Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 51: Bài tập quang hình học - Bùi Khắc Đạt

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 51: Bài tập quang hình học - Bùi Khắc Đạt

1. KIỂM TRA MIỆNG Vẽ ảnh của một vật tạo bởi thấu kính và nêu đặc điểm của ảnh vừa vẽ trong các trường hợp sau:( AB vuông góc với trục chính ). B F’ 1/ F A O B F’ 2/ F A O 2
2. 1. Ảnh của một vật tạo bởi TKHT: (d<f) B’ B F F’ A O A’ 3
3. 2. Ảnh của một vật tạo bởi TKPK: B B’ F’ F A A’ O 4
4. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 1.BÀI 1 . (SGK /135 Về hiện tượng khúc xạ ánh sáng) Một bình hình trụ tròn có N chiều cao 8cm và đường kính 20cm. Một HS đặt mắt nhìn vào trong bình sao cho A D thành bình vừa vặn che khuất hết đáy. P Q Khi đổ nước vào khoảng 8cm xấp xỉ 3/4 bình thì bạn đó vừa vặn nhìn thấy tâm 0 của đáy. Hãy vẽ tia sáng từ tâm B C 0 của đáy bình truyền tới 0 N’ mắt. 20cm Trước khi đổ nước vào bình mắt có nhìn thấy tâm O của đáy bình không? Trả lời Trước khi đổ nước vào bình mắt không nhìn thấy tâm O của đáy bình.
5. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 1.BÀI 1 . (SGK /135 Về hiện tượng khúc xạ ánh sáng) Một bình hình trụ tròn có N chiều cao 8 cm và đường kính 20 cm. Một HS đặt mắt nhìn vào trong bình sao cho thành bình vừa vặn che A D khuất hết đáy. P Q Khi đổ nước vào khoảng 8cm xấp xỉ 3/4 bình thì bạn đó vừa vặn nhìn thấy tâm 0 của đáy. Hãy vẽ tia sáng từ tâm 0 của đáy bình truyền tới N’ B 0 mắt. 20cm C Tại sao sau khi đổ nước thì mắt lại nhìn thấy tâm O của đáy bình? Trả lời Vì lúc này xảy ra hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
6. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 1.BÀI 1 . (SGK /135 Về hiện tượng khúc xạ ánh sáng) Một bình hình trụ tròn có N chiều cao 8 cm và đường kính 20 cm. Một HS đặt mắt nhìn vào trong bình sao cho A D thành bình vừa vặn che khuất hết đáy. P I Q Khi đổ nước vào khoảng 8cm xấp xỉ 3/4 bình thì bạn đó vừa vặn nhìn thấy tâm 0 của đáy. Hãy vẽ tia sáng từ tâm B 0 của đáy bình truyền tới 0 N’ C mắt. 20cm EmGiao hãy điểm vẽ đường giữa PQ truyền và DB của là điểm tia sáng gì? từ tâm O đến mắt. Trả lời Là điểm tới.
7. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 1.BÀI 1 . (SGK /135 Về hiện tượng khúc xạ ánh sáng) Một bình hình trụ tròn có N chiều cao 8 cm và đường kính 20 cm. Một HS đặt mắt nhìn vào trong bình sao cho A D thành bình vừa vặn che P I Q khuất hết đáy. Khi đổ nước vào khoảng xấp xỉ 3/4 bình thì bạn đó vừa vặn nhìn thấy tâm 0 của đáy. Hãy vẽ tia sáng từ tâm B 0 N’ C 0 của đáy bình truyền tới mắt. Lưu ý: Vẽ mặt cắt dọc của bình sao cho chiều cao và đường kính đáy bình theo tỷ lệ 2/5. -Vẽ đường thẳng PQ biểu diễn mặt nước đúng ở khoảng ¾ chiều cao bình.
8. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 2.BÀI 2 ( SGK/ 135 Về việc dựng ảnh của vật qua thấu kính hội tụ) Một vật sáng AB có dạng B mũi tên được đặt vuông góc F F’ với trục chính của một thấu A O kính hội tụ, cách thấu kính 12cm 16cm, A nằm trên trục chính. 16cm Thấu kính có tiêu cự là 12cm. a) Hãy vẽ ảnh của vật AB theo đúng tỉ lệ. b) Hãy đo chiều cao của ảnh và của vật trên hình vẽ và tính xem ảnh cao gấp bao nhiêu lần vật.
9. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 2.BÀI 2 ( SGK/ 135 Về việc dựng ảnh của vật qua thấu kính hội tụ) Một vật sáng AB có dạng mũi tên được đặt vuông góc với trục B I chính của một thấu kính hội tụ, F’ A’ cách thấu kính 16cm, A nằm trên trục chính. Thấu kính có tiêu cự A F O là 12cm a. Hãy vẽ ảnh của vật AB theo đúng tỉ lệ B’ b. Hãy đo chiều cao của ảnh và của vật trên hình vẽ và tính xem ảnh cao gấp bao nhiêu lần vật
10. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 2.BÀI 2 ( SGK/ 135 Về việc dựng ảnh của vật qua thấu kính hội tụ) Một vật sáng AB có dạng mũi tên được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ, cách thấu B I kính 16cm, A nằm trên trục chính. F’ A’ Thấu kính có tiêu cự là 12cm A F O a. Hãy vẽ ảnh của vật AB theo đúng tỉ lệ b. Hãy đo chiều cao của ảnh và B’ của vật trên hình vẽ và tính xem ảnh cao gấp bao nhiêu lần vật
11. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 2.BÀI 2 ( SGK/ 135 Về việc dựng ảnh của vật qua thấu kính hội tụ) Một vật sáng AB có dạng mũi tên được đặt vuông góc với B I trục chính của một thấu kính hội F’ A’ tụ, cách thấu kính 16cm, A nằm A F O trên trục chính.Thấu kính có tiêu cự là 12cm. a. Hãy vẽ ảnh của vật AB theo đúng tỉ lệ. B’ b.Hãy đo chiều cao của ảnh và của vật trên hình vẽ và tính xem ảnh cao gấp bao nhiêu lần vật.
12. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 2.BÀI 2 SGK /135) B I Một vật sáng AB có dạng mũi F’ A’ tên được đặt vuông góc với trục O chính của một thấu kính, cách A F thấu kính 16cm, A nằm trên trục chính.Thấu kính có tiêu cự là 12cm. A''' B OA B’ (g.g) = (1) a. Hãy vẽ ảnh của vật AB Ta có: OA'' B S OAB AB OA theo đúng tỉ lệ. A'B'FA ' ' Mặt khác FAB''' (g.g) = S S F' OI OI F'O b. Hãy đo chiều cao của ảnh A'B'F ' A ' OA '− F ' O và của vật trên hình vẽ và tính Mà AB=OI suy ra == (2) xem ảnh cao gấp bao nhiêu AB F'OFO ' OA' OA '− F'O lần vật. Từ (1) và (2) ta có: = OA F'O OA' OA '− 12 = OA' = 48( cm ) 16 12 Thay vào (1) ta có: A’B’=3AB Vậy ảnh cao gấp 3 lần vật.
13. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 3.BÀI 3 (Bài tập 3 SGK trang 136) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình CV cũng bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 60cm. 40 cm a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính CV được đeo sát mắt. Đó là thấu kính loại gì? Kính của ai có tiêu 60 cm cự ngắn hơn? Mắt cận không nhìn rõ được những vật ở xa mắt hay gần mắt? Trả lời Mắt cận không nhìn rõ được những vật ở xa mắt
14. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 3.BÀI 3 (SGK/136 Về tật cận thị) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình CV cũng bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 60cm. 40 cm a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính CV được đeo sát mắt. Đó là thấu kính loại gì? Kính của ai có tiêu 60 cm cự ngắn hơn? Điểm Cv của mắt là gì? Trả lời Là điểm xa mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không điều tiết.
15. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 3.BÀI 3 (SGK/136 Về tật cận thị) Mắt Hoà CV Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình 40 cm cũng bị cận thị có điểm cực viễn Mắt Bình nằm cách mắt 60cm. CV a. Ai cận thị nặng hơn? 60 cm b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính Hòa, Bình lần lượt nhìn rõ được những vật có được đeo sát mắt. Đó là thấu khoảng cách xa mắt nhất là bao nhiêu? kính loại gì? Kính của ai có tiêu Trả lời cự ngắn hơn? - Hòa nhìn rõ được những vật có khoảng cách xa Trả lời mắt nhất là 40 cm. a. Vậy Hoà bị cận nặng hơn Bình - Bình nhìn rõ được những vật có khoảng cách xa mắt nhất là 60 cm. Ai bị cận nặng hơn?
16. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 3.BÀI 3 (SGK/136 Về tật cận thị) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình CV cũng bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 60cm. 40 cm a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính CV được đeo sát mắt. Đó là thấu kính loại gì? Kính của ai có tiêu 60 cm cự ngắn hơn? Khắc phục tật cận thị là làm cho người cận có Trả lời thể nhìn rõ được những vật ở xa mắt hay gần mắt? a. Vậy Hoà bị cận nặng hơn Bình. Trả lời Khắc phục tật cận thị là làm cho người bị cận có thể nhìn rõ những vật ở xa mắt.
17. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC BÀI 3 (Bài tập 3 SGK trang 136) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực CV viễn nằm cách mắt 40cm. Bình cũng bị cận thị có điểm cực viễn F 40 cm nằm cách mắt 60cm. a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính CV được đeo sát mắt. Đó là thấu F 60 cm kính loại gì? Kính của ai có tiêu cự ngắn hơn? KínhKính cận cận là thíchthấu kínhhợp hộilà kính tụ hay có phântiêu điểm kì? như Trả lời thế nào? Trả lời a. Vậy Hoà bị cận nặng hơn Bình. Kính cận là thấu kính phân kì. b. Đó là TKPK. Trả lời Kính có tiêu điểm trùng với điểm Cv của mắt.
18. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC BÀI 3(Bài tập 3 SGK trang 136) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình CV cũng bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 60cm. 40 cm a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính C được đeo sát mắt. Đó là thấu V kính loại gì? Kính của ai có tiêu 60 cm cự ngắn hơn? Trả lời Vậy kính của Hoà, của Bình lần luợt có tiêu cự là bao nhiêu? a. Vậy Hoà bị cận nặng hơn Bình. Trả lời b. Đó là TKPK. Vậy kính của Hoà có tiêu cự 40cm. Kính của Bình có tiêu cự 60cm. Vậy kính của ai có tiêu cự ngắn hơn?
19. BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC 3.BÀI 3 (SGK/136 Về tật cận thị) Mắt Hoà Hoà bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 40cm. Bình CV cũng bị cận thị có điểm cực viễn nằm cách mắt 60cm. 40 cm a. Ai cận thị nặng hơn? Mắt Bình b. Hoà và Bình đều phải đeo kính khắc phục tật cận thị. Kính C được đeo sát mắt. Đó là thấu V kính loại gì? Kính của ai có tiêu 60 cm cự ngắn hơn? Trả lời a. Vậy Hoà bị cận nặng hơn Bình. b. Đó là TKPK. Kính của Hoà có tiêu cự 40cm còn kính của Bình có tiêu cự 60cm. Vậy kính của Hoà có tiêu cự ngắn hơn.
20. TIẾT 59-BÀI 51: BÀI TẬP QUANG HÌNH HỌC HƯỚNG DẪN HỌC TẬP •Xem lại phương pháp giải lại bài tập 1;2;3 SGK trang 135-136. •Làm bài tập 51.2; 51.4; 51.5; 51.6 SBT. •Chuẩn bị bài 53 “ Sự phân tích ánh sáng trắng”