Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 1: Đọc, hiểu văn bản "Cổng trường mở ra"

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 1: Đọc, hiểu văn bản "Cổng trường mở ra"

1. Tuần 1 – Bài 1 – Tiết 1 Văn bản: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA - Lí Lan – I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả:
2. Nhà văn Lí Lan
3. TIỂU SỬ: Lí Lan sinh ra tại Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Lí Lan học khoảng một năm ở trường làng, nửa năm ở trường Trung Chánh, và Tiểu học Chợ Quán, Trung học Gia Long, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và cao học tại Mỹ. Là giáo viên từ năm 1980 đến năm 1997.
4. SỰ NGHIỆP SÁNG TÁC: - Một số tác phẩm đã xuất bản: Ngôi nhà trong cỏ (1984), Nơi bình yên chim hót (1986), Chút lãng mạn trong mưa (1987), - Là dịch giả của bộ truyện Harry Potter bản tiếng Việt, được nhiều người yêu thích.
5. Tuần 1 – Bài 1 – Tiết 1 Văn bản: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA - Lí Lan – I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: - Nhà văn Lí Lan (1957) quê ở tỉnh Bình Dương, trước là giáo viên. - Là nhà văn hiện đại nổi tiếng của Việt Nam. - Viết nhiều tác phẩm cho thiếu nhi. Tập truyện thiếu nhi “Ngôi nhà trong cỏ” được giải thưởng Văn học nghệ thuật. - Dịch giả của bộ truyện Harry Potter bản tiếng Việt, được nhiều người yêu thích.
6. Tuần 1 – Bài 1 – Tiết 1 Văn bản: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA - Lí Lan – I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: a. Xuất xứ: in trên báo «Yêu trẻ» (năm 2000) b. Thể loại: Kí c. Kiểu văn bản: Nhật dụng
7. CÔ TÔ BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ ĐỘNG PHONG NHA CẦU LONG BIÊN
8. Tuần 1 – Bài 1 – Tiết 1 Văn bản: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA - Lí Lan – I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Phương thức biểu đạt: 3. Bố cục:
9. 4. Phân tích a. Tâm trạng của mẹ và con trước ngày khai trường: b. Những tình cảm ngọt dịu dành cho con và tâm trạng trong đêm không ngủ của người mẹ:
10. So sánh hai đoạn văn: - Đoạn 1: Mẹ còn nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi tới gần ngôi trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng khi cổng trường đóng lại, bà ngoại đứng bên ngoài cánh cổng như đứng ngoài cái thế giới mà mẹ vừa bước vào. - Đoạn 2: Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”.
11. Hoạt động nhóm (3’): Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không? Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết này có tác dụng gì? Đáp án: Người mẹ không trực tiếp nói với con hay ai cả. Người mẹ nhìn con ngủ, như tâm sự với con, nhưng thực ra là đang nói với chính mình, đang tự ôn lại kỉ niệm của mình. Cách viết này làm nổi bật được tâm trạng, khắc họa được tâm tư tình cảm, những điều sâu thẳm khó nói bằng những lời trực tiếp.
12. 4. Phân tích a. Tâm trạng của mẹ và con trước ngày khai trường: b. Những tình cảm ngọt dịu dành cho con và tâm trạng trong đêm không ngủ của người mẹ: c. Vai trò của giáo dục, của nhà trường đối với thế hệ trẻ:
13. III. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật: - Lựa chọn hìn thức tự bạch như những dòng nhật kí của mẹ nói với con. - Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm. 2. Nội dung: Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con, đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người.
14. II. Tìm hiểu văn bản 1. Tâm trạng hai mẹ con trước ngày khai trường đầu tiên của con Đọc từ đầu “Vào đêm trước dạy cho kịp giờ” và trả lời câu hỏi: - Trong đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của con và mẹ như thế nào? + Con: háo hức, hồn nhiên => Con cảm nhận được sự quan trọng của ngày khai trường, thấy mình đã lớn nhưng sau đó ngủ dễ dàng.
15. Đọc từ “Mẹ đắp mền cho con cái thế giới mà mẹ vừa bước vào” và trả lời câu hỏi: - Trong đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của mẹ như thế nào? + Mẹ: trằn trọc không ngủ, suy nghĩ về con, về ngày khai trường, => Mẹ và con có tâm trạng khác thường và không giống nhau.
16. Tại sao mẹ không ngủ được? - Mẹ mong con ghi lại cảm xúc về ngày đầu tiên trong tâm hồn. - Mẹ nhớ lại buổi khai trường đầu tiên của mẹ Người mẹ đang nói chuyện với ai? - Mẹ không nói với con hoặc ai, mẹ như đang nói với chính mình. Nhớ lại kỷ niệm của mình.
17. =>Mẹ mong con ghi lại cảm xúc về ngày khai trường đầu tiên trong tâm hồn. “Khi nhớ lại lòng con lại rạo rực những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến Mẹ còn nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi tớ gần ngôi trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng khi cổng trường đóng lại, bà ngoại đứng bên ngoài cánh cổng như đứng bên ngoài cái thế giới mà mẹ vừa bước vào”.
18. => Hàng loạt từ láy: rạo rực, bâng khuâng, xao xuyến, nôn nao, hồi hộp, chơi vơi, hốt hoảng Gợi cảm xúc phức tạp trong lòng mẹ: Vui, nhớ, thương, lo sợ,
19. Bài văn làm nổi bật tâm trạng của người mẹ vào đêm trước ngày khai trường đầu tiên vào lớp 1 của con. Trong đêm, mẹ không ngủ, lo nghĩ về con. Mẹ nhớ về ngày khai trường đầu tiên của mẹ. Mẹ mong con ghi lại cảm xúc về ngày khai trường đầu tiên trong tâm hồn. Nghệ thuật tương phản khi miêu tả tâm trạng của hai mẹ con qua đó thể hiện tình yêu thương cao đẹp của mẹ đối với con.
20. Câu văn nào nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ? “Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau, và sai lầm một li có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này.”
21. Người mẹ nói : “ bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. Em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ? → Thế giới kì diệu đó là Thế giới của ánh sáng tri thức, của những điều hay lẽ phải, của tình thầy trò, tình bè bạn
22. 3/ Ý nghĩa văn bản : Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con, đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người. III/Tổng kết : Ghi nhớ SGK/9 Như những dòng nhật kí tâm tình, nhỏ nhẹ và sâu lắng, bài văn giúp ta hiểu thêm về tấm lòng thương yêu, tình cảm sâu nặng của người mẹ đối với con và vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người.
23. CỦNG CỐ 1/ Văn bản Cổng trường mở ra viết về nội dung gì ? A. Miêu tả quang cảnh ngày khai trường . B. Bàn về vai trò của nhà trường trong việc giáo dục thế hệ trẻ. C. Kể về tâm trạng của một chú bé trong ngày đầu tiên đến trường . D.D Tái hiện lại những tâm tư tình cảm của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp một của con.
24. 2/ Văn bản Cổng trường mở ra thuộc thể loại văn nào ? A. Truyện ngắn BB. Kí C. Tùy bút D. Hồi kí