Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 7 - Ca dao, dân ca, Những câu hát về tình cảm gia đình

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 7 - Ca dao, dân ca, Những câu hát về tình cảm gia đình

1. KHỞI ĐỘNG Thời gian: 1 phút Viết tất cả những câu ca dao em biết vào phiếu
2. NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
3. MỤC TIÊU KT: - Hiểu rõ khái niệm ca dao - Hiểu nội dung, ý nghĩa, nghệ thuật KN: Nhận diện ca dao + phát hiện biện pháp tu từ
4. I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Khái niệm - Ca dao là lời thơ của dân ca. Ca dao còn bao gồm cả những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ của dân ca.
5. I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Khái niệm - Dân ca là những sáng tác kết hợp lời và nhạc, tức những câu hát dân gian trong diễn xướng.
6. I. TÌM HIỂU CHUNG 2. Đọc 3. Chú thích 4. Nội dung - Bài 1: ƠnXác nghĩađịnh côngnội laodung chacủa mẹ. - Bài 2 : Nỗitừng nhớbài mẹca nơidao .quê nhà. - Bài 3 : Nỗi nhớ và lòng kính yêu ông bà. - Bài 4 : Tình anh em ruột thịt.
7. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4. Tìm hiểu văn bản * Sự giống nhau về hình thức diễn đạt trong *Em có nhận xét gì về sự 4 bài ca dao: giống nhau trong hình - Thể thơ: lục bát. thức diễn đạt của 4 bài ca - Hình ảnh quen thuộc, gần gũi. dao? - Giọng điệu tâm tình.
8. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.1 Ơn nghĩa công lao cha mẹ - Bài 1 là lời người mẹ ru con, nói với con về công lao trời biển cha mẹ. - Bài 1 là lời của ai nói với ai? - Em hãy chỉ ra nét đặc sắc về mặt nghệ thuật của bài ca dao này?
9. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.1 Ơn nghĩa công lao cha mẹ - Nét đặc sắc về nghệ thuật trong bài ca dao: + Hình ảnh- Bàiso1 làsánhlời của“núiai nóingấtvớitrời”, “nước ai? biển Đông” – những hình ảnh chỉ các sự vật, - Em hãy chỉ ra nét đặc sắc hiện tượngvề mặtto lớnnghệ, baothuậtla,củavô bàihạn không thể đong đếmca đượcdao này. ?Lối so sánh này mới nói hết được công lao to lớn của cha mẹ với con cái.
10. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.1 Ơn nghĩa công lao cha mẹ + Phép đối xứng: Cha_mẹ; trời_biển + Âm điệu trữ tình, sâu lắng, nhẹ nhàng mà thấm thía.
11. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.2 Nỗi nhớ mẹ nơi quê nhà - Tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa: buồn xót xa, sâu lắng của người con gái lấy chồng xa quê, nhớ mẹ nơi quê nhà.
12. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.2 Nỗi nhớ mẹ nơi quê nhà - Thời gian: chiều chiều → thường gợi nhớ, gợi buồn một nỗi buồn triền miên. - Không gian: ngõ sau → cô gái như muốn che giấu nỗi niềm riêng tư, sâu kín, cảnh ngộ cô đơn, lẻ loi của người phụ nữ xa quê.
13. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.2 Nỗi nhớ mẹ nơi quê nhà => Thời gian, không gian nghệ thuật ước lệ, hình ảnh ẩn dụ, phép lặp đã gợi tả nỗi niềm, thân phận đáng thương của người phụ nữ xa quê.
14. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.3 Nỗi nhớ và lòng kính yêu ông bà - Bài 3 là lời của con cháu nói về ông bà. - Nội dung: bày tỏ lòng nhớ thương ông bà. - Hình thức nghệ thuật trong bài ca dao: phép liên tưởng, so sánh mức độ bao nhiêu bấy nhiêu, ngôn từ chân thật, giản dị, gần gũi.
15. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.4 Tình anh em ruột thịt - Nội dung- Bài: bàica4 nóidaovềnàytìnhnóicảmđếnanh em. - Tình cảmtìnhđócảmđượcgì trongdiễngiatả đìnhbằng? những từ ngữ “cùng- Tìnhchung”,cảm ấy“mộtđượcnhà”diễn chỉtả sự gắn bó, gần ntngũi,?cùng máu mủ, ruột thịt
16. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.4 Tình anh em ruột thịt - Sử dụng biện pháp so sánh: “Anh em như thể tay -chân”Nét đặc→sắcGợivềlênnghệtìnhthuậtcảm thiêng liêng ruộtcủaràbàinhưcacùngdao?một cơ thể.
17. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 4.4 Tình anh em ruột thịt - Bài ca dao khuyên nhủ anh em phải đoàn kết, hoà-thuậnBài cađể daocha mẹkhuyênvui lòng,nhủphải biết nương tựachúnglẫn tanhauđiều. gì?
18. III. TỔNG KẾT 1. Nội dung Tình cảm gia đình là một trong những chủ đề tiêuHãy nêubiểunội củadung cacủa daonhững, dân ca. Những câucâu hátthuộcvề tìnhchủcảmđềgia đìnhnày. thường là lời ru của mẹ, lời của cha mẹ, ông bà nói với con cháu, lời của con cháu nói về cha mẹ, ông bà để bày tỏ tâm tình, nhắc nhở về công ơn sinh thành, về tình mẫu tử, tình anh em ruột thịt.
19. III. TỔNG KẾT 2. Nghệ thuật - Biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, đối xứng Đặc sắc nghệ thuật của ca dao, dân ca, những câu hát về tình cảm gia đình. - Ngôn ngữ giản dị, tâm tình, thiết tha, giọng điệu ngọt ngào.
20. DẶN DÒ - Xem lại nội dung bài học - Hoàn thành sơ đồ tư duy - Đọc trước bài mới