Bài giảng Công nghệ Lớp 12 - Bài 15: Mạch điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha - Nguyễn Văn Thanh

Nội dung text: Bài giảng Công nghệ Lớp 12 - Bài 15: Mạch điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha - Nguyễn Văn Thanh

1. TRƯỜNG THPT TÂN THẠNH Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Thanh
2. Giáo viên giảng dạy : NGUYỄN VĂN THANH
3. I. Công dụng của mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha. ❖ Công dụng: Dùng để điều chỉnh tốc độ quay của động cơ điện xoay chiều một pha theo yêu cầu sử dụng. ❖ Phương pháp điều khiển tốc độ động cơ một pha: - Thay đổi số vòng dây của stato - Điều khiển điện áp đưa vào động cơ. - Điều khiển tần số nguồn điện cấp cho động cơ.
4. U 2 U 2 Z t U1 Q Uv QD Điều khiển động cơ một Điều khiển động cơ một pha bằng tổng trở phụ pha bằng biến áp tự ngẫu
5. II. Nguyên lí điều khiển tốc độ cơ một pha 1. Điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi điện áp U2, f1 Điều khiển U , f 1 1 Điện áp ĐC 2. Điều khiển tốc độ bằng thay đổi tần số và điện áp. U2, f2 Điều khiển U , f 1 1 Tần số ĐC
6. III. Một số mạch điều khiển tốc độ động cơ một pha K K T T DA C VR C U VR U 2 U 2 U1 R 1 R § § c) a) U U U1 U1 U2 U2 +UDA t t -UDA U C UC b) d) Sơ đồ điều khiển động cơ điện xoay chiều một pha bằng triac
7. Chức năng của các linh kiện: Ta : Triac điều khiển điện áp trên quạt VR : Biến trở để điều chỉnh khoảng thời gian dẫn của triac R : Điện trở hạn chế Da : Điac định ngưỡng điện áp để triac dẫn C : Tụ điện tạo điện áp ngưỡng đễ mở thông triac và mở thông điac K : Công tắc
8. III. Một số mạch điều khiển tốc độ động cơ một pha Triac dẫn K Ta Tụ NẠPnạp đầy ĐiỆN VR U C 1 R Động cơ hoạt động Đ Sơ đồ điều khiển động cơ một pha bằng triac
9. Nguyên lí làm việc - Triac không mở thông khi chưa có dòng điện kích đặt tại cực điều khiển G - Khi đóng khóa K sẽ có dòng điện nạp vào tụ điện. Khi tụ nạp đầy, điện áp định mức của tụ cũng là điện áp ngưỡng mở thông triac. Khi triac dẫn sẽ cung cấp điện cho động cơ hoạt động. - Để điều khiển tốc độ của động cơ, thì thay đổi điện áp nạp vào tụ điện bằng biến trở VR, khi đó sẽ thay đổi thời gian nạp điện cho tụ và thay đổi thời gian dẫn của triac. VD: Giảm điện trở VR, tụ nạp nhanh hơn, triac dẫn nhiều hơn, điện áp đưa vào động cơ liên tục hơn nên động cơ quay với tốc độ lớn hơn và ngược lại.
10. III- Một số mạch điều khiển động cơ một pha K Triac dẫn Ta Tụ NẠPnạp đầy ĐiỆN VR Da U C 1 RĐiac dẫn Động cơ hoạt động Đ
11. Khi điện áp tụ tăng tới ngưỡng điện áp thông của điac. Điac dẫn, có dòng điều khiển chạy vào cực điều khiển triac, triac được mở thông cấp điện cho động cơ hoạt động.
12. - Thay đổi tốc độ động cơ trong đúng trường hợp, phù hợp với tính chất công việc ➔ đạt hiệu quả, tiết kiệm năng lượng. - Sử dụng các thiết bị điện tử để điều khiển tốc độ động cơ nhanh, hiệu quả và chính xác, tự động hóa cao → đỡ nmất thời gian, tiết kiệm năng lượng.
13. Củng cố Câu 1: Nêu nhận xét về điện áp đưa vào động cơ một pha khi điều khiển bằng mạch điện tử ? ➔ điện áp được điều khiển gián đoạn. Câu 2: Khi sử dụng triac để điều khiển tốc độ động cơ, cần tác động vào thông số nào của nguồn cấp điện cho động cơ ? ➔ Trị số hiệu dụng của điện áp đưa vào động cơ. Câu 3: So với điều khiển động cơ quạt bằng phím bấm, thì điều khiển bằng điện tử có ưu và nhược điểm gì ?
14. Xin chân thành cám ơn! Người thực hiện: Nguyễn Tuấn Trường THPT Nam Hải Lăng
15. MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ XOAY CHIỀU MỘT PHA III. TRIAC Kí hiệu. Khi cực G và A2 có điện thế âm hơn so với A1 thì triac mở. Cực A1 đóng vai trò anôt, còn cực A2 đóng vai trò catôt Dòng điện đI từ A1 về A2 • Triac có các lớp bán dẫn ghép nối tiếp như hình vẽ và được nối ra ba chân, hai chân A1, A2 và chân điều khiển (G). • Về nguyên lí cấu tạo, triac có thể coi như hai tirixto ghép song song nhưng ngược chiều nhau.
16. MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ XOAY CHIỀU MỘT PHA - Khi cực G và A2 có điện thế âm hơn - so với A1 thì triac mở. Cực A1 đóng vai trò anôt, còn cực A2 đóng vai trò catôt Dòng điện đI từ A1 về A2 + + + Khi cực G và A2 có điện thế dương hơn so với A1 thì triac mở. Cực A2 đóng vai trò anôt, còn cực A1 đóng vai trò catôt Dòng điện đI từ A2-về A1 -