Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Nguyễn Văn Lương

Nội dung text: Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Nguyễn Văn Lương

1. PHỊNG GD&ĐT PHONG ĐIỀN TRƯỜNG THCS PHÚ THẠNH NHIỆT LIỆT CHÀO o0o MỪNG CÁC EM HỌC SINH KHỐI 9 THAM GIA HỌC TRỰC TUYẾN MƠN HĨA HỌC 9 Giáo viên bộ mơn: Nguyễn Văn Lương Tổ: Hĩa – Sinh – Lý – Thể dục Phú Thạnh, ngày 14 tháng 04 năm 2020
2. CHƯƠNG 4 : HIĐROCACBON. NHIÊN LIỆU * Hợp chất hữu cơ là gì ? * Metan, etilen, axetilen, benzen cĩ cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào ? * Dầu mỏ, khí thiên nhiên cĩ thành phần và ứng dụng như thế nào ? * Nhiên liệu là gì? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả? 2
3. CHẤT ĐƠN CHẤT HỢP CHẤT HỢP CHẤT HỢP CHẤT KIM LOẠI PHI KIM VƠ CƠ HỮU CƠ OXIT AXIT BAZƠ MUỐI ? ?
4. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu ?
5. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu ? - Hợp chất hữu cơ cĩ ở xung quanh chúng ta. + Cĩ trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm; + Cĩ trong các loại đồ dùng; + Trong cơ thể sinh vật; + Trong cơ thể người.
6. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? Ta quan sát thí nghiệm để tìm ra thành phần của hợp chất hữu cơ.
7. Nước vơi trong bị vẩn đục. Hãy dự đốn khí trong ống nghiệm là khí nào? Bơng
8. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? Cĩ phải mọi hợp Hợp chất hữu cơ là hợp chất của chất chứa cacbon đều cacbon là hợp chất hữu cơ ? (Trừ một số hợp chất như CO, - Hiện tượng: Nước vơi trong vẩn đục CO H CO các muối cacbonat 2, 2 3, PTHH: CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O kim loại, ) => Khi bơng cháy tạo ra khí CO2 Tượng tự, đốt cháy các hợp chất hữu cơ khác như cồn, nến, dầu hỏa, đều tạo ra khí CO2
9. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Bài tập 1. Cho các chất sau: C2H6, 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? CaCO3, CH4, CO, C2H6O, KCl, 2. Hợp chất hữu cơ là gì? CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na, CCl4, Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon H2CO3, CO2. Chất nào là hợp chất hữu (trừ một số hợp chất như CO, CO 2, cơ, chất nào là hợp chất vơ cơ ? H2CO3, các muối cacbonat kim loại,
10. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Bài tập1. Cho các chất sau: C2H6, CaCO3, CH4, CO, C2H6O, KCl, CH3NO2, NaHCO3, 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? C2H3O2Na, CCl4, H2CO3, CO2. Chất nào là 2. Hợp chất hữu cơ là gì? hợp chất hữu cơ, chất nào là hợp chất vơ cơ ? Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon HỢP CHẤT HỢP CHẤT (trừ một số hợp chất như CO, CO2, HỮU CƠ VƠ CƠ H2CO3, các muối cacbonat kim loại, ) C2H6 CaCO3 CH4 CO C2H6O KCl CH3NO2 NaHCO3 C2H3O2Na H2CO3 CCl4 CO2
11. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào? Em hãy nhận xét về thành phần phân tử của 2 nhĩm ? CH4, C2H4, C2H2, CH3Cl, C2H6O, C2H5NO2
12. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào? HỢP CHẤT HỮU CƠ HIĐROCACBON DẪN XUẤT CỦA Phân tử chỉ cĩ hai nguyên tố: HIĐROCACBON C và H Ngồi C và H, trong phân tử cịn cĩ nguyên tố khác như O, N, Cl, Ví dụ: CH4, C2H4, C2H2, Ví dụ: CH3Cl, C2H6O, C2H5NO2
13. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào? Ngồi cách dựa vào thành phần phân tử thì người ta cũng cĩ thể phân loại theo các cách khác như: Dựa vào mạch cacbon (Mạch vịng, mạch hở); Dựa vào nguồn gốc (Thiên nhiên, tổng hợp)
14. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ Bài tập 2: Hãy phân loại các hợp chất 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? hữu cơ trong bài tập 1? 2. Hợp chất hữu cơ là gì? HỢP CHẤT PHÂN LOẠI Hợp chất hữu cơ là hợp chất của HỮU CƠ cacbon (trừ một số hợp chất như CO, C H CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim 2 6 HIĐROCACBON loại, ) CH 3. Các hợp chất hữu cơ được phân 4 loại như thế nào? C2H6O - Hiđrocacbon: Phân tử chỉ cĩ C và H CH3NO2 DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON - Dẫn xuất của hiđrocacbon: Phân tử C2H3O2Na ngồi C và H cĩ thêm nguyên tố CCl4 khác như O, N, Cl,
15. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? BàiBài tập tập 43:: DãyDãy chấtchất nàonào sau sau đây đây chỉ chỉ chứa 2. Hợp chất hữu cơ là gì? chứacác hiđrocacbon?các dẫn xuất của hiđrocacbon? Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon A. CH ; C H ; C H . (trừ một số hợp chất như CO, CO2, A. C2H42; CO2 24; C42H104O2. H2CO3, các muối cacbonat kim loại, ) B. C2H4Br2; C6H5Br; CO2. B. NaHCO3; CH3Cl; C2H4Br2. 3. Các hợp chất hữu cơ được phân C. C2H6O; C2H4O2; C2H2. loại như thế nào? C. C6H5Br; C2H6O; C6H6. D. CH Cl; C H ; C H . - Hiđrocacbon: Phân tử chỉ cĩ C và H 3 2 4 3 8 D. CH3Cl; C6H12O6; CH3NO2. - Dẫn xuất của hiđrocacbon: Phân tử ngồi C và H cĩ thêm nguyên tố khác như O, N, Cl,
16. CHẤT ĐƠN CHẤT HỢP CHẤT HỢP CHẤT HỢP CHẤT KIM LOẠI PHI KIM VƠ CƠ HỮU CƠ OXIT AXIT BAZƠ MUỐI ? ? DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON HIĐROCACBON
17. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ II. Khái niệm về hĩa học hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? Hĩa học: Hĩa vơ cơ, hĩa hữu cơ, hĩa lý, hĩa 2. Hợp chất hữu cơ là gì? phân tích Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon Hĩa học hữu cơ là ngành hĩa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và (trừ một số hợp chất như CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại, những chuyển đổi của chúng. 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào? - Hiđrocacbon: Phân tử chỉ cĩ C và H - Dẫn xuất của hiđrocacbon: Phân tử ngồi C và H cĩ thêm nguyên tố khác như O, N, Cl,
18. BÀI 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HĨA HỌC HỮU CƠ I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ II. Khái niệm về hĩa học hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ cĩ ở đâu? Hĩa học hữu cơ là ngành hĩa học chuyên 2. Hợp chất hữu cơ là gì? nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng. Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ một số hợp chất như CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại, Hĩa học dầu mỏ 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào? Ngành Hĩa học polime - Hiđrocacbon: Phân tử chỉ cĩ C và H hĩa học - Dẫn xuất của hiđrocacbon: Phân tử hữu cơ ngồi C và H cĩ thêm nguyên tố khác Hĩa học các như O, N, Cl, hợp chất thiên nhiên
19. EmEm cĩcĩ biết?biết? Ai là người đầu tiên tổng hợp thành cơng hợp chất hữu cơ? Từ thời Cổ đại, con người đã biết làm rượu, giấm, thuốc nhuộm, đường ăn Tuy nhiên, trước thế kỉ XIX vẫn tồn tại thuyết duy tâm cho rằng hợp chất hữu cơ chỉ được sinh ra trong các cơ thể sống và con người khơng thể tổng hợp được chất hữu cơ. Đến năm 1828, nhà hố học Phrê-đê-ric Vơ-lơ là người đầu tiên đã tổng hợp thành cơng một hợp Nhà hĩa học Phrê-đê-ric Vơ-lơ chất hữu cơ từ các chất vơ cơ là Urê (CO(NH2)2). (Frierich Wưhler) Sự thành cơng này khơng chỉ giáng một địn (1800-1882 là nhà hĩa học mạnh vào thuyết duy tâm mà cịn cĩ tác dụng người Đức) thúc đẩy sự phát triển của hố học hữu cơ.
20. Một số hình ảnh về sản phẩm của ngành hĩa học hữu cơ VẢI DẦU ĂN XĂNG RƯỢU LỐP XE THUỐC NƯỚC HOA ĐƯỜNG
21. Một số tác hại do hợp chất hữu cơ gây ra:
22. Bài 3/trang 108/SGK Hĩa học 9: Hãy so sánh thành phần phần trăm khối lượng C trong các hợp chất sau: CH4, CH3Cl, CH2Cl2, CHCl3. Hướng dẫn: Ta thấy các chất trên đều cĩ một nguyên tử C nhưng phân tử khối tăng dần nên % khối lượng C trong các hợp chất giảm dần. % khối lượng C trong: CH4 > CH3Cl > CH2Cl2 > CHCl3
23. Bài 4/trang 108/SGK Hĩa học 9: Axit axetic cĩ cơng thức phân tử là C2H4O2. Hãy tính thành phần % khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic? Hướng dẫn: Tính khối lượng mol hợp chất: M = 2.12 + 1.4 + 2.16 = 60 (gam/mol) C2H4O2 Tính thành phần phần trăm: 2. 12 %C = .100% = 40% 60 1. 4 %H = .100% = 6,67% 60 %O = 100% - ( %C + % H) = 53,33%
24. Bài 5/trang 108/SGK Hĩa học 9: Sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau: Hướng dẫn: Hợp chất hữu cơ Hợp chất vơ cơ Hiđrocacbon Dẫn xuất của hiđrocacbon C6H6, C4H10 C2H6O, CH3NO2, CaCO3, NaNO3, C2H3O2Na NaHCO3
25. CHUẨN BỊ CHO BÀI HỌC SAU - Ơn lại hĩa trị của các nguyên tố C, H, O, N, Cl, - Tìm hiểu về cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ: (Bài 35/SGK Hĩa học 9 trang 109, 110, 111, 112) + Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ. + Cơng thức cấu tạo. + Bài tập trang 112/SGK Hĩa học 9.
26. CHƯƠNG 4: HIĐROCACBON - NHIÊN LIỆU Ø Hợp chất hữu cơ là gì? Ø Metan, etilen, axetilen, benzen cĩ cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào? Ø Dầu mỏ, khí thiên nhiên cĩ thành phần và ứng dụng như thế nào? Ø Nhiên liệu là gì? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả?
27. Ghi nhớ Khái niệm: là hợp chất của Cacbon (trừ CO; CO2; H2CO3 Hợp chất hữu cơ và muối cacbonnat kim loại, Khái niệm Hiđrocacbon: Phân tử chỉ về hợp chất cĩ 2 nguyên tố là C và H hữu cơ và hĩa Phân loại Dẫn xuất Hiđrocacbon: học hữu cơ Ngồi C và H, trong phân tử cịn cĩ các nguyên tố khác: O; N; Cl, Hĩa học hữu cơ Khái niệm: là ngành hĩa học chuyên nghiên cứu về chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.