Giáo án KHTN Lớp 6 - Chuyên đề: Giáo dục Stem - Chủ đề: Cùng nhau chế tạo hệ mặt trời - Vũ Thị Xuân

Nội dung text: Giáo án KHTN Lớp 6 - Chuyên đề: Giáo dục Stem - Chủ đề: Cùng nhau chế tạo hệ mặt trời - Vũ Thị Xuân

1. Giáo án KHTN 6 CHUYÊN ĐỀ GIÁO DỤC STEM: CHỦ ĐỀ: CÙNG NHAU CHẾ TẠO HỆ MẶT TRỜI. *Mô tả chủ đề. - Lý do xây dựng chủ đề như sau: + Nhằm tạo hứng thú trong học tập và lao động. + Sản phẩm được làm từ những nguyên liệu sẵn có, đơn giản. - Trong chủ đề này, HS sẽ thực hiện dự án thiết kế và chế tạo được mô hình hệ mặt trời. Theo đó HS nghiên cứu và vận dụng kiến thức liên quan trong lĩnh vực STEM. + Khoa học (S): Nhận biết được các hành tinh trong hệ mặt trời và vị trí đặc điểm của chúng;giải thích được đặc điểm chuyển động của các hành tinh Xác định được một số hiện tượng thiên văn và giải thích được nguyên nhân hình thành. + Công nghệ (T). Sử dụng thành thạo các công cụ dao kéo súng bắn keo trong quá trình thiết kế và chế tạo hệ Mặt trời. + Kỹ thuật (E): Vẽ được bản thiết kế mô hình Hệ mặt trời ; Thiết kế mô hình theo quy trình thiết kế, chế tạo các hành tinh.từ những nguyên liệu cho trước. + Toán học (M) Đo đạc tính được đường kính của mặt trời và các hành tinh; khoảng cách từ mặt trời đến các hành tinh theo tỉ lệ phù hợp. Sử dụng nguyên vật liệu phù hợp, giải thích được các hiện tượng thiên văn dựa trên mô hình toán học. I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Mô tả được cấu trúc của hệ mặt trời các hành tinh, vị trí của Mặt Trời trong vũ trụ và chỉ ra đặc điểm của các hành tinh trong hệ mặt trời. - Hiểu sâu sắc hơn về hệ mặt trời; - Áp dụng kiến thức hình học vào thực tiễn cuộc sống, ghi chép xác định hiện tượng trong quá trình làm thí nghiệm nghiên cứu; - Vận dụng được các kiến thức trong chủ đề và kiến thức đã biết, thiết kế và chế tạo được mô hình hệ mặt trời. 2. Kĩ năng: - Có kĩ năng đo đạc, thực hành chính xác. - Vẽ được bản thiết kế mô hình hệ Mặt trời. - Chế tạo được mô hình hệ Mặt trời theo bản thiết kế; - Trình bày, bảo vệ được ý kiến của mình và phản biện ý kiến của người khác; - Hợp tác trong nhóm để cùng thực hiện nhiệm vụ học tập. 3. Phát triển phẩm chất: - Học sinh hào hứng yêu thích môn học. - Nhiệt tình tham gia các hoạt động tích cực tìm hiểu kiến thức và trách nhiệm trong hoạt động nhóm GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 1
2. Giáo án KHTN 6 - Tỉ mỉ cẩn thận tuân thủ các quy tắc an toàn trong giờ học . -Yêu thích, say mê nghiên cứu khoa học; 4. Định hướng phát triển năng lực: - Qua chuyên đề góp phần rèn luyện và phát triển năng lực KHTN và Năng lực chung được biểu hiện cụ thể như sau: - HS đề xuất được phương án thiết kế được mô hình chuyển động của hệ mặt trời từ những nguyên liệu và yêu cầu của giáo viên. - Dựa vào mô hình phân tích và giải thích được đặc điểm chuyển động của một số hành tinh ; Phân biệt và giải thích được nguyên nhân của hiện tượng thủy triều ; hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. - Nâng cao kĩ năng làm việc nhóm, thuyết trình ,lắng nghe ,tư duy phản biện sáng tạo. II. CHUẨN BỊ THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU a) Chuẩn bị của HS. + Các quả cầu xốp các kích cỡ khác nhau ; Các quả bóng bay được thổi với các kích cỡ khác nhau ; Đất nặn các màu sắc khác nhau và có kích cỡ để làm các hành tinh : keo 502, Súng bắn keo, 1 bộ màu nước. Dây thép; kìm cắt dây thép, Bút chì; tẩy, thước kẻ. b) Chuẩn bị của GV. + Tài liệu chủ đề, các phiếu học tập cho các nhóm +Bảng ghi các quy tắc an toàn trong sử dụng các thiết bị. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC: Hoạt động 1: Xác định vấn đề và giao nhiệm vụ a) Mục tiêu: HS xác định được vấn đề và nhiệm vụ của bài học b) Nội dung: GV ĐVĐ HS thảo luận và trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra; HS ghi nhận nhiệm vụ cần thực hiện trong chủ đề. c) Sản phẩm: HS hứng thú với chủ đề đưa ra. HS trình bày được cấu trúc của hệ mặt trời và đề xuất thiết kế mô hình hệ mặt trời. d) Cách thức tổ chức hoạt động. -Bước 1: GV đặt vấn đề HS trao đổi thảo luận và trả lời các câu hỏi của GV GV kết luận Bước 2: Giao nhiệm vụ; 1.Nhiệm vụ cá nhân; HS đọc tài liệu hướng dẫn và hoàn thành các nhiệm vụ di kèm NV1: Hoàn thành phiếu học tập NV2: Vẽ sơ đồ tư duy tóm tắt những đặc điểm chính của các hành tinh đất đá 2,Nhiệm vụ nhóm; NV3: Thiết kế mô hình hệ mặt trời NV4: Chế tạo mô hình hệ mặt trời GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 2
3. Giáo án KHTN 6 NV5: Báo cáo sản phẩm nhóm NV 1; 2;3 thực hiện trong tiết 1 NV4: Thực hiện trong tiết 2 NV5: Thực hiện trong tiết 3 Hoạt động 2: Nghiên cứu kiến thức nền và và đề xuất các giải pháp thiết kế. a) Mục tiêu: HS ghi nhớ những kiến thức cơ bản về hệ Mặt trời bao gồm Mặt trời và tám hành tinh b) Nội dung: HS đọc tài liệu hướng dẫn học tập, tìm hiểu, quan sát, trả lời câu hỏi.và hoàn thành nhiệm vụ 1; 2 c) Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh: -Phiếu học tập trả lời các câu hỏi về cấu trúc của hệ mặt trời d) Cách thức tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV yêu cầu HS đọc tài liệu, quan sát hình 35.3 (SGK) , kết hợp với quan sát video và nhận xét cấu trúc của hệ Mặt Trời. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS tìm hiểu, thực hiện nhiệm vụ 1;2 trả lời câu hỏi vào phiếu học tập Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện HS trình bày kết quả trong phiếu học tập Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, tổng kết các kiến thức cơ bản về hệ mặt trời. I. Hệ Mặt trời GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 3
4. Giáo án KHTN 6 - Cấu trúc của hệ Mặt Trời bao gồm Mặt Trời và tám hành tinh (Thuỷ Tinh, Kim Tinh, Trái Đất, Hoả Tinh, Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên Vương Tinh và Hải Vương Tinh). - Các hành tinh có khoảng cách đến Mặt Trời và chu kì chuyển động quanh Mặt Trời khác nhau. - Trong hệ Mặt Trời chỉ có Mặt Trời là phát sáng còn các hành tinh không phát sáng mà chỉ phản xạ ánh sáng từ Mặt Trời. - Ngoài Mặt Trời và tám hành tinh chính thì hệ Mặt Trời còn có các tiểu hành tinh và sao chổi Hoạt động 3:Trình bày và thảo luận phương án thiết kế mô hình hệ mặt trời. a) Mục tiêu: HS vẽ được bản thiết kế mô hình hệ Mặt trời bao gồm Mặt trời và tám hành tinh và báo cáo phương án thiết kế mô hình hệ mặt trời. b) Nội dung: HS làm việc theo nhóm để hoàn thành nhiệm vụ 3 . -GV tổ chức cho HS từng nhóm trình bày phương án thiết kế ; -GV tổ chức hoạt động thảo luận cho từng phương án thiết kế: - Các nhóm khác và GV nêu câu hỏi làm rõ, phản biện và góp ý cho bản thiết kế; nhóm trình bày trả lời câu hỏi, lập luận, bảo vệ quan điểm hoặc ghi nhận ý kiến góp ý phù hợp để hoàn thiện bản thiết kế; -GV chuẩn hóa các kiến thức liên quan cho HS; yêu cầu HS ghi lại các kiến thức vào vở và chỉnh sửa phương án thiết kế (nếu có). c) Sản phẩm: Bản thiết kế mô hình hệ mặt trời của các nhóm d) Cách thức tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ. - GV giới thiệu nhiệm vụ nhóm và giải đáp thắc mắc của HS GV lưu ý HS có thể bổ sung thêm một số vật tư không có trong bảng với mục đích thẩm mĩ. - Lần lượt từng nhóm trình bày phương án thiết kế trong 5 phút. Các nhóm còn lại chú ý nghe. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - GV tổ chức cho các nhóm còn lại nêu câu hỏi, nhận xét về phương án thiết kế của nhóm bạn; nhóm trình bày trả lời, bảo vệ, thu nhập góp ý, đưa ra sửa chữa phù hợp. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện nhóm HS trình bày kết quả trong phiếu học tập - HS thảo luận đưa ra các ý tưởng, thống nhất ý tưởng, trình bày ý tưởng vào phiếu học tập. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, kết luận - GV giao nhiệm vụ cho các nhóm triển khai chế tạo sản phẩm theo bản thiết kế. -Các tiêu chí đánh giá bài trình bày, bản thiết kế sản phẩm được sử dụng theo phiếu đánh giá số 1. GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 4
5. Giáo án KHTN 6 Phiếu đánh giá số 1: Đánh giá bài báo cáo và bản thiết kế sản phẩm TT Tiêu chí Điểm 1 Bản thiết kế được vẽ rõ ràng, đẹp, sáng tạo, có tính khả thi. 4 2 Giải thích rõ đặc điểm chuyển động của một số hành tinh. 4 3 Trình bày rõ ràng, logic, sinh động bản thiết kế 2 Tổng điểm 10 GV cần nhấn mạnh: Khi báo cáo phương án thiết kế sản phẩm học sinh phải vận dụng kiến thức nền để giải thích, trình bày nguyên lí hoạt động của sản phẩm. Vì vậy, tiêu chí này có trọng số điểm lớn nhất. Hoạt động 4: Chế tạo mô hình theo phương án thiết kế và thử nghiệm. a. Mục đích: Các nhóm HS thực hành, chế tạo được mô hình hệ mặt trời theo bản thiết kế đã chỉnh sửa. b. Nội dung: - HS làm việc theo nhóm trong thời gian còn lại để chế tạo mô hình hệ mặt trời từ những nguyên liệu sẵn có tuân thủ kế hoạch làm việc hỗ trợ giúp đỡ các thành viên trong nhóm và trao đổi với GV khi gặp khó khăn c. Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh: Kết thúc hoạt động, HS cần đạt được sản phẩm là mô hình hoàn chỉnh về hệ mặt trời đáp ứng được các tiêu chí trong Phiếu đánh giá số 1.. d. Cách thức tổ chức hoạt động: Bước 1: HS cho các nhóm lấy dụng cụ và nguyên vật liệu đã chuẩn bị sẵn.. GV lưu ý HS các quy tắc an toàn . Bước 2: HS cho HS thực hiện việc chế tạo mô hình HS lấy dụng cụ và chế tạo mô hình đảm bảo thực hiện nhiệm vụ theo đúng bảng phân công và các thành viên trong nhóm hỗ trợ nhau tích cực. Bước 3: HS hoàn thiện sản phẩm; chuẩn bị bài giới thiệu sản phẩm. GV đôn đốc, hỗ trợ các nhóm trong quá trình hoàn thiện các sản phẩm. Hoạt động 5:Trình bày và thảo luận về sản phẩm được chế tạo; điều chỉnh thiết kế ban đầu. a) Mục tiêu: - HS giới thiệu được sản phẩm và cách thức hoạt động của sản phẩm trước lớp. Thông qua mô hình HS có thể nêu được đặc điểm chuyển động của một số hành tinh , nêu và giải thích được nguyên nhân của một số hiện tượng thiên văn - HS được đề xuất phương án cải tiến để sản phẩm tốt hơn b) Nội dung: -GV tổ chức cho HS từng nhóm trình bày mô hình hệ mặt trời mà nhóm thiết kế;HS chuẩn bị kịch bản báo cáo sinh động thông qua việc hoàn thành nhiệm vụ 5. GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 5
6. Giáo án KHTN 6 - Các nhóm khác và GV nêu câu hỏi làm rõ, phản biện và góp ý cho mô hình của nhóm ; nhóm trình bày trả lời câu hỏi, lập luận, bảo vệ quan điểm hoặc ghi nhận ý kiến góp ý phù hợp để hoàn thiện mô hình. -GV chuẩn hóa các kiến thức liên quan cho HS; yêu cầu HS ghi lại các kiến thức vào vở và chỉnh sửa mô hình (nếu có). c) Sản phẩm: Kịch bản báo cáo sản phẩm về hệ mặt trời của các nhóm HS báo cáo sản phẩm tự tin hấp dẫn giải quyết được các câu hỏi người nghe đưa ra. d) Cách thức tổ chức hoạt động: Bước 1: Viết kịch bản báo cáo. - GV cho HS các nhóm thảo luận viết kịch bản báo cáo , phân công nhiệm vụ trong quá trình báo cáo sao cho bài thuyết trình hấp dẫn thỏa mãn các tiêu chí đánh giá. Bước 2: Báo cáo sản phẩm: Lần lượt các nhóm HS báo các sản phẩm ( mỗi nhóm có thời gian tối đa 5 phút) Trong quá trình báo cáo các nhóm khác đưa ra câu hỏi đóng góp ý kiến và thảo luận cải tiến sản phẩm; - Sau đó các nhóm đánh giá các sản phẩm lẫn nhau qua các tiêu chí sau * Tiêu chí đánh giá “ Mô hình hệ mặt trời” TT Tiêu chí Điểm 1 Mô hình hệ mặt trời được lắp ráp hợp lý, hoạt động ổn định 20 2 Giải thích đúng nguyên lý hoạt động của mô hình hệ mặt trời 30 3 Mô tả đầy đủ về cấu tạo, quy trình lắp ráp mô hình hệ mặt trời 20 4 Thuyết minh phong cách,ấn tượng, tự tin, rõ ràng 10 5 Khai thác tối đa poster hỗ trợ thuyết minh 10 Tổng điểm 100 Hoạt động 6: Kết luận đánh giá a) Mục tiêu: - HS tổng hợp tóm tắt được những kiến thức đã học -HS rút ra được những kinh nghiệm cho các buổi học sau a) Nội dung: - HS lắng nghe GV tổng kết ghi nhớ lại những kiến thức trọng tậm rút ra những bài học kinh nghiệm cho các buổi học sau. c) Sản phẩm: - HS lắng nghe GV tổng kết, ghi nhớ lại những kiến thức trọng tâm; rút ra những bài học kinh nghiệm cho các buổi học sau. d) Cách thức tổ chức hoạt động: Bước 1: GV tổng kết kiến thức về hệ mặt trời đặc điểm chuyển động của các hành tinh trong hệ mặt trời, các hiện tượng thiên văn và nguyên nhân GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 6
7. Giáo án KHTN 6 Bước 2: GV nhận xét quá trình làm việc của các nhóm cho điểm theo tiêu chí đã được thống nhất.. Bước 3: Yêu cầu HS dọn dẹp vê sinh trước khi kết thúc giờ học MỘT SỐ SẢN PHẨM CỦA HỌC SINH GV: Vũ Thị Xuân- Trường THCS Hợp Hưng Page 7