Bài thuyết trình Rèn kĩ năng đọc Tiếng Anh cho học sinh Lớp 3, 4, 5

Nội dung text: Bài thuyết trình Rèn kĩ năng đọc Tiếng Anh cho học sinh Lớp 3, 4, 5

1. BIỆN PHÁP Rèn kĩ năng đọc tiếng Anh cho học sinh lớp 3,4,5 - Thành phố Hà Giang 1. Mục đích, yêu cầu (lý do) Chúng ta đang sống, làm việc trong một thế giới phong phú, đa dạng về văn hóa và ngôn ngữ. Điều này đòi hỏi mỗi ngườì phải học hỏi và khám phá. Học ngôn ngữ là hình thành một công cụ giao tiếp mới để trao đổi những tri thức khoa học kĩ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền văn hóa, qua đó góp phần tạo dựng sự hiểu biết lẫn nhau, hình thành ý thức công dân toàn cầu, góp phần vào việc phát triển phẩm chất và năng lực cá nhân. Thông qua việc học ngôn ngữ và tìm hiểu nền văn hóa khác nhau, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về ngôn ngữ và nền văn hóa của dân tộc mình. Tiếng Anh là một trong những ngôn ngữ quốc tế thông dụng nhất trên thế giới hiện nay. Học tiếng Anh ở tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển năng lực giao tiếp thông qua các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết, đồng thời là một trong những điểm khởi đầu quan trọng góp phần vào việc hình thành và phát triển kĩ năng học tập suốt đời, năng lực làm việc trong tương lai và khả năng tham gia các hoạt động văn hóa – xã hội.
2. Học tiếng Anh ở tiểu học còn tạo nền tảng cho việc tiếp tục học tiếng Anh ở các cấp học tiếp theo cũng như trang bị những kĩ năng học ngoại ngữ cơ bản để học các ngôn ngữ khác trong tương lai. Ngoài ra, việc học tiếng Anh còn giúp học sinh hình thành năng lực diễn đạt ý tưởng cá nhân một cách tự tin, độc lập và sáng tạo. Chương trình tiếng Anh tiểu học được xây dựng dựa vào nhu cầu của xã hội Việt Nam và đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học. Ở giai đoạn này, năng lực nhận thức của các em được hình thành và phát triển trên cơ sở tư duy cụ thể. Do vậy, việc dạy và học tiếng Anh cho học sinh tiểu học cần xuất phát từ những sở thích, hứng thú và trải nghiệm của các em. Học sinh ở độ tuổi tiểu học có khả năng học một ngôn ngữ mới và có thể đạt kết quả học tập tốt khi việc học ngôn ngữ dựa trên hệ thống chủ điểm (themes) và chủ đề (topics) thú vị, hấp dẫn và gần gũi với đời sống hàng ngày của các em. Do học sinh tiểu học chưa có khả năng nắm bắt ngôn ngữ một cách hệ thống và phân tích ngôn ngữ một cách có ý thức, nên phương pháp học tốt nhất của học sinh ở độ tuổi này là học ngôn ngữ thông qua hoạt động, nghĩa là cần phải tạo cơ hội cho học sinh tham gia tích cực và chủ động vào các hoạt động giao tiếp để hình thành các kĩ năng ngôn ngữ thông qua tình huống giao tiếp phong phú và hấp dẫn để áp dụng trong thực tế giảng dạy tại đơn vị đang công tác. Dạy và học tiếng Anh ở tiểu học nhằm giúp học sinh có một công cụ giao tiếp mới, bước đầu có khả năng giao tiếp đơn giản bằng tiếng Anh một cách tự tin, tạo tiền đề để các em có thể sử dụng tiếng Anh trong học tập, hình thành thói quen học tập suốt đời để trở thành những công dân toàn cầu tương lai trong thời kì hội nhập. Sau khi kết thúc chương trình tiếng Anh tiểu học, học sinh có thể: - Giao tiếp đơn giản bằng tiếng Anh thông qua bốn kĩ năng nghe, nói, đọc, viết, trong đó chủ yếu là hai kĩ năng nghe và nói.
3. - Có kiến thức cơ bản và tối thiểu về ngôn ngữ tiếng Anh bao gồm ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp, và thông qua tiếng Anh có những hiểu biết ban đầu về đất nước, con người và nền văn hóa của các nước nói tiếng Anh. - Có thái độ tích cực đối với việc học tiếng Anh, từ đó tăng thêm sự hiểu biết và tình cảm trân trọng đối với ngôn ngữ và văn hóa của dân tộc mình. - Hình thành các cách học tiếng Anh một cách có hiệu quả, tạo cơ sở cho việc học các ngoại ngữ khác trong tương lai. Với mục tiêu của môn Tiếng Anh trong chương trình tiểu học, tôi rất băn khoăn về kĩ năng phát âm của học sinh. Các em gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động học, đặc biệt là đối với kĩ năng đọc. Qua thực tế giảng dạy tại Trường Tiểu học Nguyễn Huệ tôi nhận thấy: - Những năm qua, môn ngoại ngữ giảng dạy tại nhiều trường phổ thông chủ yếu là tiếng Anh. Điều đáng quan tâm hiện nay là hoạt động dạy và học môn học này ở nhiều trường vẫn còn nặng về lý thuyết, học sinh học để lấy điểm, còn các kỹ năng thực hành vẫn còn nhiều hạn chế. -Trước đây, khi chưa đổi mới sách giáo khoa, giáo viên thường sử dụng phương pháp truyền thống như: reading, translation, và đặc biệt chú trọng đến ngữ pháp nên hầu hết học sinh học tiếng Anh bằng cách đọc và viết. Lớp học không sinh động, học sinh không được rèn luyện cả bốn kỹ năng: nghe, nói, đọc viết, hơn nữa về phía giáo viên cũng không quan tâm nhiều đến việc rèn luyện kỹ năng đọc hiểu cho học sinh của mình, đơn giản với một lý do là kỹ năng đọc hiểu không nằm trong chương trình của sách giáo khoa.
4. - Trước tình hình đó, ngành giáo dục thực hiện thay đổi sách giáo khoa trên quy mô cả nước và đặc biệt chú trọng đến việc đổi mới phương pháp giảng dạy và một trong những nội dung đổi mới đó là phát triển đủ cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc và viết trong chương trình mới, tuy nhiên hầu hết giáo viên gặp rất nhiều khó khăn trong giờ dạy các em đọc hiểu, phần lớn là các em không đọc đúng trọng âm, nếu có đọc được thì các em cũng đọc theo kiểu đọc dựa vào mẫu câu có sẵn. Điều này dẫn đến cả giáo viên và học sinh đều không hứng thú trong giờ học đọc bởi nó rất buồn tẻ và gây khó khăn cho học sinh khi không nhớ từ và hiểu nghĩa của từ. Chính vì vậy tôi đã sử dụng 1 số biện pháp để rèn kỹ năng phát âm tiếng Anh cho học sinh Tiểu học tại đơn vị tôi đang công tác, bước đầu đã và đang có những kết quả tích cực. 2. Nội dung, biện pháp thực hiện . Biện pháp 1: Hướng học sinh tìm hiểu về kĩ năng đọc hiểu: Để có thể giúp học sinh phát triển kĩ năng đọc có hiệu quả, trước hết giáo viên cần giúp HS phân biệt được những kĩ năng đọc cơ bản được sử dụng trong việc dạy-học ngoại ngữ: 1. Đọc to và đọc thầm: a. Đọc to ( Reading aloud) với mục đích truyền đạt lại thông tin người khác đã viết ra, kĩ năng thường chỉ giúp HS rèn luyện cách phát âm, trọng âm, ngữ điệu và kĩ năng đọc để thông báo. b. Đọc thầm ( Silent reading) : với mục đích đọc để hiểu, đọc để nắm bắt và nhận biết thông tin. c. Đọc phân tích và đọc tổng hợp: d. Đọc để lấy thông tin cần thiết ( Scanning) e. Đọc để lấy ý chính ( Skimming)
5. f. Đọc và phán đoán từ và nội dung ngữ cảnh trước và trong khi đọc ( predicting) g. Đọc phân tích để hiểu nội dung chi tiết hoặc để nghiên cứu. Tóm lai, mỗi khi đọc một bài đọc tiếng Anh, những câu hỏi hữu ích mà HS cần đặt ra dưới sự hướng dẫn cua GV là: - Đọc để làm gì? ( What reading for?) - Đọc như thế nào? ( How to read?) - Mục đích đạt được sau khi đọc là gì? ( What aim after reading?) 2. Thực hiện tiến trình dạy kĩ năng: Có hai loại bài đọc: Bài đọc để dạy phát âm hoặc bài đọc để dạy kĩ năng đọc hiểu tùy theo mục đích và yêu cầu của bài. Trong phạm vi chuyên đề này, tôi đi sâu vào việc rèn luyện và phát triển kĩ năng đọc hiểu. Để việc đọc có kết quả tốt, tiến trình dạy một bài đọc thường được tiến hành qua 3 giai đoạn: Pre-reading - While reading - post-reading 2.1. Pre- reading activities: - Gây hứng thú - Thiết lập ngữ cảnh ( set the scene) - Giới thiệu trước từ mới cần thiết - Gợi ý, hướng sự chú ý vào những điểm chính của bài đọc. - Cho học sinh đoán trước nội dung bài đọc. - Nêu những điều đoán trước qua bài đọc
6. 2.2. While-reading activities: - Vừa đọc vừa thực hiện bài tập. - HS sửa chữa, nhận xét cho nhau, tự sữa cho mình bằng cách đọc lại và phát triển kĩ năng đọc. - Bài tập và phương pháp phổ biến: Answer the Q, T/F statements, Multiple choice, Complete , Gap fill, Macth, Choosing, Tick etc . 2.3. Post- reading activities: Để kiểm tra mức độ đọc sâu hiểu rộng của HS, GV có thể thiết kế bài giảng theo nhiều phương pháp khác nhau cho phù hợp : - Luyện tập củng cố về cấu trúc, nội dung. - Liên hệ thực tế - Chuyển hóa vốn kiến thức, nhận thức hoặc thông tin, dữ liệu vừa nhận qua bài đọc. - Luyện tập: summarize, Interview, Disscuss . 3. Sử dụng một số thủ thuật khai thác bài đọc hiểu để rèn luyện và phát triển kĩ năng đọc hiểu: - Điều chỉnh giáo cụ trực quan, lời hướng dẫn, giải thích, bài tập, hoạt động, nhiệm vụ, - Điều chỉnh bằng cách bỏ bớt ( những nội dung quá xa rời thực tế địa phương ), sắp xếp lại, thay thế, kết hợp, hoặc thêm vào, Tất cả những điều chỉnh của GV đều phải đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với trình độ HS, đúng chủ đề bài học và không vi phạm về cắt xén chương trình. * Ngoài ra, giáo viên cũng có thể rèn luyện và phát triển kỹ năng đọc cho các em trong những tiết phụ đạo hay tự chọn, mà theo tôi có thể thực hiện bằng cách :
7. - Chọn học sinh: Thông qua giáo viên bộ môn , tốt nhất là lựa chọn học sinh ngay từ lớp đầu cấp,. Lọc thành 2 nhóm đối tượng ( Nhóm 1: HS có vốn từ this is checkup is better option từ vựng khá và có khả năng tư duy, nhóm 2 gồm các HS bị nghèo vốn từ và khả năng tư duy thiếu nhạy bén) - Chọn tài liệu: - Đa dạng hóa các dạng bài tập từ cơ bản thuộc khối TH của các nhà xuất bản như: NXB GD, NXB ĐHSP - Tuy nhiên để chuẩn bị tốt cho bài giảng của mình người dạy phải luôn luôn tự trau dồi, bồi dưỡng và nâng cao trình độ bản thân một cách thường xuyên và liên tục. - Cung cấp kiến thức: Rèn luyện theo bốn kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. - Hướng dẫn cách làm bài: - Đây là việc làm cũng rất quan trọng mà chúng ta là những người trực tiếp dạy bồi dưỡng hoặc phụ đạo không thể bỏ qua, bởi lẽ nếu chúng ta dạy nhiệt tình, nội dung bài giảng phong phú, học sinh học tập sẽ hào hứng và say mê hơn, thế nhưng nếu chúng ta không chú ý đến kỹ năng đọc của các em thì kết quả cũng không thể theo như mong muốn. - Vì thế mà chúng ta cần thiết phải rèn luyện cho học sinh phát triển kỹ năng đọc để các em có niềm say mê trong khi học bộ môn này .
8. - Kiểm tra kiến thức + Rút kinh nghiệm: - Đây là giai đoạn cũng rất quan trọng trong quá trình mà chúng ta rèn luyện kỹ năng đọc cho các em, bởi lẽ nếu ta chỉ dạy mà không kiểm tra thì ta sẽ không thể biết được sự tiếp thu kiến thức của học sinh đạt đến mức độ nào. - Việc rút kinh nghiệm sau mỗi bài kiểm tra thật sự rất cần thiết, từ những lần rút kinh nghiệm học sinh có thể nhận ra mình còn yếu ở phần nào để có thể khắc phục. - Sau khi áp dụng biện pháp ‘Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu cho đối tượng học sinh yếu bộ môn Anh văn ” ở khối lớp 5 của trường tôi, tôi đã đạt được một số kết quả bước đầu như sau: . - Từ đầu năm đa số các em đều lúng túng khi bước vào kĩ năng đọc riêng biệt. Vì vậy, khi tiếp xúc với dạng bài tập rèn kĩ năng, hầu hết các em đều không thể thể hiện tốt kĩ năng như yêu cầu đã đề ra, phát âm còn sai, tìm câu trả lời chưa chính xác, có khi trả lời được nhưng lại dài dòng không trọng tâm. Nhưng sau khi tôi vận dụng biện pháp rèn luyện kỹ năng đọc cho các em thì đã có gần 38% em đã có tiến bộ rõ rệt so với đầu năm.Thông qua các bài kiểm tra hay những lần mà các em đọc bài thì các em đã phát âm đúng hơn , tìm câu trả lời ngắn gọn mà đầy đủ nghĩa, các em đã bước đầu biết tự phát hiện và chiếm lĩnh kiến thức, biết tư duy và phán đoán vấn đề trọng tâm đặt ra. Dù kết quả đạt được chưa thật sự cao so với mục tiêu đã đề ra nhưng bước đầu cũng đã thu được kết quả đáng khích lệ. Với tầm quan trọng của bộ môn tiếng Anh, căn cứ những khó khăn và hạn chế của học sinh trường tôi trong quá trình giảng dạy, tôi đã áp dụng thêm một số giải pháp sau để rèn kĩ năng đọc tiếng Anh cho học sinh: a. Cho học sinh xem tranh để nói tiếng Anh b. Cho nghe băng tiếng Anh và lặp lại.
9. c. Khuyến khích học sinh giải trí bằng tiếng Anh d. Tập cho học sinh kể chuyện bằng tiếng Anh e. Khuyến khích học sinh đọc sách báo, truyện ngắn, bằng tiếng Anh f. Hướng cho các em viết nhật ký hoặc thư từ bằng tiếng Anh Biện pháp 2: Cách tiến hành thực hiện từng hình thức: Học tiếng Anh cũng giống như tập chạy xe đạp, ít ai có thể đi xe đạp thành thạo khi chưa ngã vài lần. Sau những lần vấp váp đó, tôi đã rút ra một vài kinh nghiệm có thể sẽ rất hữu ích cho chúng ta, những giáo viên dạy tiếng Anh, nhất là áp dụng cho kỹ năng đọc hiểu và đọc để ghi nhớ. * Cho học sinh xem tranh để nói và viết nội dung bằng tiếng Anh:
10. Phàm làm bất cứ việc gì cũng vậy, muốn thành công một cách mĩ mãn chúng ta phải nổ lực hết mình tập trung vào công việc nghiên cứu làm sao để đạt được đến mục tiêu cao nhất. Tôi tiến hành công việc của mình bằng cách quan sát những đứa bé bắt đầu bi bô tập nói, tập đọc. Khi dạy một ngôn ngữ, đặc biệt là ngoại ngữ nhất thiết chúng ta phải tìm hiểu về điều này. Cách học đầu tiên và hay nhất đó là phát âm chuẩn. * Thực hiện: Đối với bậc tiểu học, các bạn sử dụng tranh nói hay đọc một nội dung phù hợp voies bức tranh về hoa quả, các loài động vật hoặc các bộ phận của cơ thể người như mắt, mũi, miệng, tóc, tai, dựa vào ngay tranh và nói từ hoặc câu được dùng cho tranh để các em nghe theo và lặp lại, một lần, hai lần, ba lần. Tôi đã thử nghiệm cách dạy này cho một số em thiếu nhi, lúc chưa thực hiện tôi nghĩ mình sẽ gặp rắc rối, nhưng khi thực hiện rồi tôi cảm thấy chính mình rất đắc ý vì học sinh ở lứa tuổi này rất thích tranh có đủ màu sắc, điều này cuốn hút sự quan tâm của các em rất nhiều, các em càng chú tâm các em càng học nhanh. Tôi chắc chắn dạy bằng cách này các em sẽ ghi sâu vào tâm não của mình và càng về sau khi gặp tranh hoặc truyện tranh hay vật thật các em sẽ sử dụng từ một cách chính xác cho từng vật ấy, thậm chí các em có thể nói cả câu truyện bằng tiếng anh theo ngữ cảnh mà mình bắt gặp. Một khi được làm việc theo nhóm thì các em học sẽ có cơ hội giúp đỡ lẫn nhau nhiều các em sẽ tiếp thu bài nhanh hơn và nhớ lâu hơn. Vì vậy dùng tranh ảnh hoặc truyện tranh hay vật thật để dạy kỹ năng nói và đọc hiểu thật hết sức cần thiết.
11. Trong một tiết học có đọc, có nói , có viết và có nghe, giáo viên đứng lớp chỉ là người hướng dẫn, gợi mở cho học sinh, và học sinh phải đóng vai trò là chủ thể của một tiết học. Giáo viên không nên nói nhiều quá khi cho các em thực hành, cũng không nên sữa lỗi ngay sau mỗi câu nói của các em, mà phải chờ cho các em trình bày hết những ý của mình sau đó giáo viên sẽ cho feedback và correction để nhóm kế tiếp rút kinh nghiệm hay thậm chí giáo viên nên cho học sinh lặp lại từ hoặc câu đúng bằng cách đọc đồng thanh câu truyện và trả lời câu hỏi theo nội dung bài học. * Cho nghe băng tiếng Anh và lặp lại diễn cảm nội dung câu truyện. Chúng ta có từng nghĩ tại sao kỹ năng nghe lại đứng trước kỹ năng đọc không? Đối với trẻ em, khi học một ngôn ngữ, các em hoàn toàn học theo cách bắt chước để lặp lại sau khi nghe người khác nói. Vì thế chúng ta những giáo viên dạy ngoại ngữ phải thường xuyên nói tiếng Anh khi lên lớp, không nhất thiết phải phát âm chuẩn giống như người bản xứ, thế nhưng chúng ta phải phát âm đúng vì từ chỗ phát âm sai học trò của chúng ta nghe quen tai và khi nghe người khác phát âm đúng, các em sẽ chẳng thể nhận ra đó là từ quen thuộc và không hiểu người đối diện với mình đang nói gì và nghe câu truyện để hiểu nội dung nó đang muốn gửi thông điệp gì.
12. * Thực hiện: Khi phát âm, giáo viên nhớ nhấn mạnh cho học trò của mình chú ý đến trọng âm của từ, ngữ điệu trong câu và nhất là phần kết thúc của từ nói đến đây chúng ta thấy sự liên kết chặt chẽ giữa nghe và đọc quan trọng dường nào. Vì thế chúng ta nên có kế hoạch cho học sinh nghe băng cho cụ thể trong giờ dạy listen, dạy cho các em nghe như thế nào để có thể nắm được ý chính của bài và có thể kể lại nội dung bài, không cần phải nghe hết từng chi tiết, từng từ của bài nghe. Ví dụ: ở chương trình lớp 5 có một bài nghe nói về chủ đề “A little girl with a magic apple” và chọn tranh, thì trước tiên chúng ta cũng hỏi các em một số câu hỏi gợi mở: Do you know about the story? Who is the main character in the story? Which kinds of story do you like to read? Chính những câu hỏi này sẽ làm cho học trò có chút ít khái niệm về nội dung bài mà các em sắp nghe và sau khi nghe các em có thể nói lại nội dung bài học một cách tóm tắt của bài. Rõ ràng chúng ta thấy học tiết nghe không chỉ để nghe thôi mà còn lồng vào đó là phần nói và đọc hiểu. Vì vậy chúng ta nên khuyến khích và hướng các em dành thời gian nghe băng hoặc đĩa ở nhà mỗi khi rãnh rỗi hay thậm chí trong lúc các em ngủ vẫn nên mở máy vì khi ngủ các em nghe vẫn có thể nhập tâm. Nghe thường xuyên sẽ giúp các em ăn sâu vào đầu từng câu, từng chữ và khi cần nói tự động các em sẽ phát ra được cả câu nói của các nhân vật trong câu truyện. * Khuyến khích học sinh giải trí bằng tiếng Anh Việc phát triển tiếng Anh không đơn thuần chỉ là rèn luyện bốn kỹ năng, mà theo tôi còn phải có một sự bổ trợ khác. Nó gắn liền với chương trình học và phương pháp của giáo viên. Đó chính là các hoạt động ngoại khóa, các em tham gia các buổi tập luyện đóng vai các nhân vật trong truyện để được chải nghiệm các kỹ năng giao tiếp.
13. * Thực hiện: Tôi muốn nhấn mạnh về việc giảng dạy tiếng Anh cho trẻ em. Đây là một lứa tuổi rất đặc biệt nên các hoạt động ngoại khóa thì thật cần thiết và chúng ta cần thiết kế sao cho không chỉ mang đến buổi vui chơi, giải trí mà còn được xây dựng theo chuẩn mực để phát triển cả 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết và kỹ năng xã hội. Vì thế trong hoạt động ngoại khóa tôi nghĩ chúng ta không chỉ nên dừng lại cho các em thực hiện theo chủ đề của tháng bằng tiếng Việt một cách đơn thuần mà nên đan xen vào cho các em tiết thực hành nói tiếng Anh. Tâm trạng vừa được học vừa được vui chơi một cách thoải mái thế này thì hiệu quả của một tiết học sẽ như thế nào chắc chúng ta có thể đoán được. Thông qua những hoạt động này, ngoài nâng cao kỹ năng nghe nói tiếng Anh, các học sinh, đặc biệt là các em thiếu nhi và thiếu niên còn tự khám phá ra nhiều khả năng tư duy, sáng tạo đặc biệt của mình cùng với phát triển những kỹ năng "mềm" như làm việc nhóm, thương lượng, thuyết trình, giải quyết vấn đề là những điểm nhấn cho những người thành đạt trong tương lai. * Tập cho học sinh kể chuyện bằng tiếng Anh: Với đối tượng được giảng dạy là học sinh bậc tiểu học đòi hỏi giáo viên phải có phương pháp riêng, phải đưa ra các ý tưởng làm sao cho lớp học càng sinh động, vui vẻ càng tốt. Việc lồng ghép kiến thức vào các trò chơi, bài hát tập thể, truyện kể giúp học sinh năng động hơn, chứ không thể đi theo lối dạy truyền thống với các lý thuyết về từ vựng, ngữ pháp quá khô khan. Trong đó phương pháp kể chuyện được sử dụng rất nhiều để tạo ra hoạt động sôi nổi của lớp học và để phát triển kỹ năng nói cho các em rất nhiều.
14. * Thực hiện: Bạn có thể giúp trẻ nói chuyện lưu loát hơn khi áp dụng các “bài tập” từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, với yêu cầu phải chỉnh sửa kịp thời các lỗi dùng từ hoặc phong cách không hợp lý. Hãy cùng trẻ chơi trò “Tự giới thiệu mình, nhóm bạn hoặc gia đình mình”. Hãy biến các ngôn từ giao tiếp hàng ngày (cảm ơn, xin lỗi, chào, chúc ) thành phản xạ nói tự nhiên của trẻ. Cũng nên bảo trẻ kể lại tóm tắt một sự kiện, hay câu chuyện đã xem và bài học qua các câu chuyện ấy Hãy giúp trẻ thể hiện khả năng nói của mình với số lượng cử tọa đông dần. Cũng đôi khi bạn nên để học sinh đứng trên bục cao khi hát hoặc “bi bô” để cả lớp cùng thưởng thức hay đọc những câu truyện ngắn bằng tiếng anh cho cả lớp nghe một cách diễn cảm hay tình huống gây cười theo nội dung câu truyện. Một số em tỏ ra rất thích khi xem lại những đoạn video clip mà mình làm “nghệ sĩ” chính! * Khuyến khích học sinh đọc sách báo bằng tiếng Anh Theo kinh nghiệm của bản thân, tôi thấy kỹ năng nói có liên hệ nhân quả với kỹ năng đọc. Do vậy, muốn trẻ phát triển khả năng diễn đạt ngôn ngữ một cách tinh tế thì trước hết phải giúp trẻ đọc giỏi. Cũng cần giúp trẻ phân biệt cách đọc theo ngữ pháp và đọc hiểu ý.
15. * Thực hiện: Khi các em có một ít khái niệm về việc đọc hiểu, chúng ta cần hướng các em đọc dòng chữ trên các bảng hiệu/pano, đặc biệt là những dòng chữ trong các chương trình TV, phim ảnh có phụ đề bằng tiếng Anh, các truyện tranh bằng tiếng Anh, các mẫu truyện song ngữ chẳng hạn như sách truyện của tác giả La Hill, đây là một trong những tập truyện vui bằng tiếng Anh rất hay và phổ biến. Tôi đã từng đọc loại sách này từ khi còn ngồi ghế nhà trường. Đọc truyện chẳng những mang lại sự giải trí cho các em mà còn tăng vốn từ vựng. Hơn nữa còn giúp ích các em trong việc sử dụng từ theo ngữ cảnh và khi nói các em không phải dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh mà mặc nhiên các em sẽ phát ngôn ra bằng tiếng Anh. Với xu hướng phát triển hiện nay, dựa vào phương tiện thông tin đại chúng phổ biến nhất là Internet, nối mạng toàn cầu, học sinh có thể học và nghiên cứu tại nhà hoặc các em có thể lại các dịch vụ cho thuê, các em học sinh có thể truy cập những bài học hoặc bài tập theo trình độ của mình. Hơn nữa chúng ta thấy ở những cửa hàng sách báo bày bán rất nhiều những sách truyện tranh song ngữ. Chúng ta có thể dựa vào những mẫu truyện ngắn như cô bé quàng khăn đỏ, Bạch Tuyết và bảy chú lùn, hay chúng ta có thể dựa theo chủ đề để kể về người bạn mà em thích nhất hoặc môn học yêu thích của em hướng cho học sinh mình tập đọc ở nhà và có thể kể lại trong phần warmer, sau đó giáo viên có thể feedback và sửa lỗi cho học sinh. Tôi nghĩ mưa dầm sẽ thấm lâu và tôi đã áp dụng phương pháp này cho học sinh thân yêu của mình, cho đến bây giờ tôi dám khẳng định là mình đã đạt được trên 80% cho việc áp dụng nâng cao kỹ năng nói thông qua kể truyện
16. * Hướng cho các em viết nhật ký hoặc thư từ bằng tiếng Anh Đối với học sinh tiểu học chúng ta cũng nên hướng các em tập suy nghĩ và viết nhật ký hoặc thư từ bằng tiếng Anh bằng những từ và cụm từ đơn giản bằng Tiêng Anh. Vì kỹ năng viết hỗ trợ không ít cho kỹ năng nói. Hệ quả của việc viết và nói đều do từ sự suy nghĩ mà ra. * Thực hiện: Ở phần này giáo viên phải biết cách hướng cho các em tập thói quen siêng năng và thích thú trong việc viết. Ví dụ: Ngày hôm nay các em cảm thấy thích thú hay buồn chán khi học môn học nào đó, vì lý do gì và các em có cách nào để vượt qua. Các em có thể viết từ những câu đơn giản lần lượt đến câu khó hơn. Các em cứ nghĩ gì viết nấy sau nhiều lần như thế tự nhiên các em có được thói quen vừa nghĩ vừa viết bằng tiếng Anh, một khi các em có được thói quen nghĩ bằng tiếng Anh trong não của mình thì khi các em muốn nói các em sẽ tự nhiên tuôn ra bằng tiếng Anh mà không cảm thấy trở ngại. Trong giờ dạy có phần nói, giáo viên nên chú ý cho học sinh trình tự đặt câu hỏi, chúng ta nên đặt câu hỏi theo chủ đề hay ngữ cảnh. Mở đầu cuộc đối thoại có những từ, nhóm từ hoặc câu mà mình nên hỏi trước và kế tiếp sẽ hỏi như thế nào để cuộc trò chuyện có vẻ logic và tránh làm cho đối phương của mình bị nhàm chán, đôi khi mình muốn trình bày cho đối phương ý này nhưng không có đủ từ vựng để nói tức thì chúng ta nên diễn đạt theo cách khác.
17. Ví dụ khi mình muốn hỏi về nghề nghiệp có thể chúng ta hỏi “What’s your job? hoặc What do you do?”. Khi hỏi chúng ta nên lắng nghe câu trả lời để có thể hiểu cuộc trò chuyện của mình, không nên thực hiện một cuộc đối thoại bằng cách đối phó, chỉ chuẩn bị cho câu hỏi của mình sắp hỏi là gì thôi chứ không theo dõi xem người khác trả lời câu hỏi của mình như thế nào? Hơn nữa khác với phỏng vấn, đối thoại không phải chỉ một chiều người nghe cũng có quyền hỏi ngược lại như thế cuộc trò chuyện của mình có thể kéo dài ra và thêm phần hấp dẫn. Sau đây là một ví dụ minh họa cho cuộc đối thoại: Ex: Hoa: Excuse me? Tony: Yes? Hoa: What’s your name, please? Tony: My name is Jack and what’s your name? Hoa: My name is Lan. Jack, where are you from? Tony: I am from England. And you? Hoa : I am from Vietnam. Tony : Hoa : Thế câu hỏi tiếp theo trong ngữ cảnh này là gì? Giáo viên nên gợi cho học sinh thiết lập trong đầu của họ những câu hỏi mà mình phải áp dụng theo ngữ cảnh một cách hợp lý.
18. Theo tôi giải pháp lâu dài thì không chỉ dừng lại ở những kinh nghiệm đơn thuần như thế này, mà như tôi đã trình bày ở những ý trên, muốn thành công hơn nữa thì tự bản thân của mỗi giáo viên phải cố gắng nổ lực hết mình tìm tòi nghiên cứu để có được kiến thức ngày càng vững chắc hơn. Nói đến việc cố gắng, chúng ta phải thực hiện thế nào? Khi dạy một ngoại ngữ đặc biệt là kỹ năng nói bạn đã từng nghỉ đến môn học nào đã từng giúp ích chúng ta rất nhiều khi còn học ở trường chuyên nghiệp không? Khi nói đến đây tôi liên tưởng ngay đến môn học mà mình rất ưa thích, đấy chính là môn LINGUISTICS. Phân tích thật sâu chính môn học này đã giúp tôi rất nhiều trong việc dạy kỹ năng nói vì khi được học môn này chúng ta còn học những môn học khác như: phonetics, phonology, morphology, syntax, semantics and language acquisition. Là giáo viên dạy ngoại ngữ các bạn có từng tự hỏi mình rằng mình đã nắm vững được những gì mà mình được học từ các giảng viên ở trường chưa?. Một khi bản thân mình còn mập mờ chưa thể trả lời dứt khoát cho câu hỏi này, thì hãy nghiên cứu thêm các môn học này nhé. Có thời gian nghiên cứu mình mới thấy được kiến thức mình học ở trường chỉ là một hạt cát giữa sa mạc mà thôi. Một kiến thức uyên bác về ngôn ngữ học cộng thêm những kinh nghiệm mà hàng ngày mình rút ra từ công việc, đây là một điểm thành công không nhỏ mà chắc chắn chúng ta sẽ gặt hái được.
19. Sau khi tốt nghiệp từ trường chuyên nghiệp, trong số giáo viên của chúng ta có được mấy ai tiếp tục nghiên cứu về các vấn đề này. Để chuyên sâu cho kỹ năng nói chúng ta nên nghiên cứu nhiều hơn về lĩnh vực của môn học phonetics, bản thân tôi cảm thấy mình rất thích học môn học này và cho đến bây giờ càng nghiên cứu tôi lại càng thích thú vì chính môn học này đã giúp tôi truyền đạt thông tin đến học trò của mình một cách có hiệu quả cho kỹ năng nói. Hơn nữa trong những phiên họp tổ, chúng tôi cũng hay đề cập đến vấn đề này, đưa ra để bàn bạc thảo luận. Những thành viên trong tổ của tôi cũng đã áp dụng một ít kinh nghiệm này. Khi dạy kỹ năng nói, chúng ta cũng nên giới thiệu cho các em làm quen với mô hình diagram như thế này, để các em có khái niệm về các voice sounds, các voiceless sounds, các vowels và consonants,
20. 3. Kết quả Sau khi áp dụng biện pháp ‘Rèn luyện kỹ năng đọc tiếng Anh cho đối tượng học sinh lớp 3,4,5 như đã trình bày ở trên, tôi thấy trong mỗi tiết học các em sôi nổi hơn, hưng phấn, say mê với môn học nhiều hơn, đặc biệt là kĩ năng phát âm, đọc diễn cảm của học sinh đã được cải thiện rõ rệt, các em tự tin nói tiếng Anh, chào hỏi bằng tiếng Anh với cô giáo và các bạn. Và tôi một giáo viên dạy tiếng Anh cũng cảm thấy ngày càng hứng khởi và yêu môn học của mình hơn. Kết quả kiểm tra, khảo sát kĩ năng đọc tiếng Anh ở tất cả các lớp được thể hiện cụ thể qua bảng so sánh số liệu sau: Trước khi áp dụng HTT HT Chưa HT Năm học TSHS SL TL SL TL SL TL Đầu năm 2018 – 2019 154 50 32,4% 102 66,2% 2 1,3% Đầu năm 2019 - 2020 174 60 34,5% 100 57,5% 14 8,0%
21. Sau khi áp dụng HTT HT Chưa HT Năm học TSHS SL TL SL TL SL TL Cuối năm 2018 – 2019 154 89 57,8% 65 42,2% 0 0 HK I 2019 - 2020 174 80 46% 92 53% 2 1,0% 4. Đánh giá chung. “Biện pháp rèn kĩ năng đọc tiếng Anh cho học sinh lớp 3,4,5” có ý nghĩa và tác dụng thiết thực trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh trong nhà trường. Ngoài ra còn nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của môn Tiếng Anh trong trường Tiểu học cho cán bộ giáo viên, học sinh và phụ huynh trước yêu cầu của xã hội hiện nay. Để việc nâng cao chất lượng giáo dục môn tiếng Anh nói chung và rèn kĩ năng đọc tiếng Anh cho học sinh tiểu học nói riêng thực sự có hiệu quả, bản thân tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau đây:
22. - Giáo viên phải có sự đầu tư, nghiên cứu cho mỗi tiết dạy trước khi lên lớp - Phải thật sự tâm huyết với nghề, hết lòng phấn đầu vì các em học sinh, có tinh thần và ý thức trách nhiệm với nhiệm vụ công việc của mình. - Có tinh thần cầu tiến, ham học hỏi, tìm tòi, sáng tạo, luôn nổ lực để nâng cao năng lực chuyên môn của bản thân - Dành nhiều thời gian hơn cho công việc nghiên cứu, đặc biệt là khi dạy một ngôn ngữ chúng ta phải tìm hiểu thật kỹ về nhu cầu và năng lực của từng đối tượng mà mình dạy để có thể truyền thụ kiến thức một cách hiệu quả nhất. 5. Phương phướng nhiệm vụ trong các năm học tiếp theo. Tiếp tục phát huy những điểm mạnh đã làm được trong những năm học trước và rút kinh nghiệm cho những những năm học tiếp theo về mọi mặt như giảng dạy của giáo viên và năng lực học tập của học sinh cũng như môi trường và điều kiện học tập của học sinh ở trường và ở cộng đồng. Định hướng phát triển năng lực nên nội dung, kiến thức được lựa chọn đưa vào chương trình SGK phải vừa đủ, gắn liền với ứng dụng trong thực tiễn cuộc sống để bảo đảm thực hiện hiệu quả các phương pháp dạy học, tăng cường hoạt động học tích cực, tự lực của học sinh”
23. Tùy vào điều kiện thực tiễn, giáo viên có thể sử dụng các loại phương tiện và học liệu khác nhau để tổ chức hoạt động học cho học sinh, trong đó cần tăng cường hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa để tiếp nhận và vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Nhằm mục đích hướng cho học sinh có thể sử dụng ngôn ngữ Tiếng anh như ngôn ngữ mẹ đẻ trong tương lai. Trên đây là 1 số biện pháp rèn đọc tiếng Anh cho học sinh lớp 3,4,5 mà tôi đã áp dụng thực tế trong quá trình dạy học. Rất mong được lắng nghe ý kiến đóng góp của Hội đồng khoa học để các biện pháp nêu trên được thực hiện có hiệu quả hơn. Tôi xin trân trong cảm ơn./.
24. CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO!