Chuyên đề Hệ thống kiến thức lịch sử bằng sơ đồ tư duy qua bài Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài

Nội dung text: Chuyên đề Hệ thống kiến thức lịch sử bằng sơ đồ tư duy qua bài Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài

1. PHÒNG GDĐT HUYỆN ĐÔNG HƯNG TRƯỜNG THCS PHÚ LƯƠNG CÁC CUỘC PHÁT KIẾN ĐỊA LÝ Họ và tên: Mai Thị Tình Tổ: Khoa học xã hội Năm học: 2022- 2023
2. TRƯỜNG THCS PHÚ LƯƠNG TỔ KHXH – MÔN LỊCH SỬ - PHÂN MÔN LỊCH SỬ 9 -----------------**********---------------- TÊN CHUYÊN ĐỀ: HỆ THỐNG KIẾN THỨC LỊCH SỬ BẰNG SƠ ĐỒ TƯ DUY QUA BÀI HOẠT ĐỘNG CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC Ở NƯỚC NGOÀI Người thực hiện: Mai Thị Tình – Giáo viên trường THCS Phú Lương Ngày dạy: Thứ tư, ngày 11-01-2023. Số tiết dạy: 1 tiết A. LÝ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ Sơ đồ tư duy trong bài học lịch sử sẽ hệ thống hóa kiến thức của bài học bằng sơ đồ , giúp học sinh ghi nhớ kiến thức một cách hệ thống và nhớ lâu kiến thức hơn. Vì thế, tôi chọn chuyên đề này để thực hiện việc sử dụng sơ đồ tư duy. B. MỤC TIÊU CHUYÊN ĐỀ - Học sinh biết vận dụng kiến thức đã học trong bài để vẽ sơ đồ tư duy hệ thống hóa kiến thức của bài. - Học sinh ghi nhớ kiến thức có hệ thống và hiểu rõ bản chất vấn đề - Học sinh hứng thú với môn sử. C. NỘI DUNG CHUYÊNĐÊ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức. Học xong bài học, học sinh: - Trình bày được những hoạt động yêu nước, cách mạng của Nguyễn Ái từ 1919-1930 - Nhận xét được vai trò, đóng góp của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam 1919-1930 2. Năng lực. - Phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác: HS biết lựa chọn hình thức làm việc nhóm phù hợp với nhiệm vụ do GV giao, xác định được trách nhiệm và các việc cần thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ của nhóm. Năng lực tự học, tự chủ qua việc lựa chọn sưu tầm, sắp xếp tư liệu lịch sử. - Phát triển năng lực lịch sử: HS nhận diện sự kiện lịch sử, phân tích tổng hợp, nhận xét đánh giá ý nghĩa của sự kiện lịch sử. - Năng lực vận dụng kiến thức để đánh giá vai trò của Nguyễn Ái Quốc trong tiến trình Lịch sử Việt Nam, biết cách so sánh con đường cứu nước của Người với các
3. bậc tiền bối đi trước. 3. Phẩm chất. - Giáo dục cho HS lòng khâm phục, kính yêu đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và các chiến sĩ cách mạng. - Thông qua bài học, HS thêm yêu và tự hào về Chủ tịch Hồ Chí Minh và các chiến sĩ cách mạng, từ đó bồi dưỡng thêm tình yêu quê hương, đất nước của HS. - Có thái độ đúng đắn trong việc tìm hiểu và học tập lịch sử địa phương. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC, HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của giáo viên - Bài giảng điện tử - Hình ảnh, phim tài liệu về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 - 1925. - Tư liệu, hình ảnh về Lý Tự Trọng, Nguyễn Thị Minh Khai, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Chiên, Lê Thái Hoàng, Lê Danh Hoàng - Phiếu học tập. 2. Chuẩn bị của học sinh - Sưu tầm tư liệu : ảnh, video về những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở trong nước ngoài từ năm 1911-1925 - Sản phẩm hoạt động cá nhân ở nhà theo hướng dẫn. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động đặt vấn đề a. Mục tiêu:Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung của bài học. b. Tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu HS xem clip trong 2 phút và trả lời câu hỏi: Đoạn clip vừa xem có nội dung về ai? Nêu cảm nhận? Em đã biết gì về Bác Hồ? Bước 2:Thực hiện nhiệm vụ: HS xem clip và tư duy để trả lời câu hỏi. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - GV gọi bất kì HS trả lời câu hỏi. - Yêu cầu HS khác có thể nhận xét, bổ sung, điều chỉnh( Không nhất thiết phải trả lời đầy đủ) - HS trả lời: cuộc đời cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
4. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét câu trả lời của HS, dẫn dắt vào bài. 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới Hoạt động 1: Nguyễn Ái Quốc tại Pháp (1917-1923) a. Mục tiêu: Sưu tầm tư liệu và hoạt động nhóm để trình bày được những hoạt động cụ thể của Nguyễn Ái Quốc ở Pháp. b. Tổ chức hoạt động: Hoạt động của Thầy và của Trò Nội dung cần đạt Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Nguyễn Ái Quốc tại Pháp (1917- GV yêu cầu các nhóm thảo luận trong 2 1923) phút để thống nhất ý kiến, sau đó cử đại - Năm 1919 Người thay mặt những người đại diện nhóm báo cáo nội dung tìm hiểu Việt Nam yêu nước gửi bản yêu sách đến về những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc hội nghị Véc-sai. ở Pháp 1917-1923, kêt hợp giới thiệu sản - 7/1920 Người tìm đọc luận cương của phẩm sưu tầm. Lênin và tìm ra con đường cứu nước mới. Bước 2:Thực hiện nhiệm vụ: - 12/1920 tham gia đại hội Tua. + Học sinh làm việc cá nhân, tìm những - Năm 1921 Người sáng lập ra Hội liên hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Pháp hiệp các dân tộc thuộc địa ở Pari . 1917-1923. - Năm 1922 Người ra tờ bào “Người cùng + Học sinh thảo luận nhóm, thống nhất khổ ” vạch trần tội ác của Pháp kết quả thảo luận. - Viết nhiều bài báo cho báo “Nhân đạo” , Bước 3: Báo cáo, thảo luận: “Đời sống công nhân ” và cuốn “Bản án - GV tổ chức cho HS trưng bày và báo chế độ thực dân Pháp ... ” cáo sản phẩm chuẩn bị của nhóm. (3 - Các sách báo này được bí mật chuyển về nhóm trưng bày, 1 nhóm báo cáo) VN thức tỉnh quần chúng đứng lên đấu - Các nhóm khác, quan sát, lắng nghe. tranh. -Thảo luận: Các nhóm HS nhận xét, bổ -> Qua những hoạt động trên Nguyễn Ái sung, có thể yêu cầu trả lời các câu hỏi Quốc đã thể hiện sự chuyển biến trong tư nhỏ. tưởng và nhận thức: từ người yêu nước, trở thành người cộng sản. Người đã tìm ra 1/ Sự kiện làm thay đổi tư tưởng và nhận con đường cứu nước đúng đắn cho cách thức trong con người Nguyễn Ái Quốc ? mạng Việt Nam - con đường cách mạng Ý nghĩa của sự kiện này? vô sản. 3/ Sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc? Bước ngoặt đó là gì? 4/ Con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì mới và khác với lớp người đi
5. trước? Bước 4: Kết luận, nhận định: GVnhận xét đánh giá, chốt kiến thức. Hoạt động 2: Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô (1923-1924) a. Mục tiêu:Trưng bày tư liệu hình ảnh đã sưu tầm và trình bày những hoạt động cụ thể của Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô . b. Tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: II. Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô (1923- 1924) GV yêu cầu các cá nhân tìm hiểu về những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc Thời gian Sự kiện ởLiên Xô ( 1923-1924), kêt hợp giới thiệu sản phẩm sưu tầm. 6/1923 Nguyễn Ái Quốc rời Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: Pháp sang Liên Xô dự Hội nghị quốc tế nông + HS trưng bày các sản phẩm đã sưu tầm dân và được bầu vào ban được về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc chấp hành tại Liên Xô từ (1923-1924) 1924 Nguyễn Ái Quốc tham dự + Lựa chọn sản phẩm để trình bày có thể đại hội lần V của Quốc tế HS thiết kế nội dung báo cáo sản phẩm cộng sản và đọc tham bằng powerpoint, bảng biểu về những luận. hoạt động của Người tại Liên Xô. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: -> Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc + Cá nhân trình bày sản phẩm. tại Liên Xô là một bước chuẩn bị quan + Các HS khác quan sát, lắng nghe. trọng về chính trị và tư tưởng, chính trị cho việc thành lập một chính đảng vô sản Bước 4: Kết luận, nhận định: ở Việt Nam. + Các HS còn lại nhận xét, bổ sung trên cơ sở tiêu chí của GV. + GV nhận xét đánh giá, chốt kiến thức. Hoạt động 3: Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc (1924-1925) a. Mục tiêu: Trình bày những hoạt động cụ thể của Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc (1924-1925) b. Tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc (1924-1925) GV yêu cầu nhóm thảo luận trong 2 phút để thống nhất ý kiến, sau đó cử đại diện nhóm Thời gian Sự kiện báo cáo nội dung tìm hiểu về những hoạt 12/1924 Nguyễn Ái Quốc về
6. động của Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc Quảng Châu - Trung (1924-1925). Quốc. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 1925 - 2/1925 thành lập + HS trưng bày các sản phẩm đã sưu tầm nhóm cộng sản đoàn được về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc tại - 6/1925: thành lập hội Trung Quốc (1924-1925). Việt Nam Cách mạng +HS thảo luận, thống nhất lựa chọn sản Thanh niên, mở các lớp phẩm để trình bày huấn luyện chính trị, ra báo Thanh niên làm cơ Bước 3: Báo cáo, thảo luận: quan ngôn luận. + GV gọi đại diện nhóm 3 trình bày sản phẩm. 1927 Xuất bản cuốn “Đường + Các nhóm khác, quan sát, lắng nghe. kach mệnh” (vạch ra Bước 4: Kết luận, nhận định: những phương hướng + Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung trên cơ bản của CMGPDT ở cơ sở tiêu chí của GV. VN) + GV nhận xét đánh giá, chốt kiến thức. Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc là sự chuẩn bị về tổ chức cho sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam. 3. Hoạt động luyện tập Bài 1 a. Mục tiêu: Sử dụng trò chơi ô chữ bí mật để HS được luyện tập để nắm chắc kiến thức đã học trong bài. b. Tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV giới thiệu tên trò chơi, phổ biến thể lệ, cách chơi: Giải ô chữ hàng ngang (11 hàng chứa nội dung câu hỏi về Nguyễn Ái Quốc có liên quan đến từ khóa hàng dọc) để tìm ô chữ hàng dọc: ĐẢNG CỘNG SẢN Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: GV tổ chức cho cả lớp tham gia trò chơi. thời gian thực hiện 5 phút. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Cả lớp cùng tham gia trò chời dưới sự hướng dẫn của GV ? Nhận xét được vai trò, đóng góp của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam 1919-1930. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét sự hăng hái, tích cực tham gia trò chơi của HS.
7. GV chốt kiến thức: Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài là sự chuẩn bị trực tiếp về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho sự thành lập Đảng cộng sản sau này. Chính những hoạt động của Người từ 1911 đến 1925 là minh chứng rõ nét cho việc thực hiện lý tưởng cao cả: vì độc lập, giải phóng dân tộc Việt Nam. ? Hãy nêu một vài tấm gương thanh niên Việt Nam sống có lý tưởng trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay. + Trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc: Lý Tự Trọng, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Chiến, Đặng Thùy Trâm . + Trong thời kì đổi mới: Lê Thái Hoàng, Lê Danh Hoàng Bài 2 Vẽ sơ đồ tư duy toàn bộ nội dung bài học 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng a. Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức, kĩ năng đã học trong bài về lý tưởng, hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài từ 1911- 1925 để liên hệ thực tế. (giao cho HS làm ở nhà) b. Tổ chức hoạt động: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Nhân kỉ niệm 131 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2021), Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội) tổ chức cuộc thi Học tập và rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với chủ đề: “Câu chuyện đằng sau những kỉ vật”. Để tham gia cuộc thi, em hãy: 1/ Sưu tầm một câu chuyện gắn với một hiện vật về Chủ tịch Hồ Chí Minh đang được lưu giữ tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội) và kể lại câu chuyện trước lớp. 2/ Viết cảm nhận về con người, cuộc đời, sự nghiệp của Người và thông qua đó rút ra bài học cho bản thân (khoảng 100 từ). 3/ Tâm sự, trao đổi với bạn về mơ ước của bản thân về tương lai? Em sẽ làm gì để đạt được ước mơ đó? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS tiếp nhận nhiệm vụ, về nhà hoàn thành bài tập. - GV hướng dẫn cho HS Bước 3: Báo cáo, thảo luận: -HS nộp sản phẩm vào Zalo của GV Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét ý thức, kĩ năng và kiến thức của HS thông quan sản phẩm.
8. Bổ sung: .................................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................... .. Tổ trưởng Giáo viên (ký và ghi rõ họ, tên) (ký và ghi rõ họ, tên)