Bài giảng Tiếng việt Lớp 5 - Luyện từ và câu: Câu ghép - Nguyễn Thị Mỹ Ngọc

Nội dung text: Bài giảng Tiếng việt Lớp 5 - Luyện từ và câu: Câu ghép - Nguyễn Thị Mỹ Ngọc

1. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VẠN NINH TRƯỜNG TH VÀ THCS VẠN THẠNH MÔN: LUYỆN TỪ VÀ CÂU BÀI: CÂU GHÉP LỚP 5A Người thực hiện: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc
2. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu KIỂM TRA BÀI CŨ: Xác định chủ ngữ ,vị ngữ trong câu : a/ Đồng làng vương chút heo may. CN VN b/ Mầm cây tỉnh giấc ,vườn đầy tiếng chim. CN VN CN VN
3. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP I. Nhận xét: 1 Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi : Mỗi lần dời nhà đi,bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng 2 3 con chó to. Hễ con chó đi chậm,con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con 4 chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay,ngồi ngúc nga,ngúc ngắc. ĐOÀN GIỎI Câu 1 Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên ?
4. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu I. Nhận xét: CÂU GHÉP Các câu tìm được trong đoạn văn: 1. Mỗi lần dời nhà đi,bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. C V 2. Hễ con chó đi chậm,con khỉ cấu hai tai chó giật giật. C V C V 3.Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. C V C V 4. Chó chạy thong thả,khỉ buông thõng hai tay,ngồi ngúc nga,ngúc ngắc. C V C V Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp : a) Câu đơn : Câu số 1 Câu 1 2 Hãy xác định( Câuchủ do ngữ, một cụm vị ngữ chủ. ngữ trong-vị ngữ từng tạo thành)câu ? + Muốnb)Câu tìm ghépchủ ngữ: Câuta đặt số câu2, 3,4 hỏi nào? + Muốn( Câu do tìm nhiều vị ngữ cụm ta chủ đặt ngữ câu-vị hỏi ngữ nào bình ? đẳng với nhau tạo thành).
5. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu I. Nhận xét: CÂU GHÉP Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ-vị ngữ trong các câu Câu 3 ghép nói trên thành một câu đơn được không? Vì sao? (Thảo luận nhóm đôi: 2 phút) Không được,Vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau.Tách mỗi vế câu thành một câu đơn ( kể cả trong trường hợp bỏ quan hệ từ hễ thì ) sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, không gắn kết với nhau về nghĩa. ( Đó là các đặc điểm cơ bản của câu ghép.)
6. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu I. Nhận xét: CÂU GHÉP II.Ghi nhớ: Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại. Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn ( có đủ chủ ngữ,vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác. Em hãy lấy ví dụ về câu ghép để minh họa cho ghi nhớ ?
7. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP Câu 1 Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kỳ diệu muôn màu, muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nện. Theo Vũ Tú Nam 1. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. C V C V 2. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. C V C V 3. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. C V C V 4 Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ C V C V 5. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. C V C V
8. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP Mỗi cụm chủ ngữ -vị ngữ trong câu ghép còn gọi là vế câu, ta có: Câu Vế 1 Vế 2 Trời / xanh thẳm, biển / cũng thẳm xanh,như dâng 1 cao lên,chắc nịch. Trời / rải mây trắng nhạt, biển / mơ màng dịu hơi sương. 2 Trời / âm u mây mưa, biển / xám xịt nặng nề. 3 Trời / ầm ầm dông gió, biển / đục ngầu, giận dữ 4 Biển / nhiều khi rất đẹp, ai / cũng thấy như thế. 5
9. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP III. Luyện tập: Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập Câu 2 1 thành một câu đơn được không ? Vì sao ? Không thể tách mỗi vế câu ghép nói trên thành một câu đơn. Vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan hệ rất chặt chẽ với ý của vế câu khác.
10. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP III. Luyện tập: 3. Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép. a) Mùa xuân đã về, trăm hoa đua nở b) Mặt trời mọc, sương tan dần. c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh tham lam, lười biếng. d) Vì trời mưa to nên em về nhà muộn.
11. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại. Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn ( có đủ chủ ngữ,vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác. KẾT LUẬN: Dựa vào số lượng vế câu có trong câu, câu được chia ra thành câu đơn và câu ghép. Câu đơn có một vế câu, câu ghép gồm từ hai vế câu trở lên. Mỗi vế câu trong câu ghép phải thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.khi bị tách rời các vế câu, sẽ tạo nên những câu rời rạc, không gắn kết với nhau về nghĩa.
12. Thứ ba ngày 14 tháng 1 năm 2020 Luyện từ và câu CÂU GHÉP + Xem sách giáo khoa trang 8. + Học thuộc ghi nhớ. + Hoàn thành bài tập ở vở trang 2.