Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 130: Ôn tập phần Tập làm văn - Nguyễn Thế Quyên

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 130: Ôn tập phần Tập làm văn - Nguyễn Thế Quyên

1. NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù tiÕt d¹y tèt chµo mõng Gi¸o viªn d¹y: NguyÔn ThÕ Quyªn Trưêng THCS cao nh©n
2. Thø 5 ngµy 20 th¸ng 04 năm 2017 M«n: ngữ văn 7 tiÕt 130 «n tËp phÇn tËp lµm văn
3. I. Về văn biểu cảm: 1. Hãy ghi lại tên các bài văn biểu cảm được học trong Ngữ văn 7, tập một (chỉ ghi các bài văn xuôi).
4. 2. Chọn trong các bài văn đó có một bài mà em thích, và cho biết và cho biết văn biểu cảm có những đặc điểm gì? Moät thöù quaø cuûa luùa non: Coám theå hieän khaù roõ ñaëc ñieåm taâm hoàn vaø ngoøi buùt cuûa Thaïch Lam. Ñoù laø neùt tinh teá, nhaïy caûm, tæ mæ, kó löôõng trong töøng caûm xuùc thoâng qua söï quan saùt vaø nhaän xeùt cuûa taùc giaû. Taùc giaû ñaõ taû höông vò ñaëc saéc cuûa luùa non ñeå gôïi, ñeå nhôù ñeán coám vaø neâu söï hình thaønh haït coám töø nhöõng tinh tuyù cuûa thieân nhieân cuõng nhö söï kheùo leùo cuûa con ngöôøi. Taùc giaû cuõng ñaõ neâu nhaän xeùt tuïc leä duøng hoàng, coám laøm ñoà seâu teát cuûa daân ta. -Maøu saéc: Maøu xanh töôi cuûa coám nhö ngoïc thaïch quyù. -Höông vò: moät thöù thanh ñaïm, moät thöù ngoït saéc hai vò naâng ñôõ nhau. Cuoái cuøng taùc giaû baøn veà vieäc thöôûng thöùc moät moùn quaø bình dò vôùi moät caùi nhìn thaáu ñaùo vaø moät thaùi ñoä vaên hoaù: “Coám khoâng phaûi laø thöù quaø cuûa ngöôøi aên voäi, aên coám phaûi aên töøng chuùt ít, thong thaû vaø ngaãm nghó. Luùc baáy giôø ta môùi thu laïi caû trong caùi höông vò aáy caùi muøi thôm phöùc cuûa luùa non, cuûa hoa coû daïi ven bôø; trong maøu xanh cuûa coám, caùi töôi maùt cuûa luùa non, vaø trong chaát ngoït ngaøo cuûa coám, caùi dòu daøng thanh ñaïm cuûa loaøi thaûo moäc ” Qua söï phaân tích baøi Moät thöù quaø cuûa luùa non: Coám, Ta thaáy vaên bieåu caûm coù nhöõng ñaëc ñieåm sau: -Bieåu ñaït ñöôïc tö töôûng, caûm xuùc. -Theå hieän söï ñaùnh giaù cuûa con ngöôøi vôùi hieän thöïc khaùch quan. -Kheâu gôïi söï ñoàng caûm vôùi ngöôøi ñoïc.
5. 3. Yếu tố miêu tả có vai trò gì trong văn biểu cảm? - Yếu tố miêu tả trong văn bản gợi ra được hình ảnh màu sắc, đường nét của sự vật được thể hiện trong bài. 4. Yếu tố tự sự có ý nghĩa gì gì trong văn biểu cảm? - Yếu tố tự sự trong văn biểu cảm bộc lộ cảm xúc đối với sự việc, sự vật. 5. Khi muốn bày tỏ tình thương yêu, lòng ngưỡng mộ, ngợi ca đối với con người, sự vật, hiện tượng thì em phải nêu lên được điều gì của con người, sự vật, hiện tượng đó? - Khi muốn bày tỏ tình thương yêu, lòng ngưỡng mộ, ngợi ca đối với con người, sự vật, hiện tượng thì chúng ta phải miêu tả, kể chuyện về người và sự vật ấy.
6. 6. Ngôn ngữ biểu cảm đòi hỏi phải sử dụng các phương tiện tu từ như thế nào? ( Lấy ví dụ ở bài Sài Gòn tôi yêu và Mùa xuân của tôi) -Trong baøi Muøa xuaân cuûa toâi, taùc giaû söû duïng bieän phaùp tu töø + So saùnh trong caùc caâu: . Toâi yeâu loâng maøy ai nhö traêng môùi in ngaàn . Khoâng uoáng röôïu maïnh cuõng nhö loøng mình say söa moät caùi gì ñoù . Nhöïa soáng ôû trong ngöôøi caêng leân nhö maùu caêng leân trong loäc cuûa loaøi nai, nhö maàm non cuûa caây coái, naèm im maõi khoâng chòu ñöôïc, phaûi troài ra thaønh nhöõng caùi laù nhoû li ti + Lieät keâ: Ai baûo ñöôïc non ñöøng thöông nöôùc, böôùm ñöøng thöông hoa, traêng ñöøng thöông gioù; ai caám ñöôïc trai thöông gaùi, ai caám ñöôïc meï yeâu con, ai caám ñöôïc coâ gaùi coøn son nhôù choàng -Trong baøi Saøi Goøn toâi yeâu, taùc giaû duøng nhöõng bieän phaùp tu töø: + So saùnh: Toâi yeâu Saøi Goøn da dieát nhö ngöôøi ñaøn oâng vaãn oâm aáp boùng daùng moái tình ñaàu chöùa nhieàu oan traùi. + So saùnh vaø nhaân hoaù: Saøi Goøn treû hoaøi nhö caây tô ñöông ñoä noõn naø, treân ñaø thay da ñoåi thòt, mieãn laø cö daân ngaøy nay vaø caû ngaøy mai bieát caùch töôùi tieâu, chaêm boùn, traân troïng giöõ gìn caùi ñoâ thò ngoïc ngaø naøy. +Lieät keâ: Toâi yeâu Saøi Goøn da dieát Toâi yeâu trong naéng sôùm Toâi yeâu thôøi tieát traùi chöùng Toâi yeâu caû ñeâm khuya thöa thôùt tieáng oàn. Toâi yeâu yeâu phoá phöôøng naùo ñoäng
7. 7. Nội dung văn bản biểu cảm? Mục đích văn bản biểu cảm? Phương tiện văn bản biểu cảm? - Nội dung: Nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh, khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc. - Mục đích: Biểu đạt một tình cảm. - Phương tiện: Phương tiện ngôn ngữ và hình ảnh thực tế để biểu đạt tư tưởng của mình. 8. Bố cục bài văn biểu cảm? - Mở bài: Nêu cảm xúc, tình yêu đối với đề tài. - Thân bài: Nêu những biểu hiện của tình yêu, cảm xúc. - Kết bài: Nhận thức về tình cảm của bản thân.
8. II. Về văn nghị luận: 1. Hãy ghi lại tên các bài văn nghi luận đã học và đọc trong Ngữ văn 7, tập 2.
9. 2.Trong đời sống, trên báo chí và trong sách giáo khoa, em thấy văn bản nghị luận xuất hiện trong những trường hợp nào, dưới dạng những bài gì? Nêu một số ví dụ. * Thí dụ: - Giữ gìn nếp sống văn minh thành phố. - Hút thuốc lá là có hại cho sức khỏe. - Giữ gìn, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. Với các bài trên thường có yêu cầu giải thích hoặc chứng minh. 3. Trong bài văn nghị luận, phải có 3 yếu tố cơ bản: - Luận điểm: là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới hình thức câu khẳng định (hay phủ định) được diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhất quán. Luận điểm là linh hồn của bài viết, nó thống nhât các đoạn văn thành một khối.Luận điểm phải đúng đắn, chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế. - Luận cứ: là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm. Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu thì mới khiến cho luận điểm có sức thuyết phục. - Lập luận: là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyết phục. => Trong 3 yếu tố trên, yếu tố luận điểm là chủ yếu.
10. 4.Luận điểm là gì? Hãy cho biết trong những câu sau đâu là luận điểm và giải thích vì sao? - Luận điểm: ( câu 3) - Câu (a), câu (d) là luận điểm. Vì có hình thức câu trần thuật với từ “là” hoặc từ “có” khi có phẩm chất, tính chất truyền thống nào đó. - Câu (b), câu (c) không phải luận điểm. Vì câu (b) là câu cảm thán, câu (c) là một cụm danh từ, mới chỉ nêu một vấn đềnó tương ứng với một luận đề mà chưa phải là luận điểm. 5. Chứng minh trong văn nghị luận là kiểu bài có nội dung làm sáng tỏ một vấn đề đã được thừa nhận với mục đích làm cho người đọc công nhận sự đúng đắn của vấn đề một cách vững chắc hơn. Đây cũng là kiểu bài dùng nhiều dẫn chứng trong thực tế đời sống hoặc văn học để thuyết phục người đọc. Tuy nhiên bên cạnh dẫn chứng thực tế cũng cần có lí lẽ để giải thích vấn đề, phấn tích dẫn chứng để bàn bạc mở rộng, nâng cao vấn đề cần chứng minh. Ví dụ: Khi nêu luận điểm “Tiếng Việt ta giàu đẹp” chỉ cần dẫn ra câu ca dao: “Trong đầm gì đẹp bằng sen, Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng ” thì chưa đủ mà phải diễn giải câu ca dao đó ra về hình thức cũng như nội dung thì người đoc mới hiểu.