụng nhiệt: thường dùng được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua. Trả lời: Các dụng cụ, thiết bị được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua là : Bàn là Mỏ hàn điện điện Bếp điện Nồi cơm điện 5
6. Và còn những dụng cụ, thiết bị khác nữa NỘI DUNG như là . . . I. Tác dụng nhiệt: Lò vi Máy sấy sóng tóc Máy thái rau củ Lò 6 đa năng MFC2 sưởi
7. NỘI DUNG C2: Hãy lắp mạch điện như sơ đồ I. Tác dụng nhiệt: hình 22.1 và tìm hiểu các nội dung sau đây: Hình 22.1 a) Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên không? Bằng cách nào để xác nhận điều đó? - Bóng đèn bị nóng lên, ta có thể cảm thấy khi sờ bằng tay b) Bộ phận nào của đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua? - Dây tóc bóng đèn 7
8. NỘI DUNG c) Khi đèn sáng bình thường, bộ phận I. Tác dụng nhiệt: đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500o C. Bảng dưới đây cho biết nhiệt độ nóng chảy của một số chất, hãy giải thích vì sao dây tóc bóng đèn thường được làm bằng vonfram? Nhiệt độ nóng Chất chảy ( oC) Vonfram 3370 Thép 1300 Đồng 1080 Chì 327 Người ta thường dùng Vonfram để làm dây tóc bóng đèn vì vonfram có nhiệt độ nóng chảy8 cao (33700C)
9. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: -Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện Vật dẫn điện nóng chạy qua lên khi có dòng Qua các câu C1 điện chạy qua và C2 các em có nhận xét gì ? 9
10. Dây sắt Mảnh giấy nhỏ Cầu chì Hình 22.2 C3. Các em hãy quan sát thí nghiệm theo hình 22.2 10
11. NỘI DUNG C3: Sau khi quan sát thí nghiệm I. Tác dụng nhiệt : hãy cho biết: -Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện chạy a) Có hiện tượng gì xảy ra với qua các mảnh giấy khi đóng công tắc? b) Từ quan sát trên, hãy cho biết dòng điện đã gây tác dụng gì với dây sắtTrả? lời a) Các mảnh giấy bị dây sắt đốt cháy đứt và rơi xuống b) Dòng điện đã làm cho dây sắt nóng lên (gây tác dụng nhiệt) 11
12. NỘI DUNG Qua các câu hỏi và thí nghiệm I. Tác dụng nhiệt: trên các em có kết luận gì về -Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện chạy qua tác dụng nhiệt của dòng điện ? Kết luận: Kết luận: Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị Khi có dòng điện chạy qua, nóng lên các vật dẫn bị .nóng. . . . lên. . . Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm Dòng điện chạy qua dây tóc dây tóc nóng tới nhiệt bóng đèn làm dây tóc nóng độ cao và phát sáng tới nhiệt. . . . . độ. . cao vàphát. . . . sáng. . . . 12
13. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: C4: Nếu trong mạch điện với -Vật dẫn điện nóng lên dây dẫn bằng đồng có nối xen khi có dòng điện chạy một đoạn dây chì (gọi là cầu qua chì) thì trong một số trường Kết luận: hợp do tác dụng nhiệt của dòng Khi có dòng điện chạy điện, dây dẫn có thể nóng lên qua, các vật dẫn bị trên 327oC. Hỏi khi đó có hiện nóng lên tượng gì xảy ra với đoạn dây Dòng điện chạy qua dây chì và với mạch điện? tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ Các em không cần vội vàng cao và phát sáng trả lời . Hãy quan sát các hình sau : 13
14. Một số hình ảnh về cầu chì Cầu chì tự rơi loại Cầu chì33 cao-35kv thế 115 kV Một cầu chì cao thế kiểu cũ đạt 20 kV Cầu chìCầuHộp ống cầu chì chì các cá MEM loại (30A & 15A) 14
15. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: C4: Nếu trong mạch điện với -Vật dẫn điện nóng lên dây dẫn bằng đồng có nối xen khi có dòng điện chạy một đoạn dây chì ( gọi là cầu qua chì) thì trong một số trường Kết luận: hợp do tác dụng nhiệt của dòng Khi có dòng điện chạy điện, dây dẫn có thể nóng lên qua, các vật dẫn bị trên 327oC. Hỏi khi đó có hiện nóng lên tượng gì xảy ra với đoạn dây Dòng điện chạy qua dây chì và với mạch điện? tóc bóng đèn làm dây Trả lời tóc nóng tới nhiệt độ Khi đó cầu chì nóng lên tới cao và phát sáng nhiệt độ nóng chảy và bị đứt. Mạch điện bị hở (bị ngắt mạch) , tránh hư hại và tổn thất có thể xảy ra. 15
16. NỘI DUNG Một trong những tác dụng quan trọng I. Tác dụng nhiệt: của dòng điện là phát sáng. Nhiều -Vật dẫn điện nóng lên khi có loại đèn điện hoạt động dựa trên tác dòng điện chạy qua dụng này. Kết luận: 1. Bóng đèn bút thử điện: Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên C5: Trong bóng đèn bút thử điện có chứa một chất khí ( khí xêôn). Hãy Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới quan sát bóng đèn này và cho nhận nhiệt độ cao và phát sáng xét về hai đầu dây bên trong nó II. Tác dụng phát Nhận xét: sáng:1. Bóng đèn bút thử Hai đầu dây điện: bên trong bóng đèn của bút thử điện tách rời nhau 16
17. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: C6: Hãy quan sát bóng đèn -Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện bút thử điện khi nó phát chạy qua sáng và trả lời câu hỏi sau Kết luận: đây: Đèn sáng do hai đầu dây Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây Dòng điện chạy qua dây tóc này phát sáng ? bóng đèn làm dây tóc nóng tới Trả lời nhiệt độ cao và phát sáng Đèn sáng do vùng chất khí II. Tác dụng phát sáng: giữa hai dầu dây đèn phát 1. Bóng đèn bút thử điện: sáng 17
18. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: -Vật dẫn điện nóng lên khi Kết luận: Dòng có dòng điện chạy qua điện chạy qua Kết luận: chất khí trong bóng đèn bút thử Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên điện làm chất khí này. .phát. . . .sáng. . . . . Qua các câu Dòng điện chạy qua dây tóc hỏi trên các bóng đèn làm dây tóc nóng em hãy hoàn tới nhiệt độ cao và phát thành kết sáng II. Tác dụng phát luận cho 1.sáng: Bóng đèn bút thử phần này điện:Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng 18
19. NỘI DUNG a) Hãy quan sát ảnh của đèn I. Tác dụng nhiệt: -Vật dẫn điện nóng lên khi điôt phát quang để nhận biết có dòng điện chạy qua hai bản kim loại to, nhỏ khác Kết luận: nhau ở bên trong đèn và hai Khi có dòng điện chạy qua, các đầu dây bên ngoài nối với vật dẫn bị nóng lên chúng Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ cao và phát sáng II. Tác dụng phát 1.sáng: Bóng đèn bút thử điện:Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng 2.Đèn điôt phát quang (đèn LED): Hình 22. 19 4
20. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: a) Thắp sáng đèn điôt phát -Vật dẫn điện nóng lên khi có quang bằng cách nối hai đầu dòng điện chạy qua Kết luận: dây của đèn vào hai cực của Khi có dòng điện chạy qua, các nguồn điện theo hình 22.5. vật dẫn bị nóng lên Quan sát xem đèn có sáng Dòng điện chạy qua dây tóc bóng không ? đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ K cao và phát sáng II. Tác dụng phát sáng: Pin 1. Bóng đèn bút thử điện:Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng 2. Đèn điôt phát quang (đèn LED): Hình 22.5 20
21. NỘI DUNG C7: Đảo ngược hai đầu dây I. Tác dụng nhiệt: đèn, nhận xét xem khi khi đèn -Vật dẫn điện nóng lên khi sáng thì dòng điện đi vào bản có dòng điện chạy qua cực nào của đèn Kết luận: Kết quả Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên Đèn LED chỉ sáng khi cực Dòng điện chạy qua dây tóc dương của pin nối với bản kim bóng đèn làm dây tóc nóng loại nhỏ của đèn tới nhiệt độ cao và phát sáng _ II. Tác dụng phát sáng: Pin + 1. Bóng đèn bút thử điện: K Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này 2. phátĐènsángđiôt phát quang (đèn LED): 21 Hình 22.5
22. NỘI DUNG I. Tác dụng nhiệt: - Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện chạy qua Các em hoàn thành kết luận Kết luận: cho phần này bằng cách chọn Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên từ thích hợp điền vào chỗ Dòng điện chạy qua dây tóc bóng trống đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ Kết luận: Đèn điôt cao và phát sáng II. Tác dụng phát sáng: phát quang chỉ cho 1. Bóng đèn bút thử điện: dòng điện đi qua Kết luận: Dòng điện chạy qua một chiều chất khí trong bóng đèn bút theo. . . . . . . . . . nhất thử điện làm chất khí này phát định và khi đó đèn sáng 2. Đèn điôt phát quang (đèn sáng LED):Kết luận: Đèn điôt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó đèn sáng III. Vận dụng: 22
23. NỘI DUNG Nào bây giờ chúng ta hãy vận dụng I. Tác dụng nhiệt: kiến thức đã học giải quyết các câu hỏi -Vật dẫn điện nóng lên khi có sau: dòng điện chạy qua C8: Dòng điện không gây tác Kết luận: dụng nhiệt trong các dụng cụ Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên nào dưới đây khi chúng hoạt Dòng điện chạy qua dây tóc động bình thường bóng đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ cao và phát sáng A. Bóng đèn bút II. Tác dụng phát sáng: thử điện 1. Bóng đèn bút thử điện: B. Đèn điôt phát Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút quang thử điện làm chất khí này phát C. Quạt điện 2.sáng Đèn điôt phát quang (đèn LED): Kết luận: Đèn điôt phát quang D. Không có trường hợp chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó nào đèn sáng III. Vận dụng: 23
24. NỘI DUNG C9: Cho mạch điện có sơ đồ như I/ Tác dụng nhiệt: hình 22.5. Nguồn điện là một -Vật dẫn điện nóng lên khi có dòng điện chạy qua chiếc pin với các cực (+) và (-) Kết luận: chưa biết. Hãy nêu cách làm khi Khi có dòng điện chạy qua, các sử dụng đèn điôt phát quang để vật dẫn bị nóng lên xác định xem A hay B là cực (+) Dòng điện chạy qua dây tóc của pin này và chiều dòng điện bóng đèn làm dây tóc nóng tới chạy trong mạch nhiệt độ cao và phát sáng K II/Tác dụng phát sáng: Pin 1. Bóng đèn bút thử điện: Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng 2. Đèn điôt phát quang (đèn LED): Kết luận: Đèn điôt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó đèn sáng 24 III. Vận dụng: Hình 22.5
25. NỘI DUNG Trả lời I/ Tác dụng nhiệt: -Vật dẫn điện nóng lên khi có - Đóng khoá K, nếu đèn dòng điện chạy qua Kết luận: không sáng đổi hai đầu Khi có dòng điện chạy qua, các dây đèn. Khi đèn sáng, bản vật dẫn bị nóng lên kim loại nhỏ trong đèn LED Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới nối với cực nào thì đó là nhiệt độ cao và phát sáng cực đương. Cực kia là cực II/Tác dụng phát sáng: âm 1. Bóng đèn bút thử điện: _ Pin + Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút K thử điện làm chất khí này phát sáng 2. Đèn điôt phát quang (đèn LED): Kết luận: Đèn điôt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó đèn sáng III. Vận dụng: 25 HG Hình 22.5 BT thêm
26. NỘI DUNG Ghi nhớ: I. Tác dụng nhiệt: - Vật dẫn điện nóng lên khi có •* Dòng điện đi qua dòng điện chạy qua Kết luận: mọi vật dẫn thông Khi có dòng điện chạy qua, các thường đều làm cho vật dẫn bị nóng lên vật dẫn nóng lên. Nếu Dòng điện chạy qua dây tóc bóng Và bây giờ : đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ vật dẫn nóng đến nhiệt cao và phát sáng Sauđộ caokhithìhọcphátxongsáng tiết II. Tác dụng phát sáng: học này chúng ta cần 1. Bóng đèn bút thử •* Dòng điện có thể làm điện:Kết luận: Dòng điện chạy qua ghi nhớ những gì ? chất khí trong bóng đèn bút thử sáng bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng điện và đèn điôt phát 2. Đèn điôt phát quang (đèn LED): Kết luận: Đèn điôt phát quang quang mặc dù các đèn chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó này chưa nóng tới đèn sáng nhiệt độ cao 26
27. Các em chuẩn bị tiết học tiếp theo ,Học nội dung ở vở ghi, kết hợp SGK .1٭ lắp mạch điện với các thiết bị tự tìm 2. Trả lời các câu C của bài học trong SGK và đọc thêm phần “ Có thể em chưa biết ” 3. Làm bài tập 22.1, 22.2, 22.3 trang 23 sách bài tập 4. Đọc kĩ nội dung bài 23: Tác dụng từ , tác dụng hóa và tác dụng sinh lý của dòng điện. 27
28. BT1: Bóng đèn tròn (dây tóc, sợi đốt) trong gia đình ở nhà em phát sáng là do: A. Tác dụng nhiệt của dòng điện. B. Tác dụng phát sáng của dòng điện. C. Vừa tác dụng nhiệt vừa tác dụng phát sáng. D. Dựa trên các tác dụng khác . BT2: Thiết bị, đồ dùng điện nào sau đây không hoạt động dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện? A. Bếp điện. B. Bàn ủi. C. Nồi cơm điện . D. Quạt máy. 28
29. BT3: Tác dụng nhiệt của dòng điện trong các thiết bị, đồ dùng điện nào sau đây là có ích: A. Bàn ủi điện. B. Máy sấy tóc. C. Lò nướng điện. D. Cả A, B, C đều đúng . BT4: Trong gia đình, điôt phát quang không có trong các thiết bị, đồ dùng điện nào sau đây : A. Tivi. B. Quạt trần. C. Máy vi tính . D. Đầu DVD. 29
30. BT5: Cầu chì có tác dụng gì trong mạch điện ở nhà em ?. A. Ngắt mạch điện khi có sự cố chập điện. B. Trang trí cho đẹp ở các bảng điện. C. Bảo vệ an toàn cho đồ dùng điện. D. Cả hai câu A và C đều đúng. BT6: Khi cầu chì trong nhà bị đứt chúng ta có thể: A. Dùng dây đồng thay thế. B. Dùng dây nhôm có cùng tiết diện. C. Dùng đinh sắt thay thế. D. Cả ba ( A, B, C đều sai ). 30
31. Xin cảm ơn quý Thầy Cô ! Chúc các em học tốt . 31
32. Xin cảm ơn quý Thầy Cô ! Chúc các em học tốt . 32