Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 9: Văn bản "Tức nước vỡ bờ" - Đỗ Đức Thuần

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 9: Văn bản "Tức nước vỡ bờ" - Đỗ Đức Thuần

1. Kiểm tra bài cũ 1. Nhận định nào sau đây nói đúng nhất về nội dung đoạn trích: “Trong lòng mẹ ” của Nguyên Hồng ? A– Chủ yếu trình bày diễn biến tâm trạng của bé Hồng. B – Chủ yếu trình bày nỗi đau khổ của mẹ bé Hồng. C – Chủ yếu trình bày tâm địa độc ác của ngời cô . 2. Em hiểu gì về chú bé Hồng qua đoạn trích “Trong lòng mẹ” A – Là một chú bé chịu nhiều nỗi đau mất mát. B – Là một chú bé dễ xúc động, tinh tế và nhạy cảm. C – Là một chú bé có tình thơng yêu vô bờ bến đối với mẹ. D –Cả A, B, C đều đúng.
2. Câu 3 - Các từ in đậm màu xanh trong câu văn sau thuộc trờng từ vựng nào? “Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi , một ngời đàn bà đã bị cái tội là góa chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hơng cầu thực ” (Trong lòng mẹ – Nguyên Hồng) A – Cảm xúc của con ngời CC – Thái độ của con ngời B – Suy nghĩ của con ngời D – Hoạt động của con ngời
3. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) Ngô Tất Tố I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Ngô Tất Tố: (1893 - 1954) - Quê: Mai Lâm - Đông Anh- Hà Nội - Là nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trớc Cách mạng tháng Tám 1945.
4. Ngữ văn – tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) I. Tìm hiểu chung Ngô Tất Tố 1. Tác giả ( Phóng sự 1940) -Các tác phẩm chính: Ngô Tất Tố Việc (Tiểu thuyết 1939) làng
5. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) Ngô Tất Tố I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Đoạn trích: -“Tức nớc vỡ bờ” trích chơng XVIII của tác phẩm “Tắt đèn”
6. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) I. Tìm hiểu chung: Ngô Tất Tố 1. Tác giả: 2. Đoạn trích: Tự sự 3. Cấu trúc văn bản: Miêu tả -Phơng thức biểu đạt: Biểu cảm Đ1: Từ đầu đến “Có ngon miệng”: Chị Dậu ân cần chăm sóc chồng con. -Bố cục: Đ2: Còn Lại: Chị Dậu can đảm đơng đầu với bọn tay sai, pk.
7. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) I. Tìm hiểu chung: Ngô Tất Tố 3. Cấu trúc văn bản: - Tóm tắt đoạn trích Chị Dậu bng bát cháo đến bên chồng “Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột”. Anh Dậu mới kề bát cháo đến miệng thì cai lệ và ngời nhà lí trởng ập đến thúc su. Chị Dậu từ tốn van xin khất số tiền su còn thiếu. Cai lệ quát mắng chị sa sả nhng chị vẫn cố chịu nhẫn nhục van xin. Cai lệ không nghe lời van xin của chị Dậu, hắn đánh chị và sấn đến trói anh Dậu. Chị Dậu liều cự lại đánh tên cai lệ và ngời nhà lí trởng với cơn giận không nguôi “Thà ngồi tù. Để cho chúng làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu đợc ”
8. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) I. Tìm hiểu chung: Ngô Tất Tố II. Đọc – Hiểu văn bản: •Đọc: Cần làm rõ không khí truyện hồi hộp khẩn trơng căng thẳng. -Chị Dậu: Đoạn 1 đọc giọng dịu dàng, ân cần. Đoạn 2 giọng lúc đầu tha thiết nài nỉ van xin, về sau giọng thách thức căm giận . - Cai lệ : Giọng hống hách, dữ tợn.
9. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) II. Đọc – Hiểu văn bản: Ngô Tất Tố 1. Chị Dậu chăm sóc chồng: *Hoàn cảnh gia đình: - Nghèo “Nhất nhì trong hạng cùng đinh” - Bán con, bán chó, bán cả gánh khoai cuối cùng mới đủ tiền nộp su cho anh Dậu . - Thiếu tiền nộp su cho em chồng (chú Hợi đã chết năm ngoái - Anh Dậu đợc khiêng về, mới tỉnh, có nguy cơ bị bắt trói lại Khốn khổ, khó khăn và bế tắc vô cùng.
10. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) II. Đọc – Hiểu văn bản Ngô Tất Tố 1. Chị Dậu chăm sóc chồng *Cảnh chăm sóc chồng: + “Cháo chín ngả mâm bát múc ra la liệt quạt cho chóng nguội ”. + “Chị Dậu rón rén bng chỗ chồng nằm: - Thầy em cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột”. + “ ngồi xuống có ý chờ ăn có ngon miệng không”. Ngời phụ nữ dịu dàng, ngời vợ đảm đang, rất mực thơng yêu chồng.
11. 2 – Chị Dậu đối mặt với bọn tay sai * Cai lệ * Chị Dậu Nhiệm vụ: Tróc nã su thuế. - Tình cảnh: Thiếu su thuế Sầm sập tiến vào Gõ thét -Run run: “Nhà cháu .khất” - Trợn ngợc hai mắt quát - Tha thiết: “Khốn nạn lại” - Giọng hầm hè giật phắt cái -Xám mặt: “Cháu van ông ” thừng chạy anh Dậu - Liều cự lại: “Chồng tôi ông” - Bịch Chị Dậu mấy bịch - Nghiến răng: “Mày bà xem” - Tát chị nhảy vào anh Dậu - Túm lấy cổ ấn dúi ra cửa - Ngã miệng nham nham thét - Túm tóc lẳng nhào ra thềm Kẻ hống hách thô bạo Tức nớc vỡ bờ- Có không có nhân tính áp bức có đấu tranh. Xã hội phong kiến Ngời phụ nữ có sức sống đầy rẫy bất công, tàn mạnh mẽ,một tinh thần ác vô nhân đạo. phản kháng tiềm tàng.
12. Ngữ văn – Tiết 9 Văn bản : Tức nớc vỡ bờ ( Trích: Tắt Đèn) I. Tìm hiểu chung Ngô Tất Tố II - Đọc – Hiểu văn bản III- Tổng kết *Nghệ thuật * Nội dung . - Khắc họa nhân vật điển hình, - Vạch trần bộ mặt tàn ác bất nghệ thuật tơng phản nổi bật nhân của xã hội phong kiến tính cách nhân vật. đơng thời. - Vẻ đẹp tâm hồn của ngời - Ngòi bút hiện thực sinh động phụ nữ nông dân, vừa giàu ngôn ngữ đối thoại đặc sắc, tình yêu thơng vừa có sức chi tiết giàu kịch tính. sống tiềm tàng mạnh mẽ.
13. Luyện tập *Câu 1: “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố đợc viết theo thể loại nào? A – Truyện C – Truyện vừa BBngắn - Tiểu thuyết D – Bút kí * Câu 2: Nhận định nào sau đây nói đúng nhất nội dung chính của đoạn trích: “Tức nớc vỡ bờ” ? A – Vạch trần bộ mặt tàn ác của xã hội phong kiến đơng thời B – Chỉ ra nỗi cực khổ của ngời nông dân bị áp bức. C – Cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của ngời phụ nữ nông dân: Vừa giàu lòng yêu thơng vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ . DD – Kết hợp cả ba nội dung trên.
14. * Câu 3: Theo em, nhận định nào nói đúng nhất t tởng mà nhà văn muốn gửi gắm qua đoạn trích? A – Nông dân là lớp ngời có sức mạnh lớn nhất, có thể chiến thắng tất cả. BB – Trong đời sống có một quy luật tất yếu: Có áp bức là có đấu tranh. C – Bọn tay sai trong xã hội cũ là những kẻ tàn bạo và bất nhân D – Bọn tay sai trong xã hội cũ là những kẻ tàn bạo và bất nhân
15. Hớng dẫn về nhà Học thuộc tóm tắt văn bản “Tức nớc vỡ bờ” Soạn văn bản : + “Lão Hạc” +Từ tợng hình, từ tợng thanh +Liên kết các đoạn văn trong văn bản