Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 48: Mắt - Năm học 2019-2020

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 48: Mắt - Năm học 2019-2020

1. KIEÅM TRA BAØI CUÕ Em hãy nêu tên hai bộ phận quan trọng nhất của máy ảnh ? Tác dụng của các bộ phận đó. Trả lời : Hai bộ phận quan trọng của máy ảnh là vật kính và buồng tối. Vật kính là một thấu kính hội tụ để tạo ảnh thật trên phim Buồng tối để không cho ánh sáng ngoài lọt vào, chỉ ánh sáng truyền từ vật cần chụp ảnh truyền qua thấu kính tác động lên phim.
2. I. Caáu taïo cuûa maét 1) Cấu tạo. + Mắt có những bộ phận quan trọng nào ? + Bộ phận nào của mắt đóng vai trò như TKHT ? Tiêu cự của nó có thể thay đổi được không ?  Hai bộ phận quan trọng Thể thuỷ tinh của mắt là thể thuỷ tinh và màng lưới.  Thể thuỷ tinh là một TKHT, có thể phồng lên hay dẹt xuống để thay đổi tiêu cự. Màng lưới
3. (Các em xem tiếp hình ảnh sau để tìm hiểu thêm về cấu tạo của mắt)
4. Màng lưới Cơ vòng đỡ Con ngươi Mắt bổ dọc
5. BAØI 54: MAÉT I. Caáu taïo cuûa maét 1) Cấu tạo. + Ảnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện ở đâu ?  Màng lưới ở đáy mắt, tại đó ảnh thật hiện lên rõ.
6. BAØI 54: MAÉT I) Cấu tạo của mắt 1) Cấu tạo. Vật kính 2) So sánh mắt và Phim máy ảnh. C1: Nêu những điểm giống nhau về cấu tạo giữa mắt và máy ảnh TT tinh ML  Giống nhau : Thể thuỷ tinh và vật kính đều là thấu kính hội tụ.  Khác nhau : Thể thuỷ tinh có thể thay đổi tiêu cự, vật kính có tiêu cự không đổi.  ThÓ thuû tinh ®ãng vai trß như vËt kÝnh.  Mµng líi gièng nh phim cña m¸y ¶nh.
7. Để nhìn rõ vật thì ảnh của vật đó phải hiện rõ trên màng lưới.Muốn vậy mắt ta phải qua quá trình điều tiết vậy điều tiết là gì?
8. BAØI 54: MAÉT I) Cấu tạo của mắt II) Sự điều tiết Söï ñieàu tieát cuûa maét laø gì?
9. C2 Ta ñaõ bieát khi vaät caøng xa thaáu kính hoäi tuï thì aûnh thaät cuûa vaät naèm caøng gaàn tieâu ñieåm cuûa thaáu kính . Vaäy em haõy cho bieát tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh khi maét nhìn caùc vaät ôû xa vaø caùc vaät ôû gaàn ; khaùc nhau nhö theá naøo ? ( bieát khoaûng caùch töø theå thuyû tinh cuûa maét ñeán maøng löôùi laø khoâng ñoåi?)
10. B I A/ F’ A O B’ I B A/ F’ A O B’
11. B I / F’ A O A Hai tam giaùc A’B’O & ABO ñoàng daïng vôùi nhau : B’ '''' A B OA' OA ==hayA B' AB ➔ Vì AB vaø OA’ khoâng ñoåi neân neáu AB OA OA OA lôùn thì aûnh A’B’ nhoû vaø ngöôïc Hai tam giaùc OIF’ vµ A’B’F’ ñoànglaïi daïng vôùi nhau : AB''''''''' AB FA OA− OF OA = = = = −1 OI AB OF''' OF OF ''''' OA A B'' A B hay' = +1 OF = OA : + 1 OF AB AB Vì AB vaø OA’ khoâng ñoåi neân neáu OA lôùn thì aûnh A’B’ nhoû ,OF’ cµng lín vaø ngöôïc laïi. NghÜa lµ khi nhìn caùc vaät ôû xa th× tiªu cù cña thÓ thuû tinh cµng lín vaø khi nhìn caùc vaät ôû gaàn th× tiªu cù cña thÓ thuû tinh cµng nhá.
12. Vật đặt gần mắt F’ Vật đặt xa mắt F’ Quan sát hình ảnh trên và nêu kết luận. Kết luận : Vật đặt càng xa mắt thì tiêu cự càng lớn.
13. BAØI 54: MAÉT I) Cấu tạo của mắt II) Sự điều tiết III) Điểm cực cận và điểm cực viễn Điểm cực viễn (Cv ) Điểm cực cận (Cc ) + Là điểm xa mắt nhất mà người + Là điểm gần mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không người ta có thể nhìn rõ được điều tiết. khi không điều tiết. + khoảng cách từ mắt đến điểm + khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là khoảng cực viễn. cực cận gọi là khoảng cực cận. Cv Cc Khoảng nhìn rõ mà mắt không phải điều tiết.
14. Caùc em ñoïc thoâng tin ôû hình 48.3 ñeå hieåu bieát theâm veà baûng thò löïc Bảng thử thị lực được thu nhỏ bằng 19% kích thước thật. Dòng ứng với mắt bình thường (10/10) là dòng thứ 10 từ trên xuống. Nếu em muốn thử mắt thì hãy đặt hình 48.3b cách mắt 5m và nhìn dòng chữ thứ 2 từ trên xuống hoặc nhìn hình 48.3a GSK
15. ➢ Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới. ➢ Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lưới như phim, ảnh của vật mà ta nhìn thấy hiện trên màng lưới. ➢ Trong quá trình điều tiết thì thể thủy tinh co giãn, phồng lên hoặc dẹt xuống, để cho ảnh hiện lên màng lưới rõ nét. ➢ Điểm xa mắt nhất mà ta có thể nhìn rõ được khi không cần điểu tiết gọi là điểm cực viễn ➢ Điểm gần mắt nhất mà ta nhìn rõ được gọi là điểm cực cận
16. BAØI 54: MAÉT I) Cấu tạo của mắt II) Sự điều tiết III) Điểm cực cận và điểm cực viễn IV) Vận dụng Em hãy nghiên cứu C5 trong SGK và xác định chiều cao của ảnh trên màng lưới ? Tóm tắt : OA = 20m = 2000cm OA’ = 2cm. AB = 8m = 800cm Giải : Từ kết quả chứng minh ở bài 47, ta có : Chiều cao của ảnh trên màng lưới :
17. C6 Khi nhìn một điểm ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất? Khi nhìn một vật ở điểm cực cận thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất? ▪ Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöïc vieãn thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh daøi nhaát ▪ Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöïc caän thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh ngaén nhaát
18. Bµi 1: C©u nµo sau ®©y ®óng? A. M¾t hoµn toµn kh«ng gièng víi may ¶nh B. M¾t hoµn toµn gièng m¸y ¶nh C. M¾t t¬ng ®èi gièng m¸y ¶nh, nhng kh«ng tinh vi b»ng m¸y ¶nh. D. M¾t t¬ng ®èi gièng m¸y ¶nh, nhng tinh vi h¬n m¸y ¶nh nhiÒu.
19. Bµi 2: H·y ghÐp mçi phÇn a),b),c),d) víi mçi phÇn 1,2,3,4 ®Ó thµnh c©u so s¸nh a)ThÊu kÝnh thêng lµm b»ng 1) Cßn thÓ thuû tinh chØ cã tiªu thuû tinh cù cì 2 cm b) Mçi thÊu kÝnh cã tiªu cù 2) Cßn muèn cho ¶nh hiÖn trªn kh«ng thay ®æi ®îc mµng líi cè ®Þnh,m¾t ph¶i ®iÒu tiÕt ®Ó thay ®æi tiªu cù cña thÓ thuû tinh c)C¸c thÊu kÝnh cã thÓ cã tiªu 3) Cßn thÓ thuû tinh ®îc cÊu t¹o cù kh¸c nhau bëi mét chÊt trong suèt vµ mÒm d) Muèn høng ¶nh thËt cho bëi 4) Cßn thÓ thuû tinh cã tiªu cù thÊu kÝnh ngêi ta di chuyÓn mµn cã thÓ thay ®æi ®îc ¶nh sau th¸u kÝnh a – 3; b – 4; c – 1; d - 2
20. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Làm bài tập 48.3 và 48.4 - Đọc trước bài: MẮT CẬN VÀ MẮT LÃO