Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 60: Định luật bảo toàn năng lượng

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 60: Định luật bảo toàn năng lượng

1. Website:
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Dựa vào đâu ta biết một vật có năng lượng ? bài tập 59. 3 trang 66 SBT. Trong chu trình biến đổi của nước biển (từ nước thành hơi, thành mưa trên nguồn, thành nước chảy trên suối, sông về biển) có kèm theo sự biến đổi của năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Ta nhận biết được một vật có năng lượng khi vật đó có khả năng thực hiện công hay làm nóng các vật khác. Nước biển -> hơi nước -> mây -> mưa Quang năng -> nhiệt năng -> thế năng -> động năng -> Nước trên núi -> chảy ra suối, sông, biển. Thế năng -> động năng
3. Bài 60
4. I. SỰ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ, NHIỆT, ĐIỆN 1.Biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng. a. Thí nghiệm: Hình 60.1
5. C1 . Hãy chỉ rõ thế năng và động năng của viên bi đã biến đổi như thế nào khi viên bi chuyển động từ A đến C rồi từ C đến B. C1 -Từ A đến C : Thế năng -> động năng - Từ C đến B : Động năng -> thế năng C2. So sánh thế năng ban đầu mà ta cung cấp cho viên bi ở vị trí A và thế năng mà bi có ở điểm B. C2 Thế năng của viên bi ở A lớn hơn thế năng của viên bi ở B. C3. Thiết bị thí nghiệm trên có thể làm cho viên bi có thêm nhiều năng lượng hơn thế năng mà ta cung cấp cho nó lúc ban đầu không? Trong quá trình viên bi chuyển động ngoài cơ năng ra còn có dạng năng lượng mới nào xuất hiện không? C3. Viên bi không thể có thêm nhiều năng lượng nhiều hơn thế năng mà ta đã cung cấp cho nó lúc ban đầu. Ngoài cơ năng còn có nhiệt năng.
6. Qua thí nghiệm vừa khảo sát em có kết luận gì ? b. Kết luận 1: Trong các hiện tượng tự nhiên, thường có sự biến đổi giữa thế năng và động năng, cơ năng luôn luôn giảm.Phần cơ năng hao hụt đi đã chuyển hoá thành nhiệt năng.
7. 2. Biến đổi cơ năng thành điện năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng. Hình 60.2 C4. Hãy chỉ ra trong thí nghiệm này, năng lượng đã được biến đổi từ dạng nào sang dạng nào qua mỗi bộ phận.
8. C4 :- Máy phát điện: Cơ năng -> điện năng - Động cơ điện: Điện năng -> cơ năng C5. So sánh thế năng ban đầu cung cấp cho quả nặng A và thế năng mà quả nặng B thu được khi lên đến vị trí cao nhất. Vì sao có sự hao hụt thế năng này? C5. Thế năng ban đầu của quả nặng A lớn hơn thế năng mà quả nặng B thu được. Vì khi quả nặng A rơi xuống chỉ có một phần thế năng chuyển hoá thành điện năng còn một phần biến thành động năng của chính quả nặng. Khi dòng điện làm quay động cơ điện kéo quả nặng B lên thì chỉ có một phần điện năng chuyển hoá thành cơ năng , còn một phần thành nhiệt năng làm nóng dây dẫn.
9. Kết luận 2: Trong động cơ điện phần lớn điện năng chuyển hoá thành cơ năng.Trong các máy phát điện phần lớn cơ năng chuyển hoá thành điện năng. Phần năng lượng hữu ích thu được cuối cùng bao giờ nhỏ hơn phần năng lượng ban đầu cung cấp cho máy. Phần năng lượng hao hụt đi đã biến đổi thành dạng năng lượng khác. II. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG Năng lượng không tự sinh ra hoặc tự mất đi mà nó chỉ chuyển hoá từ dạng này sang dạng khác, hoặc truyền từ vật này sang vật khác. III. VẬN DỤNG
10. Bài tập: Trong nhà máy thuỷ điện có một tua bin quay làm cho máy phát điện quay theo cung cấp cho ta năng lượng điện.Tua bin này quay liên tục nhờ nước ở hồ chứa mà ta không mất công bơm lên.Tua bin này có phải là động cơ vĩnh cửu không? Hãy giải thích. Tua bin không phải là động cơ vĩnh cửư. Muốn cho tua bin hoạt động phải cung cấp cho nó một năng lượng, đó chính là năng lượng của nước. C6. Hãy giải thích vì sao không thể chế tạo được động cơ vĩnh cửu. C6. Động cơ vĩnh cửu không thể hoạt động được vì trái với định luật bảo toàn năng lượng. Động cơ hoạt động được là có cơ năng, cơ năng này không thể tự động sinh ra.
11. C7. Trên hình 60.3 vẽ một bếp đun củi cải tiến. Hãy giải thích vì sao dùng loại bếp này lại tiết kiệm được củi đun hơn là dùng kiềng ba chân ở hình 60.4 C7. Bếp cải tiến có vách cách nhiệt giữ cho nhiệt năng ít bị truyền ra ngoài tận dụng được nhiệt năng để đun sôi hai nồi nước.
12. NỘI DUNG BÀI HỌC - Sự chuyển hoá năng lượng trong các quá trình cơ, nhiệt, điện như thế nào ? Phát biểu nội dung định luật bảo toàn năng lượng. - Đọc nội dung có thể em chưa biết. - Làm các bài tập 60.1 -> 60.4 trang 67 SBT.