Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 16: ADN và bản chất của gen

Nội dung text: Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 16: ADN và bản chất của gen

1. THCS NHẬT TÂN GIA LỘC HẢI DƯƠNG
2. CHÀO MỪNG CÁC THÀY CƠ VỀ DỰ HỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI NHẬT TÂN NGÀY 22 THÁNG 10 NĂM 2019 Người thực hiện: Cơ giáo Nguyễn Thị Hiền Tổ Khoa học tự nhiên Trường THCS Nhật Tân Gia Lộc Hải Dương
3. Khởi động  CÂU HỎI: 1. Trình bày cấu trúc khơng gian của phân tử ADN? 2. Một đoạn mạch đơn của phân tử ADN cĩ trình tự sắp xếp như sau: - A – T – G – X – X – T – G – A – T - G – Hãy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nĩ? ☺ TRẢ LỜI: 1. Cấu trúc khơng gian của phân tử ADN: ADN là một chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch đơn xoắn song song, xoắn đều quanh 1 trục (xoắn phải). Các nuclêơtit giữa 2 mạch đơn liên kết với nhau thành từng cặp theo NTBS: A liên kết T; G liên kết với X và ngược lại. 2. Đoạn mạch đơn bổ sung: - A – T – G – X – X – T – G – A – T - G – (Mạch gốc) - T - A – X – G – G – A – X – T – A – X - (Mạch bổ sung)
4. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những  ADN cĩ ở đâu trong tế bào? nguyên tắc nào? ☺ ADN cĩ trong nhân tế bào, tại - ADN nhân đơi trong nhân tế bào, các NST. tại các NST ở kì trung gian.  Vậy ADN nhân đơi ở đâu và vào thời điểm nào? ☺ ADN nhân đơi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
5. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những nguyên  Quan sát hình 16 SGK về quá trình tự nhân tắc nào? đơi của ADN rồi thảo luận nhĩm (5’) - ADN nhân đơi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian. ? Quá trình tự nhân đơi diễn ra trên mấy mạch ADN? ? Trong quá trình tự nhân đơi, các nuclêơtit nào liên kết với nhau thành từng cặp? ? Sự hình thành mạch mới ở 2 ADN con diễn ra như thế nào? ? Cĩ nhận xét gì về cấu tạo giữa 2 ADN con và ADN mẹ?
6. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những nguyên tắc nào? - ADN nhân đơi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian. ?- QuáQuá trình trình tự tựnhân nhân đơi diễnđơi diễnra trên ra cả trên hai mấy mạchmạch đơn ADN?của gen. ?- Trong quá quá trình trình tự nhân tự nhân đơi, các đơi, loại các nuclêơtit trênnuclêơtit mạch khuơn nào và liên ở mơi kết trường với nhau nội bào thành kết hợptừng với nhau cặp? theo NTBS: A liên kết với T và G liên kết với X. - Sự hình thành mạch mới ở 2 ADN con đều ?dựa Sự trên hình mạch thành khuơn mạch của ADNmới ởmẹ 2 vàADN ngược con chiềudiễn nhau. ra như thế nào? ?- CĩCấu nhận tạo 2 ADNxét gì con về hồncấu tồntạo giữagiống 2 nhau ADN và congiống và với ADN ADN mẹ? mẹ.
7. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những  Hãy trình bày sự tự nhân nguyên tắc nào? đơi của ADN? - ADN nhân đơi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
8. SƠ ĐỒ TỰ NHÂN ĐƠI CỦA PHÂN TỬ ADN M¹ch 1 T T X T X A M¹ch 1 A A G X A G T X ADN con. Mạch mới T T X T X A A A G X A G T X ADN mĐ . Mạch mới M¹ch 2 T T X T X A A A G X A G T X ADN con. M¹ch 2
9. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những nguyên tắc nào? - ADN nhân đơi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian. - Quá trình tự nhân đơi: + Phân tử ADN tháo xoắn, tách dần nhau thành hai mạch đơn nhờ các en zim. + Các nuclêơtít trên 2 mạch đơn lần lượt liên kết với các nuclêơtít tự do trong mơi trường nội bào theo NTBS để hình thành mạch mới theo chiều ngược nhau. + 2 phân tử ADN con dần hình thành rồi đĩng xoắn. => Kết quả: Qua quá trình tự nhân đơi, từ  Hãy cho biết: Quá trình tự 1 ADN mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con nhân đơi của phân tử ADN giống nhau và giống với ADN mẹ. - Nguyên tắc nhân đơi: diễn ra theo những nguyên + Nguyên tắc khuơn mẫu,bổ sung. tắc nào? + Nguyên tắc bán bảo tồn.
10. BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN. I. ADN tự nhân đơi theo những nguyên tắc nào? 1 II. Bản chất của gen - Gen là 1 đoạn của phân tử ADN cĩ chức năng di truyền xác định. - Gen cấu trúc: mang thơng tin quy định cấu trúc của một loại Prơtêin. 2 III. Chức năng của ADN - ADN là nơi lưu giữ thơng tin di truyền. 3 - ADN truyền đạt thơng tin di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể. Em hãy quan sát Phân tử ADN
11. BÀI TẬP ÁP DỤNG Bài 1: (Bài 4 SGK trang 50) Một đoạn mạch ADN cĩ cấu trúc như sau: Mạch 1: - A – G – T – X – X – T – Mạch 2: - T – X – A – G – G – A – Viết cấu trúc của 2 đoạn ADN con được tạo thành sau khi đoạn mạch ADN nĩi trên kết thúc quá trình tự nhân đơi? §o¹n 1 : -A-G-T-X-G-A-T- mạch cũ -T-X-A-G-X-T-A- mạch mới §o¹n 2: -A-G-T-X-G-A-T- mạch mới -T-X-A-G-X-T-A- mạch cũ
12. BÀI TẬP CỦNG CỐ Bài 2: Một phân tử ADN tự nhân đơi liên tục 5 lần. Hỏi cĩ bao nhiêu phân tử ADN con được tạo thành sau khi phân tử ADN nĩi trên kết thúc quá trình tự nhân đơi? Trả lời: - Số phân tử ADN con được tạo ra sau khi phân tử ADN tự nhân đơi liên tục 5 lần: 1.2.2.2.2.2 = 25 = 32 phân tử ADN con. => Cơng thức tính: Số phân tử ADN con được tạo thành sau n lần tự nhân đơi: 2n.
13. 1 N? U? C? L? Ê? Ơ? T? ?I T? 9 2 G? ?I Ớ? N? G? N? H? A? U? 9 3 N? H? Â? N? T? Ớ? D? ?I T? R? U? Y? Ề? N? 14 4 B? Á? N? B? Ả? O? T? O? À? N? 10 5 H? ?I Đ? R? Ơ? 5 Từ khóa ƠN NH ÂI HN ÂĐ NƠ IĐ 4.2Có. Có109chữchữcáicái::NguyênĐây là đặctắc đểđiểmtạocủara mỗihai phânphân tửtử ADNADN 5.31Có CóCó5 14chữ9 chữchữcáicáicái: Loại::TênĐâyliêngọilàkếtthuậtchunggiữangữcủacácMendencácnuclêôtitđơnđãphânởdùnghaicấu conconcócó1đượcmạchsauđơnkhicũkếtcủathúcphânquátửtrìnhADN mạchtạomànênđơnsauphâncủanày phânđượctử ADN?gọitử ADN?là “gen” ? mẹnhânvà đôi1 mạchtừ mộtmớiphânđượctửtổngADNhợp? ?
14. BÀI TẬP ÁP DỤNG Bài 3: Một đoạn mạch ADN cĩ 3000 nuclêơtit, trong đĩ nuclêơtit loại A chiếm 20% tổng số nuclêơtit cĩ trong mạch. a. Tính số nuclêơtit các loại cịn lại? b. Nếu phân tử ADN nĩi trên nhân đơi liên tiếp 3 lần thì mơi trường nội cần cung cấp bao nhiêu nuclêơtit mỗi loại? Giải: a. – Số nuclêơtit loại A: A = 20%.3000 = 600 (nu) Theo NTBS: T = A = 600 (Nu) Mặt khác: A + T + G + X = 3000 và X = G (NTBS) => X = G =(3000 - A - T) : 2 = 900 (nu) b. Số nuclêơtit mỗi loại mà mơi trường nội cần cung cấp cho phân tử ADN nĩi trên nhân đơi liên tiếp 3 lần: 3 Amt = Tmt = 600.(2 – 1) = 4200 (nu) 3 Gmt = Xmt = 900.(2 – 1) = 6300 (nu)
15. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: - HỌC THUỘC BÀI CŨ, LÀM HỒN CHỈNH CÁC BÀI TẬP 1,2,3,4 SGK VÀO VỞ BÀI TẬP. - VẼ HÌNH 16 VÀO VỞ BÀI HỌC. - ĐỌC TRƯỚC NỘI DUNG BÀI MỚI: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN. - KẺ TRƯỚC BẢNG 17 SGK TRANG 51 VÀO VỞ TẬP.