Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 4: Đoạn mạch nối tiếp - Trường THCS Tiên Cát

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 4: Đoạn mạch nối tiếp - Trường THCS Tiên Cát

1. V Â T L Ý 9
2. HS1: Khi đặt vào hai đầu dây dẫn một HĐT là 20V thì CĐDĐ chạy qua nó là 0,5A a. Tính điện trở của dây dẫn b.Nếu tăng HĐT thêm 5V thì lúc đó CĐDĐ chạy qua dây dẫn là bao nhiêu? HS2: Cho mạch điện như hình R vẽ.Biết ampe kế chỉ 0,8A hiệu A điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn là 4V a. Tính điện trở R b. Để ampe kế chỉ 1,2A thì HĐT A B + - phải tăng thêm bao nhiêu?
3. R1 R2 Liệu ta có thể thay thế 2 điện trở mắc nối tiếp bằng một điện trở để dòng điện chạy qua ? Ω mạch không thay đổi? Rtđ
4. I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp: 1. Nhớ lại kiến thức lớp 7: Trong đoạn mạch gồm 2 bóng đèn I1I1 I2I2 mắc nối tiếp: I I
5. Kết luận : Trong đoạn mạch nối tiếp: • Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm I = I1 = I2 • Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng các hiệu điện thế trên mỗi đèn U = U1 + U2
6. 2.Đoạn mạch gồm 2 điện trở mắc nối tiếp
7. C2: Hãy chứng minh rằng, đối với đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc nối tiếp, HĐT giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó. UR 11= UR22 Do R1nối tiếp R2 nên theo (1) ta có: I = I1 = I2 UUUU1 2 1 2 Theo ĐL Ôm ta có: I12 = ; I= Þ = RRRR1 2 1 2 U1 R1 Suy ra: (3) U2 R2
8. Kết luận : Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó U1 R1 U2 R2
9. II.ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP 1. Điện trở tương đương: Điện trở tương đương (Rtđ) là một điện trở có thể thay thế cho các điện trở sao cho với cùng 1 hiệu điện thế thì dòng điện chạy qua đoạn mạch vẫn có giá trị như trước. 2. Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp C3: Hãy chứng minh Rtđ = R1 + R2 Giải Ta có: U = U1 + U2 = I1R1 + I2R2 Vì I = I1 = I2 nên R = R1 + R2
10. 3. Thí nghiệm kiểm tra Mắc mạch điện theo h 4.1; h 4.2 để kiểm tra lại công thức? Hình 4.1 Hình 4.2 4. Kết luận: nối tiếp Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc có điện trở tương đương bằng tổng các điện trở thành phần Chú ý: SGK trang 12
11. III. VẬN DỤNG C4 Cho mạch điện như sơ đồ hình 4.2 + Khi công tác K mở, 2 đèn có hoạt động không? Vì sao? + Khi công tác K đóng, cầu chì bị đứt, 2 đèn có hoạt động không? Vì sao? + Khi công tác K đóng, dây tóc bóng đèn Đ1 bị đứt, đèn Đ2 có hoạt động không? Vì sao? Trong mạch điện mắc nối tiếp các dụng cụ điện nếu 1 dụng cụ điện bị hỏng làm mạch điện hở thì các dụng cụ điện còn lại sẽ không hoạt động.
12. C5 Cho 2 điện trở R1 = R2 = 20Ω được mắc như sơ đồ hình 4.3a a) Tính điện trở tương đương của đoạn mạch đó. b) Mắc thêm R3 = 20Ω vào đoạn mạch thì điện trở tương đương của đoạn mạch mới là bao nhiêu? So sánh điện trở đó với mỗi điện trở thành phần? Trả lời: a) Điện trở tương đương của đoạn mạch a: Rtđ = R1 + R2 = 20 + 20 = 40Ω b) Điện trở tương đương của đoạn mạch b: Rtđ = R1 + R2 + R3 = 20 + 20 + 20 = 60Ω Rtđ của đoạn mạch b lớn gấp 3 lần các điện trở thành phần.
13. *Mở rộng cho đoạn mạch gồm n điệ trở mắc nối tiếp: I = I1 = I2 = = In U = U1 +U 2 + +U n Rtđ = R1 + R2 + + Rn
14. Bài tập 1 Đặt hiệu điện thế U = 12V vào hai đầu đoạn mạch gồm điện trở R1 = 40Ω và R2 = 80Ω mắc nối tiếp. Hỏi cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch này là bao nhiêu? A. 0,1A B. 0,15A C. 0,25A D. 0,3A U U 12 I = = = = 0,1(A) Rtđ R1 + R2 40 + 80
15. Bài tập 2 Hai điện trở R1 , R2 và ampe kế được mắc nối tiếp với nhau vào hai điểm A, B. a) Vẽ sơ đồ mạch điện trên. b) Cho R1 = 5Ω, R2 = 10Ω, ampe kế chỉ 0,2A. Tính hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở và hiệu điện thế ở hai đầu đoạn mạch. 0,2 A A B
16. Tóm tắt R1 = 5Ώ 0,2 A R2 = 10Ω A B I = 0,2A U1 = ? (V) Giải Hiệu điện thế hai đầu mỗi điện trở: U2 = ? (V) Do mạch mắc nối tiếp nên ta có: I = I1 = I2 = 0,2A UAB = ? (V) U1 = I1.R1 = 0,2.5 =1(V ) U 2 = I2.R2 = 0,2.10 = 2(V ) Hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch: U AB = I.Rtđ = I.(R1 + R2 ) = 0,2.(5 +10) = 3(V )
17. BÀI TẬP VỀ NHÀ - Học thuộc phần ghi chép bài học. - Đọc phần “Có thể em chưa biết”. - Hoàn thành các bài tập 4.2,4.3,4.4,4.5 SBT - Đọc kỹ trước nội dung bài: “Đoạn mạch song song”
18. TRƯỜNG THCS TIÊN CÁT